Mietek Grocher, urodzony w 1926 roku w Warszawie, to osoba, której życie było odzwierciedleniem skomplikowanej historii XX wieku. Jego podróż przez życie zakończyła się 24 grudnia 2017 roku w Sztokholmie.
Był pisarzem, który swoją twórczość osadził w kontekście wielokulturowym, a jego żydowskie korzenie miały istotny wpływ na jego literacką działalność. Grocher, pochodzący z Polski, zyskał uznanie w szwedzkim świecie literackim, gdzie osiedlił się po latach tumultu i przeżyć historycznych.
Życiorys
W 1940 roku Mietek Grocher został uwięziony w warszawskim getcie. W trakcie tragicznych wydarzeń związanych z eksterminacją żydowskiej ludności stolicy, on oraz jego bliscy zostali przetransportowani do obozu koncentracyjnego na Majdanku. Co ciekawe, według jego relacji, w obliczu śmierci udało mu się uniknąć tragicznego losu w komorze gazowej. Dzięki nieuwadze strażników obozowych, Mietek zdołał wdrapać się w tył, co pozwoliło mu na ucieczkę przed śmiercią. Mimo iż ten fakt bywa często kwestionowany, sam Grocher przeszedł przez kolejne etapy brutalnej rzeczywistości obozowej.
Po pobycie na Majdanku, Mietek został przewieziony do obozu w Buchenwaldzie, a następnie do innych miejsc odosobnienia. W życiu doświadczył dramatycznych wydarzeń, przebywając w dziewięciu obozach koncentracyjnych. Pomimo tych straszliwych przeżyć, zdołał przetrwać oraz doczekać zakończenia II wojny światowej. Niestety, nikt inny z jego rodziny nie przeżył tragicznych wydarzeń tamtych czasów.
W 1945 roku Grocher podjął decyzję o wyjeździe do Szwecji, gdzie osiedlił się w Sztokholmie. W 1996 roku postanowił podzielić się swoimi wspomnieniami, spisując je w książce pod tytułem „Jag överlevde” (Przeżyłem). Jego doświadczenia i losy stały się inspiracją do odwiedzania szwedzkich szkół, gdzie prowadził prelekcje na temat swoich przeżyć oraz zagłady Żydów w czasie Holokaustu.
Kontrowersje
Na przełomie 2010 roku, kontrowersje związane z Mietkiem Grocherem nabrały na sile. Artur Szulc, szwedzki historyk polskiego pochodzenia, rzucił cień na autentyczność wspomnień Grochera. Oskarżył go on o plagiat fikcyjnej powieści autorstwa Leona Urisa zatytułowanej Mila 18.
Szulc wskazał na liczne nieścisłości historyczne w treści publikacji Grochera. W jego ocenie, niektóre z nazwisk domniemanych niemieckich oficerów nie mają żadnego pokrycia w faktach. W obliczu tych poważnych zarzutów, Grocher nigdy nie odpowiedział na oskarżenia, pozostawiając wiele pytań bez odpowiedzi.
Przypisy
- Menorah [online], www.menorah-sweden.com [dostęp 13.12.2019 r.]
- a b Grochers memoarer anklagas för sakfel - Lund - Sydsvenskan-Nyheter Dygnet Runt [online], www.sydsvenskan.se [dostęp 13.12.2019 r.]
- Skalman.nu Forum • Mietek Grocher "Jag överlevde" [online], forum.skalman.nu [dostęp 13.01.2019 r.]
- "Mietek Grocher, the man who walked backwards out of a gas chamber and survived", Scrapbookpages blog, 24.03.2013 r.
- Till minne – Mietek Grocher. fagersta-posten.se, 30.12.2017 r. [dostęp 01.01.2018 r.]
Pozostali ludzie w kategorii "Kultura i sztuka":
Leonard Bończa-Stępiński | Milena Suszyńska | Andrzej Bieżan | Elżbieta Jaraczewska | Władimir Szczerbaczow | Jacek Skubikowski | Stefan Napierski | Maciej Musiałowski | Małolat | Józef Bohdan Dziekoński | Wanda Burzyńska-Pazdowa | Małgorzata Łukasiewicz | Julia Pióro | Ludwik Jabłonowski | Maria Konarowska | Jan Kacper Heurich | Michał Żarnecki | Maria Wachowiak | Joanna Sienkiewicz | Tomasz MarzeckiOceń: Mietek Grocher