Aleksander Edward Pacho, znany również pod nazwiskiem rodowym Kachan, urodził się 3 kwietnia 1912 roku w Warszawie, gdzie również spędził ostatnie dni swojego życia, zmarł 26 sierpnia 1971 roku. W ciągu swojego życia był osobą o znaczącym wpływie w polskim życiu publicznym.
Był aktywnym działaczem w sferach państwowych i partyjnych, a jego kariera obejmowała również pracę jako lekarz. W latach 1956-1961 pełnił funkcję podsekretarza stanu w ministerstwach związanych z ochroną zdrowia, co podkreśla jego zaangażowanie w rozwój polskiej służby zdrowia w okresie powojennym.
Życiorys
Aleksander Pacho był synem Jakuba i Leonii. Edukację rozpoczął na Wydziale Lekarskim Uniwersytetu Warszawskiego, gdzie studiował w latach 1931–1937. Po zakończeniu studiów skupił się na służbie wojskowej, odbywając edukację w Szkole Podchorążych Sanitarnych Rezerwy. W tym czasie pracował w Szpitalu pw. Przemienienia Pańskiego, a także w Szpitalu na Czystem. W obliczu wybuchu II wojny światowej, w 1939 roku, brał udział w wojnie obronnej Polski.
Po pewnym czasie powrócił do Szpitala na Czystem, który w obliczu kryzysu pełnił funkcję placówki zakaźnej dla społeczności żydowskiej. W obliczu tragedii, jaką była likwidacja getta warszawskiego, Pacho razem z żoną oraz matką ukrywał się w Warszawie. W trakcie powstania warszawskiego przyjął pseudonim „Edward”, a następnie służył w polowym szpitalu mieszczącym się przy ul. Hożej 13. Po upadku powstania, udał się do Krakowa, a potem osiedlił się w okolicach Nawojowej, gdzie nawiązał współpracę z oddziałami partyzanckimi Batalionów Chłopskich „Lawiny”. Równocześnie udzielał pomocy medycznej dla oddziałów Armii Krajowej, w tym dla Juliana Zubka (znanego również pod pseudonimem „Tatar”) oraz Armii Ludowej dowodzonej przez „Aloszę”.
W lutym 1945 Pacho wrócił do Warszawy, gdzie podjął pracę w ambulatorium Państwowego Urzędu Samochodowego, a także pełnił funkcję kierownika sekcji szpitalnictwa w miejskim zarządzie Warszawy oraz szefa Wydziału Zdrowia Publicznego miasta stołecznego Warszawy. Od marca 1945 był aktywnym członkiem Polskiej Partii Robotniczej, która na pewnym etapie przekształciła się w Polską Zjednoczoną Partię Robotniczą. Zasiadał w Komitecie Warszawskim oraz w egzekutywie Komitetu Dzielnicowego Warszawa-Wola PPR, a dodatkowo był delegatem na Zjazd Zjednoczeniowy PZPR.
W sierpniu 1956 objął stanowisko podsekretarza stanu w Ministerstwie Zdrowia, a po jego przekształceniu w Ministerstwo Zdrowia i Opieki Społecznej, posiadał tę samą funkcję aż do maja 1961. Pacho był również autorem kilku ważnych książek, w tym autobiografii pt. „Narodziny lekarza” (1970) oraz opracowania na temat organizacji służby zdrowia w PRL, wydanego w 1966 roku. Po śmierci został pochowany na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie.
Odznaczenia
Pełniąc niezwykle ważną rolę w służbie zdrowia, Aleksander Pacho został uhonorowany dwukrotnie Złotym Krzyżem Zasługi. Otrzymał to wyróżnienie za swoje liczne osiągnięcia i zaangażowanie w tej dziedzinie w roku 1954.
Pozostali ludzie w kategorii "Polityka i administracja":
Jacek Chodorowicz | Maciej Raś | Anna Jakubowska (działaczka kombatancka) | Tadeusz Skowroński | Paweł Gruza | Wacław Babiński | Ryszard Schnepf | Henryk Rossman | Andrzej Szczypiorski | Jadwiga Dziubińska | Alicja Bełcikowska | Władysław Tomasz Ostrowski | Piotr Puchta | Aleksandr Minkin | Hanna Mierzejewska | Władysław Stein-Krajewski | Bernard Goldmann | Andrzej Dołecki | Jan Ołdakowski | Eugeniusz KembrowskiOceń: Aleksander Pacho