Zofia Jaroszewicz

---

Życiorys

Zofia Jaroszewicz była wyjątkową osobą, córką Kazimierza, która swoją edukację rozpoczęła w szkole podstawowej w Brwinowie. Podczas nauki w warszawskim gimnazjum, aż do 1938 roku, zaangażowała się w działalność harcerską oraz działalność w samorządzie szkolnym. W latach 1938-1939 podjęła studia z zakresu fizyki oraz chemii na Uniwersytecie Stefana Batorego w Wilnie.

W grudniu 1938 roku, wspólnie z H. Balicką oraz Hanną Szapiro-Sawicką, brała aktywny udział w agitacji przedstawiającej program wyborczy do Rady Miejskiej Warszawy. Jako członek Sekcji Akademickiej Polskiej Partii Socjalistycznej, prowadziła świetlicę dla dzieci robotników i zorganizowała letnie kolonie dla najmłodszych.

W momencie wybuchu II wojny światowej, we wrześniu 1939 roku, Zofia była aktywnie zaangażowana w prace Robotniczego Komitetu Pomocy Społecznej, gdzie ewidencjonowała ochotników do Robotniczych Brygad Obrony Warszawy oraz organizowała punkty medyczne i kuchnie dla uchodźców oraz osób poszkodowanych. Po kapitulacji Warszawy, 28 września 1939 roku, wspierała żołnierzy Wojska Polskiego, dostarczając im cywilną odzież, a także gromadząc materiały drukarskie i pomagając w ukrywaniu broni, amunicji oraz czcionek.

W czasie okupacji pisała wiersze, które wyrażały jej przemyślenia oraz emocje związane z atmosferą wojny i jej grozą. Od stycznia do lipca 1940 roku pracowała w Radzie Głównej Opiekuńczej, a wkrótce potem w biurze i magazynie niemieckiej firmy budowlanej. Związała się z marksistowskim kółkiem dyskusyjnym, co przyniosło jej dalsze zaangażowanie w działalność konspiracyjną. Latem 1941 roku Hanna Szapiro-Sawicka wciągnęła ją do prac nad regularnym wydawaniem „Biuletynu Radiowego”.

Od września 1941 roku, pod pseudonimem „Kasia”, działała w Zjednoczonej Wychowawczej Władzy, angażując się w powielanie pisma „Zwyciężymy”. W styczniu 1942 roku przystąpiła do Polskiej Partii Robotniczej, gdzie zajmowała się kolportażem prasy. W okresie od jesieni 1942 do marca 1943 roku przerwała działalność z powodu choroby, następnie została sekretarzem ZWM w rejonie Mokotów oraz ukończyła kurs oficerski. W tym czasie kolportowała różne tytuły, w tym „Trybunę Wolności” oraz „Głos Warszawy”.

Od jesieni 1943 roku była członkiem komitetu redakcyjnego „Walki Młodych”, gdzie napisała wiele wstępnych artykułów. Wiosną 1944 roku pełniła obowiązki sekretarza ZWM na Pradze, a od lipca 1944 roku była przewodniczącą warszawskiego ZWM oraz członkiem Komitetu Warszawskiego PPR. W sierpniu 1944 roku zorganizowała pracę z grupą młodzieży, starając się przejść przez linię frontu. Niestety, w Zielonce została ranna w nogę przez odłamek szrapnela i zachorowała na tężec, co doprowadziło do jej śmierci po przetransportowaniu do Anina.

Pośmiertnie Zofia Jaroszewicz została mianowana kapitanem i odznaczona Orderem Krzyża Grunwaldu III klasy. Po wojnie jej szczątki zostały ekshumowane i pochowane w kwaterze ZWM na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach (kwatera C6 ZWM-1-4). W jej hołdzie, jej imieniem nazwano szkołę podstawową oraz technikum w Warszawie.

---

Oceń: Zofia Jaroszewicz

---