Karol Hanusz

---

Życiorys

Karol Hanusz, urodzony w Warszawie, lecz wychowany w Krakowie, był synem Jana oraz Albiny z Korwin–Krukowskich. Po ukończeniu gimnazjum klasycznego w latach 1909–1911, rozpoczął naukę w szkole dramatycznej w Krakowie, jednocześnie uczestnicząc w lekcjach śpiewu. Już od około 1910 roku dokonywał nagrań płytowych, wykonując utwory dla różnych wytwórni pod przybranymi nazwiskami. Dla Syreny Rekord nagrywał jako J. Czarnecki, W. Lepecki, J. Satalecki, I. Trembecki, S. Wasilewski, oraz Władysław Kochański. Dodatkowo, dla „Płyty Polskiej” używał imion takich jak J. Czarnecki, J. Kelter, Andrzej Kulesza, czy St. Ostrowski. Pod pseudonimem Paweł Weiss, z kolei, współpracował z wytwórniami takimi jak „Pathe”, „Stella Concert Record”, „Efte Płyty”, „Płyty Polskiej”, „Beki”, „Scali Record” oraz „Grand Gali Record”.

Debiutował scenicznie, występując w Teatrze Polskim w Sosnowcu w 1911 roku. Początkowo występował głównie na prowincji, a jego działalność artystyczna obejmowała między innymi Teatr Zagłębia Dąbrowskiego, Częstochowę oraz Łódź (w 1915 roku, w teatrzyku Bi-Ba-Bo). Dopiero po przeniesieniu się do Warszawy w 1916 roku, zyskał status aktora kabaretowego i rewiowego. Występował w niemal wszystkich warszawskich teatrach rewiowych, w tym „Miraż”, „Chochoł”, „Sfinks”, „Czarny Kot”, „Qui Pro Quo”, „Perskie Oko”, „Morskie Oko”, „Cyrulik Warszawski”, czy „Ateneum”. Nawiązał również współpracę z Państwowym Przedsiębiorstwem Imprez Estradowych.

W latach 1922–1928 brał udział w czterech niemych produkcjach filmowych, z których ostatnią była „Huragan” z 1928 roku. Po 1937 roku występował również we Francji, stając się jednym z najwybitniejszych artystów kabaretowych. Okres II wojny światowej przyniósł mu występy w jawnych teatrach rewiowych, gdzie śpiewał także w kawiarniach.

Po wojnie powrócił do występów estradowych, regularnie prezentując swoje umiejętności na scenach wielu teatrów. W jego repertuarze znalazły się takie utwory jak: „Fiołki” (J. Tuwim, J. Padilla), „Dymek z papierosa” (R. Goublier, L. Konarski), „Śnieg” (Arezzo, Z. Bajkowska), „Szumiały mi echa kawiarni” (J. Boczkowski), „Zuzanna”, a także „Czarna Mańka”, którą jako pierwszy wykonał właśnie Hanusz. Był znanym odtwórcą piosenek warszawskich, słynął z interpretacji tekstów Juliana Tuwima, ballad oraz parodii. W 1964 roku świętował jubileusz 55-lecia swojej pracy artystycznej.

Życie prywatne

W artystycznym kręgu, Hanusz nie krył swojej orientacji seksualnej. Utrzymywał bliskie relacje z Eugeniuszem Bodo oraz Hanką Ordonówną. Zmarł 20 grudnia 1965 roku, tragicznie zamordowany. Po odebraniu młodego mężczyzny ze stacji w Warszawie, mieli tajne spotkanie, będące koniecznością ze względu na aprobatę dla homoseksualizmu w Polsce. Po powrocie do jego mieszkania, doszło do brutalnego morderstwa. Karol Hanusz został pochowany w rodzinnym grobie na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kw. 225-VI-15).

Filmografia (filmy nieme)

Karol Hanusz to postać, której twórczość filmowa w czasach kina nieme miała znaczący wpływ na rozwój polskiego przemysłu filmowego. Poniżej przedstawiamy filmy, w których brał udział:

• huragan, 1928,
• przeznaczenie, 1928,
• od kobiety do kobiety, 1923,
• wszystko się kręci, 1922.

Spektakle teatralne (wybór)

Oto wybór spektakli teatralnych, w których udział brał Karol Hanusz. Jego prace odznaczały się różnorodnością tematów oraz ciekawą formą. Poniżej przedstawiamy kalendarium z tytułami produkcji oraz z miejscem przedstawień:

• 1911 – Milionowa spadkobierczyni, „Małe Miniatury”,
• 1918 – Pogrzeb Pikusia, „Miraż”,
• 1920 – Można zaczynać, „Miraż”,
• 1920 – Warszawa i Warszawka, „Miraż”,
• 1921 – Wszystko się kręci, „Roccoco”,
• 1924 – Król Ćwiek, „Qui Pro Quo”,
• 1926 – Cygańska miłość, „Perskie Oko”,
• 1926 – Na wesoło, „Perskie Oko”,
• 1927 – Nareszcie się bawimy, „Miraż”,
• 1928 – Miss Ameryka, „Nowe Perskie Oko”,
• 1928 – Tik-tak, czyli 24 godziny z życia kobiety, „Nowe Perskie Oko”,
• 1929 – Zabawki dla Warszawki, „Morskie Oko”,
• 1935 – Pod włos, „Cyrulik Warszawski”,
• 1935 – Mądra mama, „Teatr Ateneum”.

Karol Hanusz z pewnością wniósł wiele do polskiego teatru, a jego osiągnięcia pozostają ważnym elementem historii tej formy sztuki.

Dyskografia (wybór)

Oto wybór nagrań artysty, który zdobył uznanie w polskiej sztuce muzycznej.

• 1927 – J. Trembecki, artysta Teatrów Krakowskich, śpiew, Syrena Rekord (SR 3030, 3031),
• 1927 – W. Lepecki, znany pieśniarz kabaretowy, Syrena Rekord (SR 3129–3132),
• 1927 – I. Trembecki, artysta Teatrów Krakowskich, śpiew, Syrena Rekord (SR 3134, 3133),
• 1927 – W. Lepecki, piosenkarz kabaretowy, Syrena Rekord (SR 3151–3152),
• 1930 – S. Wasilewski, artysta Teatrów Krakowskich, śpiew, Olimpia (505–509),
• 1930 – Władysław Kochański, artysta Teatrów Krakowskich, śpiew, Olimpia (510–541).

---

Oceń: Karol Hanusz

---