Andrzej Wawrzyniak

Kultura i sztuka

Andrzej Michał Wawrzyniak był postacią niezwykle ważną w polskim świecie kultury oraz dyplomacji. Urodził się 3 grudnia 1931 roku w Warszawie, a swoje życie zakończył 8 listopada 2020 roku.

Był nie tylko marynarzem, ale również utalentowanym dyplomatą oraz ekspertem w dziedzinie sztuki orientalnej. Pasjonował się zbieractwem, co zaowocowało jego imponującą kolekcją dzieł z tego kręgu kulturowego.

Wawrzyniak to także założyciel Muzeum Azji i Pacyfiku w Warszawie, gdzie pełnił rolę dyrektora oraz kustosza przez długie lata, od 1973 do 2013 roku. Jego zaangażowanie w rozwój muzealnictwa oraz popularyzację sztuki orientalnej miało istotny wpływ na polską scenę kulturalną i edukacyjną.

W Indonezji, kraju, z którym łączyły go silne więzi, był znany jako „Andrzej Nusantara Wawrzyniak”, co podkreśla jego głębokie związki z azjatycką kulturą i tradycją.

Życiorys

Andrzej Wawrzyniak, urodzony w 1955 roku, zakończył edukację na Wydziale Dyplomatyczno-Konsularnym Szkoły Głównej Służby Zagranicznej w Warszawie. Po tym, w latach 1955–1957, podjął naukę na Wyższej Szkole Ekonomicznej w Sopocie, a w 1976 roku rozpoczął studia podyplomowe oraz doktoranckie w Wyższej Szkole Nauk Społecznych w Warszawie.

Wawrzyniak był aktywnym członkiem wielu stowarzyszeń krajowych i międzynarodowych, z których wiele koncentrowało się na zagadnieniach dotyczących krajów Azji, Australii i Oceanii. W szczególności, uczestniczył w pracach Komitetu Badań nad Krajami Azji, Afryki i Ameryki Łacińskiej oraz Komitetu Nauk Orientalistycznych PAN.

W latach 1946–1952 był także członkiem Związku Młodzieży Polskiej, a od 1950 roku przynależał do PZPR, gdzie pełnił rolę lektora w Komitecie Centralnym partii.

W wieku 16 lat zaciągnął się na statek szkolny Dar Pomorza, co otworzyło mu drogę do kariery morskiej, pływając na dwunastu różnych statkach i osiągając stopień oficera Polskiej Marynarki Handlowej.

W 1956 roku rozpoczął pracę w polskiej służbie dyplomatycznej. W 1973 roku awansował na rangę ministra pełnomocnego. W latach 1956–1960 kierował działem Delegacji Polskiej do Międzynarodowej Komisji Nadzoru i Kontroli w Wietnamie. Pełnił również funkcje attaché kulturalnego oraz zastępcy szefa misji, a jego praca obejmowała m.in. Indonezję w latach 1967–1971.

Jako szef Delegacji Polskiej do Komisji Nadzoru i Kontroli w Laosie działał w latach 1973–1974. W 1977 roku objął posadę szefa ambasady Polski w Nepalu. Istotnym momentem jego kariery była rola międzynarodowego obserwatora ONZ podczas wyborów w Namibii w 1989 roku, a także szefowania Ambasady RP w Kabulu w latach 1990–1993 oraz biura terenowego Organizacji Bezpieczeństwa i Współpracy w Bośni i Hercegowinie w 1996 roku. W 1999 roku działał jako obserwator ONZ na Timorze Wschodnim.

W latach 1997–2003 pełnił funkcję konsula honorowego Sri Lanki w Polsce. Pochowany został w kolumbarium na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie.

Działalność związana z Muzeum Azji i Pacyfiku

W 1973 roku Wawrzyniak przekazał państwu polskiemu cenną kolekcję liczącą około 3000 obiektów etnograficznych i artystycznych, pochodzących głównie z Indonezji. Kolekcja ta została uznana przez Stanisława Lorentza za jedną z największych prywatnych zbiorów indonezjologicznych, przewyższających nawet znane zbiory holenderskie, uważane dotychczas za największe na świecie w tej dziedzinie. W oparciu o tę kolekcję, w 1973 roku utworzono w Warszawie Muzeum Archipelagu Nusantary, które w 1976 roku przemianowano na Muzeum Azji i Pacyfiku. Andrzej Wawrzyniak odbył zaszczytną funkcję dyrektora tej instytucji i kustosza aż do 2013 roku, kiedy to został usunięty z powodu stwierdzonych nieprawidłowości w zarządzaniu placówką.

Odznaczenia i wyróżnienia

Polskie

Andrzej Wawrzyniak jest osobą, której działalność została doceniona na wielu płaszczyznach, a jego wkład w upowszechnianie kultury narodów Azji i Pacyfiku zaowocował nadaniem mu licznych odznaczeń. Do najważniejszych wyróżnień tego zasłużonego działacza należą:

  • Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski, który otrzymał za wybitne zasługi w 2003 roku,
  • Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski przyznany w 1995 roku,
  • Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski, który otrzymał w 1985 roku,
  • Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski, przyznany w 1967 roku,
  • Medal 40-lecia Polski Ludowej z 1984 roku,
  • Medal „Opiekun Miejsc Pamięci Narodowej”, który uzyskał w 1971 roku,
  • Brązowy Medal „Za Zasługi dla Obronności Kraju” z 1975 roku,
  • Odznaka Honorowa „Zasłużony Pracownik Służby Dyplomatyczno-Konsularnej”, nadana przez Ministra Spraw Zagranicznych w 1978 roku,
  • Złota Odznaka „Zasłużony Działacz Kultury Fizycznej” za pomoc polskim ekspedycjom himalajskim, którą uzyskał w 1981 roku,
  • Złota Odznaka honorowa „Za Zasługi dla Warszawy” przyznana w 1982 roku,
  • Odznaka 1000-lecia Państwa Polskiego z 1966 roku,
  • Złota Odznaka „Za Zasługi dla Związku Zawodowego Pracowników Państwowych i Społecznych”, którą otrzymał w 1967 roku,
  • Honorowa Odznaka „Za Zasługi dla Związku Zawodowego Pracowników Państwowych i Społecznych” przyznana w 1972 roku,
  • Nagroda Specjalna Ministra Kultury i Sztuki za długoletnią działalność kolekcjonerską w 1975 roku,
  • Nagroda Miasta Stołecznego Warszawy, którą zdobył w latach 1987 i 2001,
  • Nagroda I stopnia „Trybuny Ludu” za działalność na rzecz zbliżenia kultur, przyznana w 1989 roku,
  • Honorowa Nagroda Hetmana Kolekcjonerów Polskich Jerzego Dunin-Borkowskiego, którą uzyskał w 2003 roku,
  • Zasłużony Działacz Kultury Pruszkowskiej, wyróżniony za wkład w kulturę Pruszkowa w 2005 roku,
  • Medal Pamiątkowy „Pro Masovia” z 2010 roku.

Zagraniczne

Wawrzyniak nie tylko w Polsce zyskał uznanie, ale także na arenie międzynarodowej, co znajduje odzwierciedlenie w wielu zagranicznych nagrodach i odznaczeniach. Wśród nich warto wymienić:

  • Medal Wyzwolenia I klasy, przyznany za działania w Międzynarodowej Komisji Nadzoru i Kontroli w Wietnamie w 1976 roku,
  • Medal Przyjaźni, który otrzymał za zasługi dla sprawiedliwej sprawy Wietnamu w 1976 roku,
  • Order Zasługi, przyznany za promowanie kultury ludów Afganistanu w 1991 roku,
  • Order Przyjaźni, otrzymany za wsparcie rewolucyjnego ruchu Narodu Wietnamskiego w 1995 roku,
  • Medal Przyjaźni, przyznany za wkład w umacnianie relacji między Laosem a Polską w 1997 roku,
  • Medal Przyjaźni, przyznany za rozwój współpracy między Polską a Mongolią w 1997 roku,
  • Order Zasługi Republiki Indonezyjskiej z Gwiazdą i Wstęgą, który został mu nadany za wybitne zasługi w 1998 roku,
  • Nagroda Ministra Spraw Zagranicznych Bułgarii za pomoc w ekspedycji himalajskiej w 1981 roku,
  • Nagroda Ministra Spraw Zagranicznych Republiki Indonezji za popularyzację kultury indonezyjskiej w Polsce w 1990 roku,
  • Zasłużony Działacz Kultury Mongolii, wyróżniony za wkład w przybliżenie społeczeństwu polskiemu kultury Mongolii w 2003 roku.

Oceń: Andrzej Wawrzyniak

★★★★★
Średnia ocena:4.87 Liczba ocen:24