Jerzy Kasprzak


Jerzy Kasprzak, znany również pod pseudonimem Albatros, urodził się 13 października 1929 roku w Warszawie. Jego życie i działalność są synonimem zaangażowania oraz poświęcenia, które przez lata oddawał swojej społeczności i ojczyźnie.

Był on nie tylko harcmistrzem, lecz również porucznikiem w stanie spoczynku, co świadczy o jego bogatej karierze wojskowej. Jako Zawiszak brał udział w bohaterskich zmaganiach podczas powstania warszawskiego, co czyni go jednym z kluczowych uczestników tego tragicznego, ale i wzniosłego okresu w historii Polski.

Oprócz działalności militarnej, Jerzy Kasprzak był również autorem licznych publikacji dotyczących tematyki powstańczej. Jego pisarska twórczość przyczyniała się do upamiętnienia i szerzenia wiedzy na temat wydarzeń, które miały miejsce w stolicy podczas drugiej wojny światowej.

Życiorys

Dzieciństwo I młodość

Jerzy Kasprzak urodził się w roku 1929 na Czerniakowie. Przed wybuchem II wojny światowej uczęszczał do szkoły na Mokotowie. W okresie edukacji, w roku szkolnym 1943/1944, stał się uczniem tajnej klasy gimnazjalnej. Od 1943 roku dołączył również do 12 Warszawskiej Drużyny Harcerskiej im. R. Traugutta, znanej jako tzw. „Pierwsza Zawiszacka”. Po niedługim czasie zaangażowania w harcerstwo, zdobył stopień młodzika i objął stanowisko kronikarza swojego zastępu.

Szkolenie w Służbie Pomocniczej, które przeszedł, obejmowało różnorodne umiejętności, takie jak terenoznawstwo, sygnalizacja, rozpoznawanie wrogich sił oraz ich uzbrojenia i pojazdów. Dodatkowo, zapoznano go z technikami pionierskimi i topografią miasta. W czasie okupacji brał czynny udział w akcjach małego sabotażu oraz kolportował zakazaną prasę. Kilka tygodni przed wybuchem powstania był łącznikiem w Komendzie Chorągwi Warszawskiej Szarych Szeregów, w jednostce znanej jako „Ul – Wisła”.

Powstanie warszawskie

1 sierpnia 1944 roku, w momencie wybuchu „W”, Jerzy Kasprzak był zajęty przenoszeniem meldunku z Komendy Chorągwi przy ul. Barskiej 5 do Kwatery Głównej Szarych Szeregów przy ul. Wilczej 44. Już 3. dnia powstania został zatrzymany przez żołnierzy niemieckich i trafił do siedziby gestapo przy Alei Szucha. W niezwykle dramatyczny sposób udało mu się uniknąć rozstrzelania, gdyż jego współwięźniowie przebrali go za dziewczynkę, co pozwoliło mu ukryć się wśród kobiet. 5 sierpnia 1944 roku udało mu się uciec od zajmujących Warszawę Niemców, po czym przez długi czas krył się w zrujnowanej kamienicy przy ul. Marszałkowskiej 35.

18 sierpnia zdołał dotrzeć na ul. Wilczą 41, gdzie działała Harcerska Poczta Polowa. Tam przydzielono go do hufca Zawiszaków „Ziemie Zachodnie” (stanica przy ul. Hożej 13), który obsługiwał Oddział Poczty Polowej zlokalizowany w Śródmieściu Południowym, na ul. Wilczej. Pełnił nie tylko rolę powstańczego listonosza, ale także zadań łącznika, zwiadowcy, zaopatrzeniowca, a czasami nawet sapera czy strażaka. Gdy doszło do kapitulacji oddziałów powstańczych, 3 października 1944 roku, trafił do obozu w Pruszkowie, a z transportu, do którego trafił, udało mu się uciec w pobliżu Częstochowy.

Lata powojenne

Po zakończeniu wojny, w latach 1945–1948, Jerzy Kasprzak pełnił funkcję przybocznego i drużynowego 60. Warszawskiej Drużyny Harcerskiej w Sadybie. Jego aktywności obejmowały również pracę w redakcjach pism „Świat Młodych” i „Na przełaj”. W latach 1984–2000 był członkiem, a później przewodniczącym Kapituły Rozety–Mieczy do Krzyża za Zasługi dla ZHP. W latach 1967–1981 podejmował wysiłki w odnajdywaniu adresatów oraz nadawców listów i przesyłek, które po wojnie pozostały w ruinach mokotowskiej siedziby Poczty Polowej. Na podstawie tych doświadczeń stworzył powieść pod tytułem „Tropami powstańczej przesyłki”. Ostatni list dostarczył nadawcy 28 lutego 1981 roku, czyli 37 lat po powstaniu, a jego adresatka, matka powstańca, nie dożyła tego momentu.

Odznaczenia

Jerzy Kasprzak, uznawany za postać niezwykle istotną w historii, został uhonorowany wieloma znaczącymi odznaczeniami, które świadczą o jego zasługach oraz poświęceniu dla kraju oraz społeczeństwa.

  • Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski,
  • Krzyż Partyzancki,
  • Medal za Warszawę 1939–1945,
  • Medal Komisji Edukacji Narodowej,
  • Krzyż Armii Krajowej,
  • Warszawski Krzyż Powstańczy,
  • Krzyż „Za Zasługi dla ZHP”,
  • Srebrny Medal Opiekuna Miejsc Pamięci Narodowej.

Oceń: Jerzy Kasprzak

Średnia ocena:4.46 Liczba ocen:20