Krzysztof Michalski (filozof)

---

Życiorys

Krzysztof Michalski był znanym filozofem, który przez lata kształtował myśl filozoficzną w Polsce oraz na arenie międzynarodowej. Jako uczeń Leszka Kołakowskiego oraz Jana Patočki, ukierunkował swoją wiedzę na filozofię, kończąc studia w 1969 roku na Uniwersytecie Warszawskim. W 1974 obronił doktorat na podstawie rozprawy, która badała związki Heideggera z filozofią współczesną. Jego kariera zawodowa rozpoczęła się w tym samym roku, kiedy to został asystentem w Instytucie Filozofii Uniwersytetu Warszawskiego.

W 1986 roku habilitował się na podstawie pracy zatytułowanej „Logika i czas. Próba analizy Husserlowskiej teorii sensu”. Przez wiele lat był profesorem na Uniwersytecie Warszawskim, a także od 1986 roku pełnił funkcję profesora filozofii w Departament of Philosophy na Boston University, gdzie w 2003 roku uzyskał tytuł profesora tytularnego. Michalski był również jednym z inicjatorów powstania Instytutu Nauk o Człowieku w Wiedniu w 1983 roku, w którym pełnił rolę rektora. Instytut ten stał się kluczowym ośrodkiem wymiany myśli между naukowcami z Europy Środkowej i Zachodniej.

W latach 80. Instytut Nauk o Człowieku zyskał renomę jako istotne centrum badawcze, a Michalski aktywnie uczestniczył w jego działalności. Jako redaktor, przyczynił się do powstania licznych prac zbiorowych, w tym tomów dokumentujących spotkania czołowych intelektualistów europejskich, w tym Jana Pawła II, w Castel Gandolfo. W jego dorobku znajdują się liczne artykuły publikowane w renomowanych pismach naukowych, a także redakcje tomów z przekładami istotnych tekstów Heideggera oraz Gadamera, takich jak „Budować, mieszkać, myśleć. Eseje wybrane” czy „Rozum, słowo, dzieje. Szkice wybrane”.

Był także odpowiedzialny za redakcję i wydawanie pisma „Transit. Europäische Revue” w Frankfurcie nad Menem. Jego aktywność obejmowała również organizację wielu międzynarodowych seminariów oraz szkół letnich, gdzie dzielił się swoją wiedzą i doświadczeniem. Michalski zajmował liczne istotne stanowiska, w tym przewodniczącego Rady Nadzorczej Instytutu Spraw Publicznych w Warszawie oraz członka Rady Fundacji im. Stefana Batorego. Dodatkowo, był zaangażowany w prace Komitetu Doradczego International Academic Freedom oraz The American Association for Polish-Jewish Studies.

Niestety, Krzysztof Michalski zmarł w Wiedniu, gdzie uległ chorobie nowotworowej. Przyjaźnił się z Józefem Tischnerem, z którym prowadził rozmowy z papieżem Janem Pawłem II w Castel Gandolfo, które stały się podstawą książki „Pamięć i tożsamość”. Ostatnie miejsce spoczynku znajduje się na cmentarzu Bródnowskim w Warszawie, gdzie został pochowany.

Ordery, odznaczenia, nagrody, upamiętnienie

Krzysztof Michalski, znany ze swoich licznych osiągnięć, otrzymał wiele nagród oraz wyróżnień. Wśród nich możemy wymienić Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski przyznany w 2003 roku, a także zdobycie Theodor-Heuss-Preis roku 2004.

W 2007 roku filozof został uhonorowany Krzyżem Oficerskim Narodowego Orderu Zasługi we Francji. Jego prace miały ogromny wpływ na myślenie o kondycji ludzkiej w nowoczesnym świecie. Pośmiertnie, decyzją z 19 lutego 2013 roku, prezydent Bronisław Komorowski nagrodził Michalskiego Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski.

Warto wspomnieć, że 14 marca 2024 roku, Rada Warszawy podjęła decyzję o nadaniu skwerowi w dzielnicy Żoliborz nazwy Skwer Krzysztofa Michalskiego, co stanowi trwałe upamiętnienie jego zasług dla polskiej kultury i nauki.

Dzieła (wybór)

Oto wybrane dzieła Krzysztofa Michalskiego, które znacząco przyczyniły się do rozwoju myśli filozoficznej:

• Heidegger i filozofia współczesna, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1978. (2 Wyd, Warszawa 1998),
• Logika i czas. Próba analizy Husserlowskiej teorii sensu, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1988,
• Płomień wieczności. Eseje o myślach Fryderyka Nietzschego, Znak, Kraków 2007,
• Zrozumieć przemijanie, Biblioteka kwartalnika Kronos. Fundacja Augusta Hrabiego Cieszkowskiego, Warszawa 2011,
• Eseje o Bogu i śmierci, Kurhaus Publishing, Warszawa 2014.

Warto zauważyć, że wiele z prac Michalskiego zostało przetłumaczonych na inne języki, co przyczyniło się do ich szerszej recepcji. Pełna lista jego dzieł jest dostępna na stronie Instytutu Nauk o Człowieku.

---

Oceń: Krzysztof Michalski (filozof)

---