Zbigniew Karnicki


Zbigniew Karnicki, który przyszedł na świat 29 stycznia 1940 roku w Warszawie, jest znanym polskim ichtiologiem oraz technologiem specjalizującym się w przetwórstwie ryb.

Jego praca w dziedzinie ichtiologii, nauki o rybach, przyczyniła się do rozwoju technologii związanych z ich przetwarzaniem, co ma istotne znaczenie dla przemysłu rybnego w Polsce.

Życiorys

Zbigniew Karnicki ukończył Wydział Rybacki na Wyższej Szkole Rolniczej w Olsztynie w 1964 roku. Następnie zdobywał wiedzę na Wydziale Rybactwa Morskiego oraz Technologii Żywności w Akademii Rolniczej w Szczecinie, gdzie uzyskał tytuł doktora w 1974 roku.

W swojej karierze rozpoczął pracę jako asystent w Instytucie Rybactwa Śródlądowego w Olsztynie, gdzie spędził lata 1959–1962. Po tym okresie, w latach 1962–1965, pełnił funkcje pomocnika kucharza oraz technologa na statkach rybackich w Przedsiębiorstwie Połowów Dalekomorskich i Usług Rybackich „Odra” w Świnoujściu. Jego dalsze kroki zawodowe wiodły go do Morskiego Instytutu Rybackiego Gdyni, gdzie od 1965 do 1978 roku był Kierownikiem Zakładu Technologii.

W latach 1979–1986 pracował jako technolog P4 w Departamencie Rybołówstwa w Organizacji ds. Wyżywienia i Rolnictwa FAO/ONZ z siedzibą w Rzymie. Następnie, w okresie od 1988 do 1993 roku, pełnił funkcję Dyrektora Morskiego Instytutu Rybackiego w Gdyni. Po tym czasie, aż do 1996 roku, pracował w Departamencie Rybołówstwa FAO/ONZ w Rzymie jako Senior Oficer.

W latach 1996–1999 był przedstawicielem FAO/ONZ w Europie Środkowo-Wschodniej, a jego działalność w przypadku tej organizacji zakończyła się w 2002 roku, kiedy to pracował jako Z-ca dyrektora ds. Naukowych w Morskim Instytucie Rybackim Gdyni. Ostatni etap jego kariery zawodowej trwał od 2008 do 2021 roku, kiedy pełnił rolę Głównego Specjalisty ds. Wspólnej Polityki Rybackiej Unii Europejskiej w tymże instytucie.

Działalność organizacyjna, społeczna

W trakcie swojej kariery zawodowej Zbigniew Karnicki zaangażował się w działalność organizacyjną oraz społeczną. Jako przykład jego aktywności można wskazać jego rolę koordynatora krajowego programu badawczego „Wykorzystanie mórz i oceanów”, który obejmował badania zasobów ryb oraz kryla w Antarktyce w latach 1974–1979.

W latach 1976–1977 pełnił funkcję kierownika największej polskiej morskiej ekspedycji antarktycznej. Ponadto, w okresie od 1989 do 1991 roku, był Przewodniczącym Komitetu Rybackiego FAO, forum które gromadzi światowych ekspertów rybackich. Jest dotychczas jedynym Polakiem, który został wybrany na tę prestiżową funkcję aż dwukrotnie, w latach 2009–2011.

W 1991 roku Zbigniew Karnicki założył czasopismo „Wiadomości Rybackie”, w którym był redaktorem naczelnym aż do roku 2021. Czasopismo wydawane było przez Stowarzyszenie Rozwoju Rybołówstwa, a od 2004 roku przez Morski Instytut Rybacki w Gdyni.

W latach 1991–1993 był wiceprezydentem Międzynarodowej Rady Badań Morza w Kopenhadze. W 1992 roku otrzymał zaszczytne miano Przewodniczącego Komitetu Redakcyjnego w czasie światowej konferencji w Meksyku, która była poświęcona odpowiedzialnemu rybołówstwu. Po trudnych negocjacjach, doprowadził do przyjęcia Deklaracji z Cancun, która miała istotne znaczenie dla przygotowania Konferencji Narodów Zjednoczonych w Rio de Janeiro 1992 roku, dotyczącej środowiska i zrównoważonego rozwoju (UNCED), a zwłaszcza jej Agendy 21. Deklaracja ta była także początkiem prac nad Kodeksem Odpowiedzialnego Rybołówstwa FAO, którego jest jednym z tzw. „ojców chrzestnych”.

W latach 1997–1999 pełnił funkcję przedstawiciela Organizacji ds. Wyżywienia i Rolnictwa FAO/ONZ na Europę Środkowo-Wschodnią, odpowiedzialnego za organizowanie biura regionalnego w Budapeszcie. Karnicki był także wielokrotnym przewodniczącym polskiej delegacji oraz tzw. speaker’em na posiedzeniach Międzynarodowej Komisji Rybołówstwa Morza Bałtyckiego, Komisji Rybackiej Północno-Wschodniego Atlantyku, Konwencji Morza Beringa i Komisji Europejskiej. Przez trzy kadencje z dumą pełnił rolę Honorowego Przewodniczącego Zgromadzenia Ogólnego Bałtyckiej Rady Doradczej.

Dorobek naukowy, popularno-naukowy, dydaktyczny i gospodarczy

Zbigniew Karnicki jest uznawanym autorytetem w dziedzinie technologii przetwórstwa ryb. Jako współautor czterech książek dotyczących tej tematyki, a także autora ponad 200 publikacji popularno-naukowych, zyskał znaczną renomę w środowisku akademickim. Ponadto, jego dorobek obejmuje 7 patentów, co podkreśla jego wkład w innowacje i rozwój branży.

W latach 1988–1993, pełniąc obowiązki dyrektora w Morskim Instytucie Rybackim (MIR) w Gdyni, istotnie przyczynił się do zakończenia budowy nowej siedziby Instytutu. Jego zdolność do inicjatywy oraz skuteczności w działaniu były widoczne w jego pomyśle na budowę

wspólnego statku badawczego dla MIR oraz Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej. Statek r/v Baltica został skonstruowany i oddany do użytku w 1993 roku, co znacząco wpłynęło na badania w zakresie oceanografii i rybactwa.

Odznaczenia

Zbigniew Karnicki, w uznaniu za swoje wybitne osiągnięcia, został odznaczony wieloma prestiżowymi wyróżnieniami. Oto niektóre z nich:

  • Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (2005),
  • Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski,
  • Złoty Krzyż Zasługi,
  • Złota Odznaka honorowa „Zasłużony Pracownik Morza”,
  • Medal im. Profesora Kazimierza Demela (1994).

Przypisy

  1. Dr inż. Zbigniew Stefan Karnicki, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 19.05.2022 r.]
  2. a b O Instytucie. mir.gdynia.pl. [dostęp 19.05.2022 r.]
  3. a b MIR w Gdyni: wręczenie odznaczeń. portalmorski.pl, 18.10.2005 r. [dostęp 19.05.2022 r.]

Oceń: Zbigniew Karnicki

Średnia ocena:4.49 Liczba ocen:13