Izabella Działyńska


Izabella Elżbieta z Czartoryskich Działyńska, urodzona 14 grudnia 1830 roku w Warszawie, to postać, która wzbogaciła polską historię sztuki. Była malarką amatorką oraz pasjonatką kolekcjonowania dzieł sztuki. Jej życie i twórczość, choć mniej znane, świadczą o ważnej roli, jaką odgrywała w kręgach artystycznych tamtej epoki.

Zmarła 18 marca 1899 roku w Mentonie, a jej dziedzictwo artystyczne oraz zbiorowe zainteresowania pozostają niezwykle interesujące dla badaczy oraz miłośników sztuki.

Życiorys

Izabella Działyńska była córką księciaAdama Jerzego Czartoryskiego oraz Anny Zofii z domu Sapieha. Spędziła swoją młodość w Paryżu, gdzie dorastała w konserwatywnej atmosferze, związanej z Hotel Lambert. Już od najmłodszych lat przejawiała pasję do sztuki, gromadząc cenne dzieła. W 1857 roku poślubiła Jana Działyńskiego, wielkopolskiego ziemianina, jednak to małżeństwo nie doczekało się potomstwa.

Izabella była niezwykłą postacią w swoim czasach, prowadząc Instytut Polski przy Hotelu Lambert. Jej życie obfitowało w podróże po Europie, a także do Algierii, Egiptu oraz Ziemi Świętej. Większość życia spędziła w Paryżu, lecz po ślubie osiedliła się częściowo w Gołuchowie, gdzie w 1872 roku przejęła posiadłość po mężu, korzystając z pożyczki zaciągniętej na wsparcie powstania styczniowego.

Była pionierką w gromadzeniu antyków, takich jak wazy, grafiki oraz meble artystyczne. W Gołuchowie przebudowała zamek, częściowo według własnej wizji, przekształcając go w muzeum. W 1893 roku ustanowiła ordynację gołuchowską, zapewniając muzeum potrzebne fundusze na utrzymanie oraz dalszy rozwój kolekcji. Dążyła także do przywrócenia dawnej świetności rezydencji gołuchowskiej, która niegdyś była siedzibą rodu Leszczyńskich.

Izabella Działyńska odznaczała się nie tylko pasją do sztuki, ale również oddaniem dla historii i kultury polskiej. Po jej śmierci, spoczęła w mauzoleum, w kaplicy grobowej znajdującej się w parku w Gołuchowie.

Przypisy

  1. a b c Izabela Elżbieta ks. Czartoryska na Klewaniu i Żukowie h. Pogoń Litewska [online], Sejm-Wielki.pl [dostęp 20.01.2023 r.]
  2. a b Paulina opowiada o Izabeli z Czartoryskich – Działyńskiej [online], InfoPleszew - Irena Kuczyńska, 18.06.2018 r. [dostęp 20.01.2023 r.]

Oceń: Izabella Działyńska

Średnia ocena:4.68 Liczba ocen:20