Józef Zygmunt Rurawski, urodzony 8 września 1930 roku w Warszawie, to postać niezwykle istotna w polskiej nauce. Zmarł 30 września 2023 roku w Kielcach, pozostawiając po sobie trwały ślad na polu filologii oraz historii literatury.
Był profesorem nauk humanistycznych, który przez całe swoje życie angażował się w badania nad literaturą. Jego wszechstronność i pasja do nauki przyczyniły się do wzbogacenia polskiej myśli krytycznej oraz edukacyjnej.
Życiorys
Józef Rurawski był znaną postacią, która w swoim życiu pełniła wiele ról. Był członkiem Szarych Szeregów, czym wsławił się w czasie II wojny światowej, uczestnicząc aktywnie w powstaniu warszawskim. Po zakończeniu tego tragicznego wydarzenia, Rurawski przeszedł przez obozowe piekło, a następnie został wysłany na przymusowe roboty. Swoje pierwsze doświadczenia w pracy zdobywał w gospodarstwie rolnym, a później w fabryce znajdującej się w Bystrzycy Śląskiej.
Po powrocie do stolicy, podjął naukę w gimnazjum przy ulicy Wawelskiej, gdzie zdobytą wiedzę potwierdził zdanym egzaminem dojrzałości w 1949 roku. W 1954 roku rozpoczął studia na Uniwersytecie Warszawskim, a jego kariera akademicka rozwijała się dynamicznie. Doktoryzował się w 1960 roku, a sformalizowanie poziomu jego wiedzy i umiejętności poprzez uzyskanie stopnia doktora habilitowanego miało miejsce w 1977 roku, kiedy to obronił pracę na Wyższej Szkole Pedagogicznej w Krakowie. W 1989 roku uzyskał tytuł profesora nauk humanistycznych, co wpisało go na długą listę wykształconych specjalistów.
Przez wiele lat, dokładnie od 1951 do 1970 roku, Rurawski pracował jako asystent na Uniwersytecie Warszawskim, zdobywając doświadczenie w pracy akademickiej. Następnie w latach 1972–1980 działał w Instytucie Kształcenia Nauczycieli w Warszawie. W 1980 roku podjął nową pracę w Wyższej Szkole Pedagogicznej w Kielcach, która z biegiem czasu przekształciła się w Akademię Świętokrzyską. Początkowo pełnił rolę docenta, z czasem awansując na stanowiska profesora nadzwyczajnego, a ostatecznie zwyczajnego w 1995 roku.
W swojej karierze Rurawski był również prodziekanem Wydziału Humanistycznego w latach 1984–1990, a od 1990 do 1996 roku pełnił znaczącą funkcję dziekana tego wydziału. Jego działalność akademicka nie ograniczała się jedynie do Polski; odbył dwa staże zagraniczne, prowadząc wykłady na Uniwersytecie Pekińskim w latach 1956–1957, a następnie w Niemczech, na Uniwersytecie w Lipsku, w latach 1966–1970.
Rurawski był uczniem czterech wybitnych postaci: Wacława Borowego, Juliana Krzyżanowskiego i Kazimierza Wyki. Specjalizował się w literaturze XX wieku, której poświęcił wiele swoich prac. Opublikował ponad 250 rozpraw i esejów, a jego dorobek wzbogacił także udział w redakcji haseł w Encyklopedii Warszawy, gdzie stworzył około stu haseł. Poza tym związał się z Polskim Radiem, realizując od 1964 roku ponad 500 audycji popularyzatorskich. Jego wiedza i pasja znajdowały również wyraz w cotygodniowych wykładach, które prowadził w Telewizyjnym Technikum Rolniczym w latach 1977–1985.
Odznaczenia
Józef Rurawski był osobą, której życie i działalność zostały uhonorowane poprzez szereg odznaczeń, co podkreśla jego istotny wkład w różne dziedziny. Poniżej przedstawiamy listę jego nagród oraz wyróżnień, które zdobył w trakcie swojego życia:
- Krzyż Partyzancki (1946),
- Krzyż Armii Krajowej (1955),
- Złoty Krzyż Zasługi (1976),
- Medal Komisji Edukacji Narodowej (1978),
- Krzyż „Za Zasługi dla ZHP” z Mieczami (1983),
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1984),
- Medal za Warszawę 1939–1945 (1995).
Wybrane publikacje
Oto wybór publikacji stworzonych przez Józefa Rurawskiego, które ujawniają jego wkład w literaturę oraz analizy różnych tematów.
- Halina Górska, Warszawa 1968,
- Władysław Reymont, Warszawa 1977,
- Tadeusz Dołęga-Mostowicz, Warszawa 1987,
- Gabriela Zapolska, wyd. 2, Warszawa 1987,
- „Myśmy gorycz zmienili na wino”. Motyw alkoholu we współczesnej prozie polskiej, Warszawa 1994,
- Nie tylko o literaturze… Felietony, eseje, rozprawy, Piotrków Trybunalski 1998,
- Władysława Reymonta droga do Nobla, Kielce 2000,
- Wódko, wódeczko… Motyw alkoholu we współczesnej prozie polskiej, Kielce 2001.
Przypisy
- Dział Zabezpieczenia InformatycznegoD.Z.I. UJK, Wydział Humanistyczny - Profesor Józef Rurawski nie żyje [online] [dostęp 19.10.2023 r.]
- Facebook [online], www.facebook.com [dostęp 19.10.2023 r.]
Pozostali ludzie w kategorii "Nauka i edukacja":
Hanna Jędrzejewska | Stanisław Przystański | Maria Lipska | Władysław Dudrewicz | Zuzanna Topolińska | Andrzej Trzęsowski | Edmund Jerzy Jankowski | Katarzyna Sójka-Zielińska | Kazimierz Wyszomirski | Edward Jan Habich | Andrzej Gronczewski | Maria Lefeld-Sosnowska | Marzenna Nowakowska | Zofia Stefanowska-Treugutt | Aniela Piesiewicz | Marian Baraniecki | Jan Tyszkiewicz (historyk) | Elżbieta Dziębowska | Grzegorz Boguta | Władysława Weychert-SzymanowskaOceń: Józef Rurawski