Iwan Kalajew

---

Życiorys

Iwan Kalajew był synem rosyjskiego inspektora policji, który pracował w Warszawie, oraz jego żony, Zofii Piotrowskiej, pochodzącej z Polski. Jego edukacja rozpoczęła się na uniwersytecie moskiewskim, a następnie kontynuował ją w Petersburgu od 1897 roku. Niestety, jego studia przerwały zamieszki studenckie, w których brał udział, co doprowadziło do relegowania go z uczelni. Po krótkim aresztowaniu został zesłany do Jekaterinosławia.

Zaangażowanie polityczne Kalajewa miało poważne konsekwencje, bowiem uniemożliwiono mu powrót na uczelnię. W 1901 roku wstąpił do Socjaldemokratycznej Partii Robotniczej Rosji, jednak jego zniechęcenie do taktyki partii, opartej na cierpliwej pracy propagandowej wśród robotników, skłoniło go do rezygnacji z tego członkostwa. Po zakończeniu zesłania Kalajew udał się do Lwowa, gdzie nawiązał współpracę z emigracyjną organizacją rewolucyjną. Wkrótce jednak został zatrzymany w Berlinie z nielegalnymi publikacjami i ostatecznie wydany władzom rosyjskim, co zaowocowało krótkim pobytem w warszawskim więzieniu, a następnie administracyjnym osiedleniem w Jarosławiu.

W Jarosławiu Kalajew nawiązał kontakty z Borysem Sawinkowem i Aleksego Remizowem, którzy byli aktywnymi działaczami partii eserowskiej. Pod ich wpływem przekonał się do metody terroru indywidualnego. Poznał Jewno Azefa, lidera organizacji bojowej eserowców, gdzie zadeklarował swoje chęci aktywnego uczestnictwa w zamachach na działaczy politycznych. Jego największym osiągnięciem było współorganizowanie zamachu na ministra spraw wewnętrznych, Wiaczesława Plehwego. Po tym wydarzeniu Kalajew podjął się również zabójstwa wielkiego księcia Sergiusza Aleksandrowicza Romanowa, który był stryjem cara Mikołaja II.

Plan zamachu na księcia zaplanowano na 15 lutego 1905 roku, kiedy to miał on udać się do Teatru Bolszoj. Kalajew, mając przy sobie bombę wyprodukowaną samodzielnie, czekał przed teatrem, jednak zrezygnował z zamachu, gdy zobaczył, że w powozie jest także żona księcia, wielka księżna Elżbieta, oraz dwoje ich adoptowanych dzieci. Obiecał jednak ponowić próbę zabójstwa dwa dni później, jeśli wielki książę będzie sam. I tak też się stało; bomba wybuchła, rozrywając powóz i zabijając Sergiusza na miejscu. Kalajew został natychmiast aresztowany.

Podczas, gdy oczekiwał na proces, wielka księżna Elżbieta Fiodorowna postanowiła odwiedzić Kalajewa. Z nadzieją na wprowadzenie go w poczucie winy i ewentualne nawrócenie, zadeklarowała, że wybacza mu zabójstwo jej męża. Kalajew, mimo że był osobą wierzącą, pozostał nieugięty i oznajmił, że jego czyn był aktem sprawiedliwości społecznej. Został osądzony i skazany na śmierć, co zakończyło się jego egzekucją przez powieszenie 23 maja 1905 roku.

Twórczość literacka

Iwan Kalajew, znany ze swojej zaangażowanej twórczości, tworzył wiersze, w których dominowały motywy religijne oraz głęboka refleksja nad aktualnym stanem społecznym. Jako członek grupy terrorystycznej, wśród swoich towarzyszy nosił przydomek Poeta, co podkreślało jego literackie zdolności.

Po jego egzekucji, esery postanowili wydać anonimowo zbiór jego utworów, co wskazuje na znaczenie jego pracy dla kolejnych pokoleń. Iwan Kalajew jest również jednym z kluczowych bohaterów dramatycznej sztuki Alberta Camusa zatytułowanej „Sprawiedliwi.”

---

Oceń: Iwan Kalajew

---