Henryk Rossman


Henryk Rossman, urodzony 24 grudnia 1896 roku w Warszawie, był postacią znaczącą w polskiej historii, jako adwokat oraz radca prawny. Jego działalność polityczna miała wpływ na kształt polskich ruchów narodowych w pierwszej połowie XX wieku.

Był współzałożycielem Obozu Narodowo-Radykalnego oraz skrajniejszej frakcji ONR-ABC, która dążyła do promowania idei narodowych. Jego zaangażowanie w politykę narodową nie było wolne od kontrowersji, co doprowadziło do tego, że został osadzony w obozie w Berezie Kartuskiej.

Henryk Rossman był jednym z kluczowych ideologów obozu narodowego, który starał się wpłynąć na zmiany w społeczeństwie i głoszenie wartości narodu polskiego. Dodatkowo, był filistrem Korporacji Akademickiej Welecja, co podkreśla jego aktywność na polu edukacyjnym i akademickim.

Życiorys

Henryk Rossman był synem Kazimierza oraz Heleny Marii z Rodkiewiczów. Swoją edukację rozpoczął w domu, a później kontynuował ją w szkole handlowej w Łodzi. Angażował się w działalność harcerską, co z pewnością wpłynęło na jego dalszy rozwój. Maturę uzyskał w Instytucie Technicznym w St. Gallen w Szwajcarii. W latach 1914-1915 kształcił się w Piotrogrodzie, gdzie zdobył maturę rosyjską. W roku 1915 rozpoczął studia na Wydziale Budowy Maszyn Politechniki Warszawskiej. Podczas swojego życia był członkiem Ligi Narodowej.

Wybuch wojny polsko-bolszewickiej przerwał jego naukę, podczas której Rossman służył w artylerii. Po zakończeniu konfliktu wrócił do kontynuowania studiów. W 1922 roku, jako osoba ceniona w swoim środowisku akademickim, zasiadł w Radzie Nadzorczej Związku Akademickiego Młodzież Wszechpolska. Jego umiejętności oraz charyzma szybko przykuły uwagę Romana Dmowskiego, który powierzył mu rolę swojego osobistego sekretarza. Przez kolejne lata Rossman angażował się w działalność różnych organizacji patriotycznych, w tym Stronnictwa Narodowego i Obozu Wielkiej Polski, a także pełnił funkcję Oboźnego w warszawskiej dzielnicy. Zaangażował się również w działalność tajnej Organizacji Polskiej.

Nie można pominąć faktu, że był on członkiem Straży Narodowej, tajnej organizacji powiązanej z Stronnictwem Narodowym. W 1933 roku wśród struktur tej organizacji zaczęły się pojawiać podziały, a rok później powstał Obóz Narodowo Radykalny. Henryk Rossman nie podpisał Deklaracji ONR, ponieważ pełnił funkcję radcy Banku Amerykańskiego. W marcu 1934 roku, Rossman, obok J. Mosdorfa i M. Prószyńskiego, został usunięty ze stanowisk w Sekcji Młodych SN, z racji swojego poparcia dla opcji narodowo-radykalnych. Szóstego lipca tego samego roku, czołowi działacze ONR zostali umieszczeni w obozie odosobnienia w Berezie Kartuskiej, gdzie znalazł się także Rossman.

Organizacja, w której działał, została delegalizowana, w wyniku przepisów prawnych zakazujących tworzenia organizacji międzyuczelnianych oraz politycznej działalności organizacji akademickich. W obozie, pojawiły się różnice poglądowe między działaczami ONR, co doprowadziło do rozłamu i powstania Falangi, skupionej wokół Bolesława Piaseckiego, oraz ONR-ABC, którym przewodził Rossman. Jego frakcja składała się z wielu starszych działaczy ONR, którzy zdecydowali się podpisać Deklarację. Wśród czołowych postaci ONR-ABC znajdowali się: Jan Jodzewicz, Tadeusz Gluziński, Edward Kemnitz, Tadeusz Todtleben, Jerzy Kurcyusz, Jan Korolec, Aleksander Heinrich, Wiktor Martini, Witold Rościszewski i Wincenty Malinowski. ONR-ABC liczył około 500 członków. Szóstego stycznia 1935 roku powstało pismo „Prosto z Mostu”, którego redaktorem był Stanisław Piasecki, a które miało związki ideowe z ONR-ABC.

Pod koniec 1936 roku Henryk Rossman zaczął mieć kłopoty zdrowotne, skarżąc się na dolegliwości związane z nerkami. Niektórzy spekulowali, że jego stan zdrowia mógł być konsekwencją pobytu w obozie w Berezie Kartuskiej, gdzie doświadczał przemocy. Zmarł w lutym 1937 roku z powodu uremii. Jego pogrzeb odbył się z kościoła Najświętszego Zbawiciela do Starych Powązek, w której to ceremonii uczestniczyły tłumy, sięgające kilku tysięcy osób, ponieważ został pochowany w kwaterze 299a-4-1/2.

Przypisy

  1. M. Kofin, Henryk Rossman (1896-1937) - zapomniany prawnik i narodowiec we wspomnieniach przyjaciół i współpracowników, „Glaukopis“, 2020 r., nr 37, s. 109.
  2. a b c KrzysztofK. Kawęcki, W imię Wielkiej Polski, 2013 r. Brak numerów stron w książce
  3. Cmentarz Stare Powązki: ROSSMANNOWIE, HENISZOWIE, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 07.03.2020 r.]
  4. Stanisław Kozicki, Historia Ligi Narodowej (okres 1887-1907), Londyn 1964 r., s. 582.
  5. a b c EdwardE. Kemnitz, Wspomnienia z pracy politycznej i społecznej w latach 1926-1956, Londyn 1983 r. Brak numerów stron w książce

Oceń: Henryk Rossman

Średnia ocena:4.85 Liczba ocen:10