Krzysztof Lenk

---

Życiorys

Krzysztof Lenk przyszedł na świat 21 lipca 1936 roku w Warszawie. W pierwszych latach życia mieszkał na IV Kolonii Warszawskiej Spółdzielni Mieszkaniowej w dzielnicy Żoliborz. Początkowe etapy edukacji odbywał w przedszkolu oraz w pierwszej klasie szkoły podstawowej, która była prowadzona przez Robotnicze Towarzystwo Przyjaciół Dzieci. Po przeniesieniu jego ojca do oddziału zaopatrzenia w Sokołowie Podlaskim we wrześniu 1944 roku, kontynuował naukę w drugiej klasie. W czerwcu 1945 roku rodzina Lenków osiedliła się w Łodzi, a następnie w 1947 roku powróciła do Warszawy, osiedlając się na Mokotowie. W czasie nauki w liceum, Krzysztof rozwijał swoje zainteresowania czytelnicze, a także pasję do historii i chemii organicznej. W Młodzieżowym Domu Kultury przy ulicy Konopnickiej stawiał swoje pierwsze kroki w rysunku.

Po ukończeniu matury w 1954 roku, Krzysztof Lenk rozpoczął studia na Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie. W 1958 roku przeniósł się do katowickiego oddziału Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie, gdzie na Wydziale Grafiki Propagandowej uzyskał dyplom w 1961 roku.

Pierwsze doświadczenia zawodowe

Już podczas studiów w Katowicach Lenk zdobywał doświadczenie zawodowe, zajmując się projektowaniem książek oraz okładek dla Wydawnictwa „Śląsk”. Jego prace obejmowały również plakaty oraz różnorodne druki funkcjonalne. Na ostatnim roku studiów projektował dla Wydawnictw Handlu Zagranicznego (WHZ) broszury, biuletyny oraz katalogi, a także periodyki takie jak „Polish Machinery News”, „Elektrim News”, i „Made in Poland”.

W latach 1968–1969 Lenk odbył staż w paryskiej agencji reklamowej Société Nouvelle d’Information et Publicité (SNIP), a także w redakcji politycznego tygodnika „Jeune Afrique”. Po powrocie do Warszawy w 1969 roku, został pozbawiony paszportu, co miało miejsce w czasie pogrzebu ojca. Od jesieni tego samego roku pracował jako projektant w nowo powstałym tygodniku „Perspektywy”, gdzie pełnił funkcję dyrektora artystycznego do końca 1972 roku. Lenk przygotowywał również niemiecką wersję periodyku.

W latach 1970–1981 zajmował się tworzeniem układów graficznych dla różnych czasopism, w tym kwartalnika „Polish Art Review” oraz miesięczników „Problemy” i „Ilustrowany Magazyn Turystyczny”. W tym okresie projektował okładki dla serii „Proza współczesna” Państwowego Instytutu Wydawniczego (PIW) oraz albumy, w tym „Polska rzeźba współczesna” i „Sztafeta fotoreporterów. Polska fotografia sportowa”.

Późniejsze lata były również intensywne zawodowo. Po odejściu z „Perspektyw” w wyniku zmiany redaktora, Lenk objął stanowisko zastępcy dyrektora naczelnego Krajowej Agencji Wydawniczej (KAW) do spraw artystycznych. W latach 1970–1971 współpracował z fotografami, takimi jak Jan Fleishman oraz Krzysztof Gierałtowski, tworząc projekty graficzne dla zagranicznych firm, głównie związanych z rynkiem niemieckim.

W 1973 roku, za sprawą rekomendacji profesorów Henryka Tomaszewskiego oraz Józefa Mroszczaka, rozpoczął swoją karierę nauczycielską na Państwowej Wyższej Szkole Sztuk Plastycznych (PWSSP) w Łodzi, prowadząc Pracownię Projektowania Druków Periodycznych do 1982 roku. Angażując się w poprawę procesu dydaktycznego, korzystał z doświadczeń oraz wydawnictw branżowych, które pozwoliły mu na ulepszanie programów nauczania.

Do ważnych wydarzeń jego kariery należy uczestnictwo w Kongresie ATypI (Association Typographique Internationale) w 1975 roku, który odbył się w Warszawie i Krakowie. Dzięki członkostwu w ATypI, Lenk mógł uczestniczyć w międzynarodowych konferencjach, co poszerzało jego sieć kontaktów. W 1976 roku został docentem, przez co musiał zrezygnować z etatu w wydawnictwie, ale mógł w ten sposób ukierunkować swoją karierę w stronę edukacji, wykształcając wielu znaczących projektantów, w tym znanych profesorów (Andrzej Chętko, Krzysztof Tyczkowski, Sławomir Kosmynka, Jan Kubasiewicz).

Dalsze lata w Stanach Zjednoczonych

W 1978 roku Lenk przyjął ofertę gościnnego wykładowcy na Ohio State University w Columbus, gdzie prowadził zajęcia na wiosennym trymestrze w 1979 roku. Po wakacyjnej przerwie kontynuował pracę na tym samym uniwersytecie również w trymestrze jesiennym. W czerwcu 1981 roku był uczestnikiem konferencji w Helsinkach, koncentrującej się na zintegrowanym designie, na której prezentował swoje prace dotyczące polskiej grafiki i architektury wnętrz z lat 20. i 30.

Lato 1982 roku, na początku stanu wojennego, przyniosło mu propozycję pracy jako visiting professor w Rhode Island School of Design, gdzie prowadził zajęcia z zakresu typografii oraz diagramów (Design of Diagrams, Charts and Graphs). W 1984 roku Lenk uzyskał pełnoprawne stanowisko profesora tej uczelni, a jego działalność wywarła trwały wpływ na studenckie grono oraz programy nauczania w RISD.

W 1985 roku w dwumiesięczniku „Graphis” opublikowano artykuł Szymona Bojko poświęcony projektowaniu diagramów w RISD, obrazujący osiągnięcia jego uczniów. Lenk nawiązał współpracę z architektem Richardem Saulem Wurmanem, co zaowocowało licznymi zaproszeniami na konferencje oraz projektami książek. Pracę w RISD Lenk kontynuował przez 28 lat, przestępując na emeryturę w 2010 roku, a jego wykłady i warsztaty odbywały się nie tylko w USA, ale również na wielu innych międzynarodowych uczelniach.

W związku z rosnącym znaczeniem internetu, w 1990 roku Lenk wspólnie z Paulem Kahnem z University Brown stworzył studio projektowe Dynamic Diagrams – Consultants in Visual Logic, zajmujące się tworzeniem informacji wizualnej. Od momentu założenia aż do 2001 roku pełnił funkcję dyrektora kreatywnego, następnie działając jako konsultant. Studio zdobyło zaufanie licznych międzynarodowych koncernów, takich jak Harvard University czy Musée des Arts et Métiers w Paryżu, dla których Lenk zaprojektował różnorodne projekty, w tym interaktywną wersję „Encyclopaedia Africana”. Jego współpraca z Kahnem przyczyniła się do publikacji książki „Mapping Websites”. Od 2000 roku współpracował także ze studiem Tellart, rozwijając projekty interaktywne.

Krzysztof Lenk był aktywnym członkiem American Institute of Graphic Design (AIGA) i często zapraszany na wykłady oraz warsztaty przez różnorodne międzynarodowe instytucje. Zmarł 22 maja 2018 roku, osiągając wiek 81 lat.

Inspiracje

Od lat 60. Lenk korzystał z wiedzy i inspiracji pochodzących z wielu magazynów graficznych, w tym szwajcarskiego „Graphis”, niemieckiego „Gebrauchsgrafik” (znanego później jako „Novum”) oraz włoskiej „Linea Grafica”. Jego prace opierały się na wykorzystaniu fotografii, tworząc spójną narrację z tekstem. Przeglądał francuski tygodnik „Elle”, a również amerykańskie publikacje takie jak „Holiday”, „Look”, „Life” oraz „Show”. Zwracał szczególną uwagę na niemiecki „Twen” oraz polskie „Ty i Ja”, a także „Przekrój” oraz „Świat”.

Lenk utrzymywał kontakt z grafikiem Lou Danzigerem oraz był pod wpływem Paula Randa. Jako wykładowca w RISD, nieprzerwanie poszerzał swoją wiedzę, sięgając po czasopisma takie jak „Projekt”, „Print” czy „Journal of Typographic Research”, które później zmieniło nazwę na „Visible Language”. W tym okresie skrycie uznawał wiele znakomitych książek, takich jak: „Symbol Sourcebook” Henry’ego Dreyfussa, „The Visual Display of Quantitative Information” Edwarda Tufte’a oraz „Graphic Methods for Presenting Facts” Willarda Brintona, co miało znaczący wpływ na jego artystyczne podejście.

Wyróżnienia i nagrody

Krzysztof Lenk otrzymał wiele wyróżnień i nagród w trakcie swojej kariery zawodowej, co świadczy o jego znacznym wkładzie w dziedzinę projektowania oraz nauczania.

• 1977 – przyznanie Nagrody Ministra Kultury i Sztuki za znaczące osiągnięcia w nauczaniu projektowania,
• 1983 – tytuł IBM Fellow nadany podczas Międzynarodowej Konferencji Dizajnu w Aspen w stanie Colorado,
• 2011 – otrzymanie Wyróżnienia Srebrną Laską od Stowarzyszenia Przyjaciół Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie,
• 2011 – nadanie tytułu Doktoratu honoris causa przez Akademię Sztuk Pięknych w Katowicach.

Publikacje

Krzysztof Lenk może poszczycić się różnorodnym dorobkiem twórczym, który obejmuje publikacje zarówno książkowe, jak i artykuły w czasopismach branżowych.

• Maping Web Sites – (wspólnie z Paul Kahnem) Rotovision, Londyn, 2001,
• Projekty i bazgroły – słowo/obraz terytoria, 2009,
• Pokazać. Wyjaśnić. Prowadzić – Śląski Zamek Sztuki o Przedsiębiorczości w Cieszynie, 2010,
• Krótkie teksty o sztuce projektowania – słowo/obraz terytoria, 2010,
• Podaj dalej – dizajn, nauczanie, życie – Krzysztof Lenk w rozmowie z Ewą Satelecką – Karakter, 2018.

Oprócz tych publikacji, autor napisał również wiele esejów i artykułów w specjalistycznych czasopismach, takich jak „2 plus 3D”, które ukazały się w różnych krajach.

---

Oceń: Krzysztof Lenk

---