Irena Hernik

---

Życiorys

Irena Hernik pochodziła z rodziny o silnych tradycjach szlacheckich i patriotycznych. Jej ojcem był Władysław Wiśniewski, a matką Stanisława z d. Kamińska. W 1915 roku los rodziny uległ drastycznej zmianie, gdy stracili majątek i musieli przenieść się do Koła, gdzie zamieszkała rodzina matki. W Kole Władysław Wiśniewski prowadził działalność jako księgarz, a później stał się także właścicielem folwarku Olszanek, zlokalizowanego niedaleko Osieka Małego. Dzięki poprawie sytuacji materialnej rodziny, Irena mogła rozpocząć swoją edukację podstawową, a następnie uczęszczała do żeńskiego Gimnazjum Sióstr Nazaretanek w Kaliszu. Z uwagi na problemy zdrowotne powróciła do Koła, gdzie zdobędziona tam matura była jej ważnym krokiem w edukacji.

W 1936 roku z powodzeniem zakończyła swoją naukę na Wydziale Humanistycznym Uniwersytetu Poznańskiego, zdobywając tytuł magistra filozofii. Po tym wydarzeniu postanowiła kontynuować naukę w zakresie bibliotekoznawstwa pod opieką Stefana Vrtel-Wierczyńskiego, jednak nie udało jej się ukończyć tego kierunku przed wybuchem II wojny światowej. W trakcie swojego pobytu w Poznaniu Irena nawiązała bliskie relacje z lokalnym środowiskiem literackim, w tym z osobami takimi jak Egon Naganowski, Aleksander Rogalski i Eugeniusz Paukszta, a także zaprzyjaźniła się ze Stanisławą Fleszarową-Muskat.

1 września 1939 roku, w trakcie bombardowania szpitala, przeżyła ogromny stres, trzymając w ramionach nowonarodzonego syna. Już w październiku tego samego roku została usunięta z posady w Bibliotece Uniwersyteckiej w Poznaniu, podczas gdy miesiąc później władze okupacyjne przejęły jej mieszkanie oraz cały dobytek. Na przełomie listopada i grudnia 1939 roku, w obliczu trudnych warunków, znalazła się w obozie przejściowym w Poznaniu, a w styczniu 1940 roku jej rodzina został przesiedlona do wsi Kotuń, mieszczącej się w Generalnym Gubernatorstwie. W 1941 roku podjęła pracę w Fabryce Prochu w Pionkach, obok której do 1944 roku współorganizowała tajne nauczanie w ramach Tajnej Organizacji Nauczycielskiej.

Po zakończeniu wojny, w 1945 roku, wróciła do Koła. Tam zaangażowała się w odbudowę struktur edukacyjnych oraz bibliotek, pełniąc funkcję nauczycielki języka polskiego i bibliotekarki w Gimnazjum i Liceum „Oświata”. Była również pod stałym nadzorem Urzędu Bezpieczeństwa. W 1950 roku wzięła udział w Studium Bibliotekoznawczym w Jarocinie oraz ukończyła studium reżyserskie w Państwowej Szkole Teatralnej. Irena założyła nauczycielski teatr „Przyszłość” w ramach Zarządu Powiatowego ZNP w Kole, jak również koło dramatyczne dla uczniów.

W 1958 roku, na wniosek Zarządu Głównego Związku Nauczycielstwa Polskiego oraz Ministerstwa Oświaty, brała udział w delegacji do Francji na zaproszenie Ligue de l’enseignement. W 1963 roku przestała pracować w szkole, przechodząc do roli kierownika Powiatowej Biblioteki Pedagogicznej w Kole, tę funkcję sprawowała aż do 1968 roku. W międzyczasie pełniła również obowiązki kierownika Wydziału Pedagogicznego Oddziału Powiatowego ZNP w Kole oraz podinspektora szkolnego. W 1968 roku osiedliła się w Sulejówku, gdzie związała się zawodowo z Ośrodkiem Doskonalenia Kadr Oświatowych aż do 1989 roku.

W latach 1954–1958 Irena była radną Miejskiej Rady Narodowej w Kole oraz współzałożycielką Muzeum Technik Ceramicznych w Kole. W ciągu swojej kariery publikowała wiele artykułów dotyczących oświaty oraz teatru amatorskiego, będących przedmiotem zainteresowania m.in. w „Głosie Nauczycielskim”, „Ruchu Pedagogicznym”, „Teatrze” oraz „Przyjaciółce”. W okresie PRLu utrzymywała kontakty z wieloma znamienitymi osobistościami, takimi jak Bernard Ładysz, Arkady Fiedler i Mikołaj Kozakiewicz.

Irena Hernik zmarła w 1998 roku w Grodzisku Wielkopolskim. Ostatecznie spoczęła na cmentarzu w Sulejówku.

Życie prywatne

21 sierpnia 1937 roku w kościele pw. Krzyża Świętego w Kole Irena Hernik wyszła za mąż za Jana Hernika. Para doczekała się pięciorga dzieci, którymi byli: Tadeusz, urodzony 29 sierpnia 1939 roku, Stanisław, który przyszedł na świat 19 maja 1941 roku, Anna, która urodziła się 18 lipca 1944 roku, oraz Aleksandra, urodzona w 1946 roku, i Marek, który przyszedł na świat w 1948 roku.

Odznaczenia

Irena Hernik zdobyła liczne odznaczenia, co stanowi wyraz uznania dla jej pracy i osiągnięć. Oto lista tych wyróżnień:

• Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (1986),
• Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1979),
• Złoty Krzyż Zasługi (1975),
• Srebrny Krzyż Zasługi (1955),
• Medal 10-lecia Polski Ludowej (1955),
• Medal Komisji Edukacji Narodowej (1984),
• Odznaka honorowa „Za Zasługi w Rozwoju Województwa Poznańskiego” (1963),
• Odznaka honorowa „Za Zasługi dla miasta Koła” (1987),
• Tytuł honorowy „Zasłużony dla Miasta Sulejówek” (1987),
• Złota Odznaka ZNP (1980),
• Odznaka TON.

---

Oceń: Irena Hernik

---