Jerzy Wiktor Maternicki, urodzony 28 grudnia 1935 roku w Warszawie, jest postacią znaczącą w polskiej nauce historycznej.
Jako historyk historiografii, Maternicki przyczynił się do rozwoju badań nad historią Polski, jego prace są dobrze znane w akademickich kręgach.
Życiorys
Jerzy Maternicki to wybitny historyk, który odznacza się wieloma osiągnięciami w swojej karierze akademickiej. Ukończył studia na Wydziale Historycznym Uniwersytetu Warszawskiego w roku 1958. Następnie podjął studia doktoranckie pod opieką prof. W. Moszczeńskiej, co zaowocowało obroną doktoratu w 1966 roku. Po kilku latach intensywnej pracy naukowej, w 1971 uzyskał habilitację w tej samej instytucji.
Jego kariera w Uniwersytecie Warszawskim rozpoczęła się na poważnie w 1978, kiedy to zyskał tytuł profesora nadzwyczajnego, który pełnił aż do 1988. Później, aż do 1997, był profesorem zwyczajnym w Instytucie Historii tej uczelni. W latach 1976–1978 piastował również funkcję prodziekana Wydziału Historycznego. W ramach swoich obowiązków kierował Zakładem Historii Historiografii i Dydaktyki Historii przez długie 21 lat, od 1976 do 1997.
W 1993 roku rozpoczął pracę w Rzeszowie, gdzie przez osiem lat pełnił funkcję profesora zwyczajnego. Jego działalność w Rzeszowie była nie mniej znacząca; od 1993 do 2001 kierował Zakładem Historii Historiografii i Metodologii Historii w WSP w Rzeszowie. Obecnie, od 2001 roku, pełni funkcję kierownika Zakładu Historii Historiografii i Metodologii Historii Uniwersytetu Rzeszowskiego.
Zainteresowania naukowe
Jerzy Maternicki specjalizuje się w badaniu historiografii polskiej z przełomu XIX i XX wieku. Jego zainteresowania obejmują również metodologię nauczania historii, co wskazuje na jego zaangażowanie w dydaktykę tego przedmiotu.
Uczniowie
Wśród jego uczniów znajdują się znakomite osobistości, które osiągnęły wiele w różnych dziedzinach. Należą do nich między innymi Katarzyna Błachowska, Wit Górczyński, Hanna Konopka oraz Maria Królikowska. Warto wymienić również Jarosława Książka oraz Alicję Puszkę, a także Józefa Rella i Andrzeja Stępniaka. Nie można zapomnieć o Hannie Wójcik-Łagan oraz Barbarze Wagner, która również należy do tego wspaniałego grona.
Członkostwo w towarzystwach i organizacjach naukowych
Jerzy Maternicki był aktywnym uczestnikiem wielu towarzystw i organizacji naukowych, w których odgrywał kluczowe role w promowaniu i rozwijaniu wiedzy historycznej.
- Komitet Nauk Historycznych Polskiej Akademii Nauk, w którym działał od 1975 do 1999,
- przewodniczył Komisji Dydaktyki Historii w ramach tego komitetu w latach 1985–1993,
- należał do Komisji Metodologii i Badań nad Historiografią KNH PAN, która powstała w 1885 roku,
- uczestniczył w pracach Komitetu Historii Nauki i Techniki PAN w latach 1984–1986,
- był członkiem Polskiego Towarzystwa Historycznego,
- pełnił funkcję przewodniczącego Komisji Dydaktycznej Zarządu Głównego Polskiego Towarzystwa Historycznego w 1974–1976,
- od 1985 roku jest członkiem International Society for History Didactics.
Odznaczenia i nagrody
Jerzy Maternicki był artystą, który w swojej karierze zdobył szereg znaczących nagród oraz odznaczeń, które świadczą o jego wkładzie w rozwój kultury oraz edukacji w Polsce. Oto niektóre z jego najważniejszych wyróżnień:
- Złoty Krzyż Zasługi, przyznany w 1976 roku,
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski, który otrzymał w 1979 roku,
- Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski, nadany w 2000 roku,
- Medal Komisji Edukacji Narodowej, przyznany w 1975 roku,
- Odznaka „Zasłużony Działacz Kultury”, która przypadła mu w 1977 roku,
- Złota Odznaka ZNP, otrzymana w 1981 roku,
- Króż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski, który został nadany przez Andrzeja Dudę w 2019 roku.
Te odznaczenia są dowodem nie tylko na osobiste osiągnięcia Maternickiego, ale również na znaczący wpływ, jaki wywarł na życie kulturalne i edukacyjne w kraju.
Wybrane publikacje
Lista publikacji Jerzego Maternickiego obejmuje wiele ważnych dzieł, które znacznie przyczyniły się do polskiej historiografii oraz dydaktyki historii. Oto niektóre z nich:
- Warszawskie środowisko historyczne 1832–1869, (1970),
- Dydaktyka historii w Polsce 1773-1918, (1974),
- Idee i postawy. Historia i historycy polscy 1914–1918, (1975),
- Kultura historyczna dawna i współczesna, (1979),
- (redakcja) Edukacja historyczna społeczeństwa polskiego w XIX w., (1981),
- Historiografia polska XX w., cz. I: Lata 1900–1918, (1982),
- (redakcja) Środowiska historyczne II Rzeczypospolitej, t. 1–5,(1986–1990),
- (redakcja) Tradycja grunwaldzka, t. 1-5 (1989–1990),
- Wielokształtność historii, (1990),
- (redakcja) Historia najnowsza jako przedmiot badań i nauczania, (1990),
- Historiografia i kultura historyczna, t. 1–2, (1990),
- (współautor) Dydaktyka historii (1993, wyd. 2 – 1994),
- Historia jako dialog, (1996),
- Edukacja historyczna młodzieży – problemy i kontrowersje u progu XXI w., (1998),
- (redakcja) Metodologiczne problemy syntezy historii historiografii polskiej, (1998),
- Warszawskie środowisko historyczne w okresie II Rzeczypospolitej, (1999),
- (redakcja) Wielokulturowe środowisko Lwowa w XIX i XX w., t. 1–5 (2004–2007),
- (redakcja) Współczesna dydaktyka historii, (2004),
- Historia i historycy, (2005),
- (redakcja) Złota księga historiografii lwowskiej XIX i XX wieku, (2007).
Przypisy
- Postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 12.09.2019 r. o nadaniu orderów (M.P. z 2019 r. poz. 1087)
- Oficjalna strona Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej / Aktualności / Ordery i odznaczenia / Odznaczenia dla zasłużonych historyków [online], www.prezydent.pl [dostęp 18.09.2019 r.]
- Postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 09.08.2000 r. o nadaniu orderów (M.P. z 2000 r. nr 31, poz. 644)
Pozostali ludzie w kategorii "Nauka i edukacja":
Wojciech Buliński | Jacek Czajewski | Janusz Kulesza | Marek Pąkciński | Maria Miśkiewicz | Samuel Adalberg | Julian Poznański | Maurycy Mann | Antoni Vieweger | Tadeusz Dobrzeniecki | Władysław Niedźwiedzki | Włodzimierz Wajnert | Anna Zawadzka | Zbigniew Karnicki | Władysław Poliński | Maria Nietyksza | Michał Bilewicz | Stanisław Marciniak (ekonomista) | Adam Obidziński | Emilia ŁojekOceń: Jerzy Maternicki