Edward Adamski (socjalista)


Edward Adamski, znany również pod pseudonimami „Czarny” oraz „Major”, to postać, która na trwałe wpisała się w historię Warszawy i całej Polski. Urodził się 10 października 1905 roku w Warszawie, gdzie również spędził całe swoje życie, aż do tragicznej śmierci 31 sierpnia 1944 roku.

Był on aktywnym działaczem Polskiej Partii Socjalistycznej na Woli, co oznacza, że był zaangażowany w działalność polityczną i społeczną w okresie przed II wojną światową. Adamski brał udział w obronie stolicy podczas największych walk, jakie miały miejsce w czasie II wojny światowej.

W szczególności, jego rola jako powstańca warszawskiego była kluczowa. Wyróżniał się jako członek dowództwa III Batalionu Okręgowego Warszawskiej Polskiej Partii Socjalistycznej imienia Stefana Okrzei, co świadczy o jego znaczącym wkładzie w organizację oporu przeciwko okupantom.

Edward Adamski poniósł śmierć w trakcie zaciętych walk, co czyni go jednym z wielu bohaterów, którzy oddali swoje życie za wolność i niepodległość Polski. Jego historia pozostaje w pamięci kolejnych pokoleń, przypominając o heroizmie ludzi, którzy walczyli o lepsze jutro.

Życiorys

Edward Adamski był synem Wacława, murarza i działacza PPS „Proletariat”, oraz Michaliny z domu Adamskiej, także aktywistki PPS. Swoje dzieciństwo spędził w Nowym Siole w guberni tobolskiej, gdzie od 1907 roku jego ojciec był zesłany. W 1911 roku cała rodzina powróciła do Warszawy.

Po ukończeniu szkoły miejskiej w 1919 roku, Edward Adamski przez następne trzy lata pracował jako goniec oraz pomocnik biurowy w Ministerstwie Przemysłu i Handlu. W tym okresie ukończył Miejską Szkołę Rzemieślniczą im. Michała Konarskiego. W 1923 roku rozpoczął swoją karierę zawodową jako spawacz-praktykant, zatrudniając się w zakładach Lilpop, Rau i Loewenstein, które mieściły się na warszawskiej Woli. W latach 1926-1928 odbył obowiązkową służbę wojskową, kończąc ją w stopniu kaprala. Po powrocie do cywila wznowił pracę w swoim dotychczasowym miejscu zatrudnienia.

W 1926 roku dołączył do Polskiej Partii Socjalistycznej, angażując się w działalność lokalnej organizacji dzielnicowej na Woli. Tam był członkiem Milicji PPS, a w 1930 roku został krótko aresztowany pod fałszywymi zarzutami związanymi z planowaniem zamachu na Józefa Piłsudskiego. Z kolei w 1932 roku dołączył do egzekutywy dzielnicy PPS Warszawa-Wola i został członkiem Warszawskiego Okręgowego Komitetu PPS.

W 1934 roku współorganizował 2 kompanię Akcji Socjalistycznej. Z chwilą wybuchu II wojny światowej w wrześniu 1939 roku, Adamski był łącznikiem Armii Solidarności (AS) przy Wolskim Robotniczym Batalionie Obrony Warszawy, gdzie awansował na stopień plutonowego.

Na początku okupacji aktywnie zaangażował się w działalność PPS-WRN, biorąc udział w organizacji III batalionu Gwardii Ludowej WRN na Woli, gdzie kolejno dowodził 1 kompanią oraz plutonem 321. Po aresztowaniu Stanisława Bieniasza, dotychczasowego lidera batalionu, Adamski przejął na siebie obowiązki dowódcy i szefa wydziału wojskowego Okręgu PPS-WRN na Woli.

W trakcie powstania warszawskiego uczestniczył w walkach na Woli jako szef polityczny batalionu. Niestety, 7 sierpnia na ul. Wawelberga zginęła jego żona Zofia Adamska, która pełniła funkcję sanitariuszki w plutonie 336. Dwa dni później, 8 sierpnia, przeszedł z oddziałami na Stare Miasto i został przydzielony do VI batalionu Milicji PPS. Edward Adamski zginął 31 sierpnia podczas bombardowania Pasażu Simonsa.

Po jego śmierci, pośmiertnie odznaczono go Krzyżem Walecznych oraz awansowano do stopnia podporucznika. Na liście powstańczych biogramów w Muzeum Powstania Warszawskiego figuruje jako żołnierz 3 Rejonu III Obwodu, a w późniejszych latach został również przypisany do batalionu Armii Krajowej „Chrobry I” jako pluton podporuczika „Wala”.

Przypisy

  1. Edward Adamski. Powstańcze Biogramy. [dostęp 01.04.2010 r.]
  2. Zofia Adamska. Powstańcze Biogramy. [dostęp 01.04.2010 r.]
  3. Adamski Edward. W: Bogdan Gadomski: Słownik Biograficzny Działaczy Polskiego Ruchu Robotniczego. T. 1. Warszawa: 1978, s. 49.

Oceń: Edward Adamski (socjalista)

Średnia ocena:4.49 Liczba ocen:9