Joanna Agnieszka Erbel, urodzona 2 maja 1984 roku w Warszawie, to znana polska działaczka społeczna oraz wykwalifikowana socjolożka. Jej praca i zaangażowanie w różnorodne inicjatywy społeczne przyczyniły się do znacznych zmian w polskim społeczeństwie.
W ciągu swojej kariery Joanna Erbel podejmowała się wielu istotnych zadań, które miały na celu polepszenie jakości życia w lokalnych wspólnotach. Jej działania są przykładem tego, jak wykształcenie i pasja mogą przekształcić się w konkretne działania na rzecz innych.
Życiorys
Wykształcenie
Joanna Erbel ukończyła 2. Społeczne Liceum Ogólnokształcące, które znajduje się w Warszawie przy ulicy Nowowiejskiej 5. W 2008 roku zdobyła tytuł magistra socjologii na Uniwersytecie Warszawskim. W 2024 roku uzyskała stopień doktora w tej samej dziedzinie, obroniwszy pracę doktorską zatytułowaną „Nie-ludzcy aktorzy miejskiej transformacji”, napisaną pod opieką Macieja Gduli. Praca dotyczyła wpływu projektów artystycznych na zmiany w przestrzeni miejskiej Warszawy w pierwszej dekadzie XXI wieku. Joanna prowadziła również zajęcia na Instytucie Socjologii Uniwersytetu Warszawskiego. Warto wspomnieć, że jest także tłumaczką takich publikacji jak „Polityczność” autorstwa Chantal Mouffe oraz „Moralne maksimum, moralne minimum” Michaela Walzera.
Działalność społeczna
Joanna Erbel nie tylko uczestniczy w akcjach publicznych, ale także była aktywną członkinią redakcji „Krytyki Politycznej” oraz felietonistką portalu KP do 2011 roku. W 2009 roku była jednym z założycieli stowarzyszenia Duopolis, a rok później spędziła czas w Berlinie. W 2010 roku reprezentowała Polskę w międzynarodowym badaniu KNOT, które konfrontowało trzy europejskie metropolie: Berlin, Bukareszt i Warszawę. W lutym 2012 roku Joanna zorganizowała protest w obronie kultowego baru mlecznego „Prasowy” (Marszałkowska 10/16), słynnego z przystępnych cen i długiej tradycji. Choć bar został ostatecznie zamknięty pomimo całonocnej okupacji, protest przyczynił się do jego ponownego otwarcia pod nowym, prywatnym zarządem, który kontynuuje działalność w dotychczasowym stylu.
W czerwcu 2013 roku Joanna pełniła rolę pełnomocniczki komitetu obywatelskiej inicjatywy uchwałodawczej „Stop Podwyżkom Cen Biletów ZTM”, pod którą zebrano ponad 16 tysięcy podpisów. Komitet tworzyły różne organizacje, w tym Partia Zieloni oraz Młodzi Socjaliści. W drugiej połowie 2013 roku Joanna wsparła akcję w obronie domków fińskich znajdujących się na Jazdowie, zielonym terenie sąsiadującym z Sejmem RP. Działania dotyczyły potrzeby otwarcia konsultacji społecznych w kwestii przyszłości tego terenu. Ponadto Joanna angażowała się w pomocą lokatorom zadłużonym, organizując ich blokady eksmisyjne. Brała także udział w pracach Rady ds. budżetu partycypacyjnego przy Prezydencie m.st. Warszawy, a także jest członkinią Kongresu Ruchów Miejskich. Wśród jej osiągnięć znajduje się książka „Poza własnością. W stronę udanej polityki mieszkaniowej”, której wydanie miało miejsce dzięki wydawnictwu Wysoki Zamek w serii „Miasto szczęśliwe”. W 2023 roku założona przez nią spółdzielnia Most wygrała przetarg na dzierżawę dużej działki na Siekierkach, z zamiarem utworzenia pierwszej w Warszawie społecznościowej farmy miejskiej.
Działalność polityczna
W 2014 roku Joanna Erbel była bezpartyjną kandydatką Zielonych na prezydenta Warszawy. W pierwszej turze wyborów zdobyła 2,41% głosów, co przełożyło się na 15 030 poparcie ze strony wyborców. Dodatkowo kandydowała z okręgu Mokotów do Rady Miasta, jednakże nie odniosła sukcesu, uzyskując 2190 głosów. Po wyborach Joanna dołączyła do Partii Zieloni, a w styczniu 2015 roku rozpoczęła pracę w radzie koła warszawskiego, jednocześnie stając się członkinią krajowego sądu koleżeńskiego tej partii. W tym samym roku wystartowała również w wyborach parlamentarnych z listy Zjednoczonej Lewicy, która jednak nie zdobyła mandatów. Polityka bezpośredniego zaangażowania dała jej 884 głosy poparcia.
W 2016 roku Joanna rozpoczęła pracę w miejskim TBS, później przeniosła się do Urzędu m.st. Warszawy, gdzie pracowała w Biurze Polityki Lokalowej, koncentrując się na polityce mieszkaniowej. Pracując w magistracie, uzyskała zgodę na łączenie tej roli z pracą w rządowej spółce PFR Nieruchomości, która nadzoruje program Mieszkanie Plus. Zajmowała tam najpierw stanowisko doradcy, a później Dyrektora Biura Innowacji. Jej przygoda w Urzędzie m.st. Warszawy zakończyła się w lutym 2019 roku, a w PFR Nieruchomości w 2020 roku. W styczniu 2021 roku została liderką klubu samorządowego CoopTech Hub, co czyni to miejsce pierwszym w Polsce centrum technologii spółdzielczych. Jest współzałożycielką PLZ Spółdzielni oraz członkinią Zarządu od kwietnia 2021 roku. Brała również udział w pracach Rady Programowej Fundacji Rynku Najmu oraz współpracowała z Fundacją A/typowi, która działa w obszarze neuroróżnorodności.
Nagrody i wyróżnienia
W 2014 roku Joanna Erbel została uhonorowana nagrodą „Stołek” za rok 2013. Jest to prestiżowe wyróżnienie przyznawane corocznie przez redakcję stołecznego wydania Gazety Wyborczej w uznaniu za wkład w rozwój życia społecznego Warszawy.
Walczyła o Bar Prasowy przy Marszałkowskiej, namawiała (skutecznie) urzędników do wprowadzenia budżetu obywatelskiego. Broniła przed wyburzeniem domków fińskich na Ujazdowie. Blokowała eksmisje lokatorów z reprywatyzowanych kamienic. Protestowała przeciwko wybetonowaniu alejki w Lesie Bielańskim i wycince starych drzew w Ogrodzie Krasińskich. Walczy o zagospodarowanie tysięcy stołecznych pustostanów.
W 2013 roku Joanna Erbel zdobyła również Okulary Równości, które są nagrodą przyznawaną przez Fundację im. Izabeli Jarugi-Nowackiej. Wyróżnienie to dotyczy kategorii „Sprawiedliwość społeczna i zwalczanie ubóstwa” i zostało przyznane za jej działania na rzecz lokatorów, które zgodne są z zasadą, że mieszkanie to prawo, a nie towar. Joanna Erbel otwiera przestrzeń miejską dla ludzi, działając ponad podziałami.
W 2014 roku magazyn Teraz Polska zaliczył ją do grona 25 liderów, którzy mają największe szanse na wpływ na rozwój kraju.
Życie prywatne
Pochodzenie Joanny Erbel ma swoje korzenie w jej rodzinie, gdzie działaczem oświatowym był jej pradziadek, Józef Erbel. Ten niezwykły przodek przyczynił się do jej wartości i przekonań.
Joanna identyfikuje się jako osoba poliamoryczna oraz biseksualna, co wskazuje na jej otwarte podejście do relacji i miłości. W jej życiu osobistym istotnym aspektem jest również małżeństwo z Lucasem Skurczyńskim, co podkreśla złożoność jej życia uczuciowego.
Warto również zaznaczyć, że Joanna jest wysoko funkcjonującą osobą w spektrum autyzmu, co może mieć wpływ na jej unikalne postrzeganie świata oraz relacje z innymi ludźmi.
Publikacje
W dorobku Joanny Erbel znajdują się ważne publikacje, które poruszają istotne kwestie związane z polityką mieszkaniową oraz wizją lepszego świata. Poniżej przedstawiamy dwa kluczowe tytuły:
- Poza własnością. W stronę udanej polityki mieszkaniowej (Wysoki Zamek, 2020), ISBN 978-83-953999-8-5,
- Wychylone w przyszłość. Jak zmienić świat na lepsze (Wysoki Zamek, 2022), ISBN 978-83-963397-2-0.
Przypisy
- JoannaJ. Erbel, Nie-ludzcy aktorzy miejskiej transformacji. Projekty artystyczne a przemiany przestrzeni miejskiej Warszawy w pierwszej dekadzie XXI wieku [online], Prace - Katalog - Uniwersytet Warszawski - APD, 26.01.2024 r. [dostęp 18.10.2024 r.]
- JoannaJ. Erbel, Reżimy czasowe a indywidualizacja W jaki sposób zarządzanie swoim czasem naturalizuje pewne systemy relacji społeczno-ekonomicznych [online], Prace - Katalog - Uniwersytet Warszawski - APD, 24.06.2008 r. [dostęp 18.10.2024 r.]
- Michał Wybieralski, Joanna Erbel – aktywistka w obronie eksmitowanych. „Wysokie Obcasy”, dodatek do „Gazety Wyborczej”, [dostęp 21.11.2014 r.]
- Warszawiacy w obronie Baru Prasowego. Pytanie na śniadanie, poranne pasmo TVP1. [dostęp 22.11.2014 r.]
- Bar mleczny z Wi-Fi. TVN Warszawa. [dostęp 22.11.2014 r.]
- Joanna Erbel, Miejska wspólnota ludzi i nie-ludzi. „Krytyka Polityczna”. [dostęp 22.11.2014 r.]
- Joanna Erbel, Odmowa partycypacji też może być gestem politycznym. „Krytyka Polityczna”. [dostęp 22.11.2014 r.]
- Jan Bodakowski, Warszawiacy przeciw POdwyżkom cen biletów. fronda.pl. [dostęp 24.11.2014 r.]
- W obronie Baru Prasowego. „Gazeta Wyborcza”. [dostęp 22.11.2014 r.]
- Polityczność: przewodnik krytyki politycznej / Chantal Mouffe. Tłumaczenie Joanna Erbel. [dostęp 21.11.2014 r.]
- Moralne maksimum, moralne minimum. dziennik „Krytyki Politycznej”. [dostęp 21.11.2014 r.]
- Wykaz absolwentów i absolwentek Instytutu Socjologii UW. Strona Instytutu Socjologii UW. [dostęp 21.11.2014 r.]
- Doktoranci i doktorantki Instytutu Socjologii UW. strona internetowa Instytutu Socjologii UW. [dostęp 21.11.2014 r.]
- Rafał Klan, Wschowski Portal Obywatelski poleca – felietony Joanny Erbel na stronie KP. bezkresu.pl. [dostęp 21.11.2014 r.]
- Paulina Capała, Ludzie sektora: Joanna Erbel. W bazie portalu organizacji pozarządowych – NGO.pl. [dostęp 21.11.2014 r.]
- Gronkiewicz-Waltz i Sasin w II turze wyborów prezydenta. „Rzeczpospolita”. [dostęp 21.11.2014 r.]
- Michał Wojtczuk, Wybory 2014. Nowa Rada Warszawy – weterani i debiutanci. „Gazeta Wyborcza”. [dostęp 26.11.2014 r.]
- Kandydatka na prezydenta Warszawy: Jestem biseksulna. fronda.pl. [dostęp 21.11.2014 r.]
- 4 dni przed wyborami Joanna Erbel mówi: „Jestem biseksualna”. „Gazeta Wyborcza”. [dostęp 21.11.2014 r.]
- Anita Zuchora, Poliamoria: Miłość w sieci. „Newsweek Polska”. [dostęp 08.02.2015 r.]
- Znamy 25 liderów Polski na przyszłe 25 lat!. Fundacja Polskiego Godła Promocyjnego, 08.06.2014 r. [dostęp 02.10.2015 r.]
- Michał Wojtczuk, Erbel odchodzi z ratusza. „Gazeta Stołeczna”, s. 3, 23–24 lutego 2019 r.
- Poza własnością. W stronę udanej polityki mieszkaniowej | Joanna Erbel [online], Lubimyczytać.pl [dostęp 15.03.2022 r.]
- Zespół [online], CoopTech Hub [dostęp 04.04.2022 r.]
Pozostali ludzie w kategorii "Polityka i administracja":
Karol Gzyl | Witold Nieduszyński | Zofia Zakrzewska | Marian Celler | Teresa Warchałowska | Marek Krawczyk (urzędnik) | Michał Modzelewski | Bohdan Tomorowicz | Jacek Gawryszewski | Józef Różański | Marek Trochim | Wojciech Grochowski | Krzysztof Tuduj | Marek Wielgus | Marian Piotrowski | Józef Beck | Aleksander Skarżyński | Jerzy Kasprzak | Grzegorz Kostrzewa-Zorbas | Tomasz ChłońOceń: Joanna Erbel