Krystyna Gorazdowska


Krystyna Gorazdowska, urodzona 18 czerwca 1912 roku w Warszawie, a zmarła 2 września 1998 roku w Krakowie, była znaną polską artystką oraz wybitną fotografką. Jej twórczość i osiągnięcia artystyczne zostały docenione poprzez przyznanie jej tytułu Artiste FIAP (AFIAP), co jest znaczącym wyróżnieniem w świecie fotografii.

Była aktywną członkinią Związku Polskich Artystów Fotografików, zarówno jako członkini rzeczywista, jak i honorowa, co świadczy o jej znaczącej roli w polskim środowisku fotograficznym. Gorazdowska była również związana z Fotoklubem Warszawskim, instytucją, w której jej talent mógł się rozwijać i kwitnąć.

Warto również zaznaczyć, że Krystyna Gorazdowska była jedną z założycielek Wrocławskiego Towarzystwa Fotograficznego, które obecnie znane jest jako Dolnośląskie Stowarzyszenie Artystów Fotografików i Twórców Audiowizualnych. Jej wkład w rozwój fotografii w Polsce był nieoceniony, a jej prace wciąż inspirują nowych artystów.

Życiorys

Krystyna Gorazdowska, znana również jako Krystyna Chróścicka, przez pewien czas nosiła nazwisko Neuman, będąc żoną Jana Alojzego Neumana. Jej przygoda z fotografią zaczęła się w 1935 roku, a do roku 1944 aktywnie uczestniczyła w warszawskim środowisku fotograficznym. Po wojnie, w latach 1945–1952 związała się z Wrocławiem, gdzie również mieszkała i pracowała. W tym okresie współpracowała z gazetą Naprzód Dolnośląski, a centralnym punktem jej działalności stało się dokumentowanie zniszczeń wojennych w Wrocławiu.

W szczególności w latach 1946–1947 sporządziła fotograficzną dokumentację odbudowy Ratusza we Wrocławiu. Kolejnym ważnym etapem jej kariery było fotografowanie odbudowy archikatedry św. Jana Chrzciciela we Wrocławiu w 1948 roku oraz uwiecznienie jej odrestaurowanego wnętrza w 1951 roku. W 1947 roku była współzałożycielką Wrocławskiego Towarzystwa Fotograficznego, a trzy lata później, w 1950 roku, zyskała miano członka Związku Polskich Artystów Fotografików, otrzymując legitymację nr 065.

W 1952 roku Gorazdowska osiedliła się w Zakopanem, gdzie w tym samym roku aktywnie przyczyniła się do powstania Towarzystwa Fotograficznego. Jej pracownia fotograficzna przy Muzeum Tatrzańskim w Zakopanem funkcjonowała aż do 1974 roku. W 1982 roku wyróżniono ją tytułem członka honorowego Wrocławskiego Towarzystwa Fotograficznego, a w 1988 roku zdobyła podobne uznanie w ZPAF.

Krystyna Gorazdowska jest autorką oraz współautorką licznych wystaw fotograficznych, zarówno indywidualnych, jak i zbiorowych. Brała czynny udział w Międzynarodowych Salonach Fotograficznych, często organizowanych pod patronatem FIAP, gdzie zdobyła wiele medali, nagród oraz dyplomów. W 1957 roku otrzymała honorowy tytuł Artiste FIAP (AFIAP) od Międzynarodowej Federacji Sztuki Fotograficznej FIAP, która obecnie ma siedzibę w Luksemburgu.

Jej fotografie znajdują się w renomowanych zbiorach, takich jak Muzeum Narodowe w Warszawie, Muzeum Architektury we Wrocławiu, Zakład Narodowy im. Ossolińskich we Wrocławiu oraz Muzeum Historyczne we Wrocławiu. W 2008 roku w Zachęcie Narodowej Galerii Sztuki w Warszawie zorganizowano wystawę poświęconą polskim fotografkom XX wieku, na której zaprezentowano również jej prace.

Krystyna Gorazdowska zmarła i została pochowana na Nowym Cmentarzu w Zakopanem (kw. M1-6-10), pozostawiając po sobie bogate dziedzictwo fotograficzne oraz inspirację dla kolejnych pokoleń artystów.

Wybrane wystawy indywidualne

W twórczości Krystyny Gorazdowskiej można zauważyć wiele ważnych momentów, w których jej prace zostały zaprezentowane szerokiemu gronu odbiorców. Oto niektóre z jej indywidualnych wystaw, które mają szczególne znaczenie w jej karierze artystycznej:

  • Tatry przez obiektyw, Zakopane 1957,
  • Wystawa fotografii artystycznej, Wrocław 1958,
  • Tematy tatrzańskie, Zakopane 1958,
  • Tatry i Podhale, Kraków 1966,
  • Górale, górale, Bukowina Tatrzańska 1967.

Źródło.

Publikacje (albumy)

Krystyna Gorazdowska, jako autorka oraz współautorka licznych publikacji, znacząco przyczyniła się do popularyzacji wiedzy o Tatrach i ich otoczeniu. W jej dorobku literackim można wyróżnić następujące tytuły:

  • Dolina Pięciu Stawów Polskich; Warszawa 1974 (autorka),
  • Pod wierchami Tatr (współautorka),
  • Tatry (współautorka),
  • Tatry w śniegu (współautorka),
  • Na szczytach Tatr (współautorka),
  • Z biegiem Dunajca (współautorka),
  • Górale, górale, góralska muzyka (współautorka),
  • Pasterstwo Tatr Polskich i Podhala (współautorka),
  • Sygnały z gór (współautorka),
  • Encyklopedia Tatrzańska (współautorka).

Te pozycje stanowią ważny wkład w badania i dokumentację kultury górskiej oraz przyrody Tatr, a także są zbiorami wiedzy, która może być przydatna zarówno dla turystów, jak i badaczy regionu.

Przypisy

  1. Karolina Lewandowska: She-documentalists: Polish Women Photographers of the 20th Century. Bosz, 2008 r., s. 223.
  2. Wielka Encyklopedia Tatrzańska – fotografia [online], 25.01.2018 r. [dostęp 25.01.2018 r.]
  3. Muzyka Architektury we Wrocławiu [online], 25.01.2018 r. [dostęp 25.01.2018 r.]
  4. Muzyka architektury – Wrocław [online], 25.01.2018 r. [dostęp 25.01.2018 r.]
  5. Gorazdowska Krystyna | Culture.pl [online], 25.01.2018 r. [dostęp 25.01.2018 r.]
  6. Dokumentalistki – Polskie fotografki XX wieku – Zachęta Narodowa Galeria Sztuki [online], 25.01.2018 r. [dostęp 25.01.2018 r.]
  7. Krystyna Gorazdowska (1912–1998) – Dolnośląskość.pl – Odkrywamy Dolny Śląsk [online], 25.01.2018 r. [dostęp 25.01.2018 r.]
  8. Honorowi członkowie ZPAF – Związek Polskich Artystów Fotografików [online], 25.01.2018 r. [dostęp 25.01.2018 r.]
  9. Byli członkowie ZPAF – Związek Polskich Artystów Fotografików [online], 24.01.2018 r. [dostęp 25.01.2018 r.]
  10. Rys historyczny – Dolnośląskie Stowarzyszenie Artystów Fotografików i Twórców Audiowizualnych [online], web.archive.org, 10.04.2009 r. [dostęp 23.08.2019 r.]
  11. Wacław Żdżarski – Historia fotografii warszawskiej, 1974 r., str. 152, 160, 170.

Oceń: Krystyna Gorazdowska

Średnia ocena:4.66 Liczba ocen:20