Jan Władysław Woś

---

Życiorys

Jan Władysław Woś to postać o bogatej historii naukowej oraz dydaktycznej. Po zakończeniu nauki w Studium Nauczycielskim w Warszawie, przez dwa lata pracował w szkolnictwie, pełniąc funkcję nauczyciela oraz bibliotekarza. W okresie od 1962/63 do 1966/67 zrealizował studia filozoficzne na Uniwersytecie Warszawskim. Jego prace były pod kierunkiem takich autorytetów jak J. Legowicz, J. Kotarbińska, R. Suszko, A. Schaff, a także L. Kołakowski oraz Z. Bauman. Uzyskany tytuł magistra filozofii oparty był na jego pracy na temat poglądów filozoficznych Dantego.

W październiku 1967 roku, jako stypendysta, przeniósł się do Włoch, gdzie kontynuował swoje badania na Università Cattolica del Sacro Cuore w Mediolanie (1967/68). Tam zgłębiał zagadnienia związane z filozofią średniowieczną, filologią dantejską, historią oraz łaciną. Jego edukacja obejmowała także nauki na Uniwersytecie Lowańskim, gdzie współpracował nad typologiami źródeł historycznych. Następne lata przyniosły mu intensywne studia nad kulturą i filozofią Odrodzenia w Florencji, jak i w Pizie, gdzie w latach 1970/71-1971/72 ukończył studia w Scuola Normale Superiore, uzyskując dyplom „cum laude”. W Pizie wcielał w życie również zajęcia z języka polskiego.

Od listopada 1972 do września 1974 roku zdobywał doświadczenie jako stypendysta Istituto Italiano per gli Studi Storici „Benedetto Croce” w Neapolu, co pozwoliło mu na badania w archiwach Londynu, Rzymu, Florencji i Wenecji. W szczególności odnalazł najstarszy opis Warszawy jako stolicy, który pochodził z 1596 roku i był dziełem Jana Pawła Mucante, mistrza ceremonii dworu papieskiego. Lata 1974/75-1975/76 spędził w Niemczech, jako stypendysta Fundacji Alexander von Humboldt, współpracując z profesorami w Bonn i Heidelbergu.

W latach 1976/77-1986/87 pełnił funkcję profesora historii średniowiecza na Uniwersytecie w Pizie. Działalność dydaktyczna obejmowała również wykłady na temat kultury i literatury polskiej dla studentów slawistyki. Od 1985 roku angażował się także w działalność w Heidelbergu, prowadząc seminaria na temat kontrreformacji w Polsce. Po rozpoczęciu pracy na Uniwersytecie Trydenckim w listopadzie 1987 roku, zorganizował tam bibliotekę specjalistyczną, a jego prace naukowe zyskały uznanie na międzynarodowej arenie, między innymi poprzez udział w weneckim zjeździe poświęconym prawom człowieka.

Woś jest także założycielem Towarzystwa Kulturalnego Włochy-Polska oraz Centrum Dokumentacji Historii Europy Wschodniej przy Uniwersytecie Trydenckim. Wspierał popularyzację wiedzy o kulturze Rzeczypospolitej i Kościoła polskiego, organizując liczne seminaria, wykłady oraz wystąpienia w Radiu Watykańskim. Poza pracą akademicką, przygotowywał również skrypty, podręczniki oraz tłumaczenia na włoski z łaciny.

Przez lata aktywnie uczestniczył w działalności towarzystw naukowych, a także prowadził kolekcję starych map i dyplomów. Jego dorobek to około 800 artykułów, recenzji i publikacji w języku włoskim, a w 1979 roku z okazji 40. rocznicy urodzin wydano bibliografię jego prac. Wspomnienia z okresu liceum, obejmujące lata 1954-1958, zostały wydane przez Państwowy Instytut Wydawniczy, a kolejne z lat 1958-2016 przez Anagram. W 2012 roku w Lublinie opublikowano jego tom opowiadań, a od 2016 roku należy do Związku Pisarzy Polskich na Obczyźnie.

Jan Władysław Woś dołączył do grona najwybitniejszych uczonych, których osiągnięcia nie tylko uznawane są w środowiskach akademickich, ale także przyczyniają się do popularyzacji polskiej kultury oraz historii na arenie międzynarodowej.

Publikacje

Jan Władysław Woś to autor wielu wartościowych publikacji, które przyczyniły się do rozwoju wiedzy w dziedzinie historii oraz literatury. W jego dorobku znajdują się następujące prace:

• Andreas Laskarz und seine Einführungsrede für die Schameitengesandtschaft, Pisa 1972,
• Dispute giuridiche nella lotta tra la Polonia e l’Ordine Teutonico (Introduzione allo studio di Paulus Wladimiri), prezentacja di C. Violante, Firenze, Licosa, 1979,
• Itinerario in Polonia del 1596 di Giovanni Paolo Mucante cerimoniere pontificio (Parte prima: Cracovia), (Fonti e studi di storia legislazione e tecnica degli archivi moderni, 18), Roma, Centro di ricerca pergamene medioevali e protocolli notarili, 1981,
• Vincenzo da Kielce, O.P., La “Vita minor” di S. Stanislao w. biskupa, intr., trad. e note di Jan Władysław Woś, ed. riv., Siena, Cantagalli, 1983,
• Die Nuntiatur des Annibale di Capua in Polen von 1586 bis 1591 im Spiegel seiner Briefe, “Zeitschrift für Ostforschung”, Jahr 35 (1986), Heft 3, SS. 346-402,
• In finibus Christianitatis. Figure e momenti di storia della Polonia medioevale e moderna, Firenze, Città di Vita, 1988,
• La Polonia. Studi storici, Pisa, Giardini, 1992,
• Alessandro di Masovia vescovo-principe di Trento (1423-1444). Un profilo introduttivo. Nuova ed. riv. e ampl., Pisa, Giardini, 1994,
• Die Entstehung der Universität Krakau, Trient, Editrice Università degli Studi di Trento, 1994,
• La nonciature en Pologne de l’archevêque Hannibal de Capoue (1586-1591), Trento, Editrice Università degli Studi di Trento, 1995,
• Adalbert et Stanislas saints patrons de la Pologne, Avant-propos de card. J. Glemp, Paris, Éditions du Dialogue, 1998,
• Silva rerum. Sulla storia dell’Europa orientale e le relazioni italo-polacche, Trento, Editrice Università degli Studi di Trento, 2001,
• Santa Sede e corona polacca nella corrispondenza di Annibale di Capua (1586-1591), Trento, Editrice Università degli Studi di Trento, 2004,
• “Florenza bella tutto il vulgo canta”. Testimonianze di viaggiatori polacchi, Trento, Editrice Università degli Studi di Trento, 2006,
• Nuncjusz, “Twórczość”, rok 65 (2009), nr 7 (764), str. 88-101,
• Il generale Władysław Anders. Contributo per un ritratto (1892-1970), Firenze, Città di Vita, 2020,
• Wystawy, Lublin, Norbertinum, 2020 (zob. L. Lameński, Z ziemi włoskiej do polskiej. Estetyka artystyczna Jana Władysława Wosia, „Akcent”, rok XLII (2021), nr 4, str. 110-114),
• Dzienniki 1967-1974, Florencja, La fenice, 2021 (zob. B. Zadura, Janek z Warszawy, profesor z Trydentu, florentyńczyk, „Akcent”, rok XLIII (2022), nr 4, str. 155-163),
• Polacchi a Firenze. Dal medioevo ai nostri giorni, Firenze, Città di vita-Edizioni Polistampa, 2022.

Opowiadania

• Homer, “Akcent. Literatura i Sztuka”, rok 30 (2009), nr 1 (115), str. 46-62,
• Sympozjum w Cassino, “Odra”, rok 49 (2009), nr 11 (575), str.78-84,
• Kwiatuszek Pana Jezusa, “Akcent. Literatura i Sztuka”, rok 31 (2010), nr 2 (120), str. 59-70,
• Wieczór z niespodziankami, “Twórczość”, rok 66 (2010), nr 10 (779), str. 20-36,
• Ogrodnik, “Akcent. Literatura i Sztuka”, rok 32 (2011), nr 3 (125), str. 86-93,
• Ze wspomnień ucznia Liceum Kołłątaja w Warszawie (1954-1958), PIW, Warszawa 2011,
• Sympozjum w Cassino i inne opowiadania, Wydawnictwo TEST, Lublin 2012.

---

Oceń: Jan Władysław Woś

---