Stacja postojowa Warszawa Szczęśliwice to istotny punkt na kolei, który jest używany przez SKM Warszawa. Do stycznia 2014 roku obiekt ten obsługiwany był także przez PKP Intercity.
Stacja ta znajduje się w dzielnicy Wola w Warszawie, w lokalizacji przy ul. Potrzebnej 54. Jest usytuowana na terenach kolejowych pomiędzy dwoma przystankami, a są nimi Warszawa Włochy oraz Warszawa Reduta Ordona.
W najbliższym otoczeniu stacji znajdują się zarówno tereny przemysłowe, jak i zabudowa usługowa, w tym centra handlowe, co czyni ten obszar interesującym nie tylko dla pasażerów kolei, ale również dla mieszkańców oraz gości miasta.
Historia
15 grudnia 1936 roku zainaugurowano nowy odcinek kolejowy, łączący Pruszków z Otwockiem, co stało się istotnym krokiem w kierunku elektryfikacji warszawskiego węzła kolejowego. Lokalizacja lokomotywowni Szczęśliwice powstała w drugiej połowie lat trzydziestych XX wieku.
W dniu 4 września 1939 roku, na skutek intensywnych bombardowań stolicy, wagonownia w Szczęśliwicach została zniszczona. Było to tragicznym następstwem działań wojennych, które dotknęły Warszawę w początkowym okresie II wojny światowej.
W nocy z 7 na 8 października 1942 roku, patrole saperskie Armii Krajowej przeprowadziły odważną akcję dywersyjną pod nazwą „Wieniec”, w wyniku której wysadzono tory kolejowe otaczające Warszawę. Akcja ta spowodowała wykolejenie kilku pociągów i zablokowanie niemieckich transportów wojskowych. Niestety, w odwecie hitlerowcy dokonali brutalnej represji, mordując 89 więźniów z Pawiaka. Pięćdziesięciu z nich stracono przez powieszenie 16 października, a dziesięć ofiar zostało powieszonych bezpośrednio na terenie stacji.
Wygląd
Układ torowy
Stacja oferuje bezpośrednie połączenie z Warszawą Zachodnią, co czyni ją istotnym punktem na kolejowej mapie miasta. W obrębie grupy torów przyjazdowych znajdują się tory o numerach 3, 5, 7, 9, 11, 13 i 15. Należy zauważyć, że wszelkie tory, z wyjątkiem numerów 13 oraz 15, zostały zelektryfikowane. Z kolei po stronie torów postojowych znajduje się aż 30 torów, z czego część odjazdowych nie jest zelektryfikowana. Zasilanie sieci trakcyjnej pochodzi z Podstacji Trakcyjnej Warszawa Zachodnia.
Warto dodać, że tor numer 155 był wyposażony w myjnię; niestety, nie była ona zgodna z normami ochrony środowiska, gdyż nie dysponowała osobną oczyszczalnią ścieków, co doprowadziło do jej demontażu.
Hala całopociągowa
Hala całopociągowa zbudowana jest z trwałej konstrukcji stalowej na solidnej ścianie betonowej. Jej długość wynosi 392,3 m, szerokość to 18 m, a całkowita kubatura wynosi 63 834 m³. W budowli zastosowano żelbetonowe stopy i ławy, stalowe słupy, wiązary dachowe oraz płatwie, a ściany stworzono z blachy trapezowej o ocynkowanym wykończeniu. Całkowita długość hali została wyposażona w okna umieszczone w stalowych ramach, a dach zabezpieczono blachą trapezową.
Hala charakteryzuje się przelotowym układem, co umożliwia wjazd i wyjazd taboru zarówno od strony zachodniej, jak i wschodniej. W jej obrębie znajdują się tory o numerach 17 i 19, które są wyposażone w elektryczną trakcję i kanały naprawcze w betonowej posadzce. Dodatkowo, w pobliżu hali rozmieszczono zaplecze w formie 13 kontenerów.
Hala przeglądowa
Podobnie jak hala całopociągowa, hala przeglądowa ma konstrukcję stalową opartą na ścianie betonowej. Jej wymiary to długość 85 m, szerokość 17,5 m oraz kubatura 10 126 m³. Stalowe słupy, krokwie i płatwie tworzą jej solidną strukturę, a ściany ponownie wykonane są z blachy trapezowej. Na górnej części ścian umieszczone zostały świetliki, co zapewnia naturalne doświetlenie wnętrza. Dach również pokryto blachą trapezową, a posadzka jest betonowa. W przeciwieństwie do hali całopociągowej, obiekt ten nie jest ogrzewany.
Wejście do hali znajduje się tylko od strony zachodniej, a prowadzące do niej tory o numerach 37 i 39 kończą się wewnątrz budynku kozłami oporowymi.
Budynki zabytkowe i miejsca pamięci
Na obszarze wagonowni Szczęśliwice znajduje się szereg budynków historycznych pochodzących z lat 1922–1933. W skład tego zespołu wchodzi zarówno budynek administracyjny, jak i akumulatornia z 1926 roku, kompresornia, warsztaty oraz dom zawiadowcy z 1929 roku, a także spawalnia z 1933 roku. Cały kompleks odzwierciedla popularną wówczas architekturę kolejową, ze stylowymi elementami neorenesansu i neobaroku. Co istotne, 29 stycznia 2007 roku, wymienione budynki zostały wpisane do rejestru zabytków pod numerem A-758.
W 2014 roku zrodził się pomysł, aby do zabytkowych obiektów na terenie stacji przenieść Muzeum Kolejnictwa. Na terenie całego kompleksu znajduje się również krzyż oraz tablica upamiętniająca tragiczne wydarzenie egzekucji wykonanej 16 października 1942 roku.
Eksploatacja
PKP Intercity
Obiekt znany jako stacja Szczęśliwice pierwotnie miał na celu obsługę pociągów dalekobieżnych. Z tego powodu jego infrastruktura kolejowa została zaprojektowana w sposób zapewniający odpowiednią przepustowość, co przyczyniło się do intensywnego ruchu pociągów kończących trasę w kierunkach wschodnim i północno-wschodnim na stacji Warszawa Zachodnia. Jednak po przeniesieniu większości serwisów do stacji Warszawa Grochów działalność przewoźnika zmalała.
Operator obsługiwał szereg torów, w tym torów numerowanych od 2 do 8 oraz inne: 66, 68, 70 i 78. Rozjazdy miały numery od 1 do 43, co również podkreśla skomplikowaną infrastrukturę stacji.
W roku 2008 PKP Intercity po raz pierwszy ogłosiły zamiar opuszczenia stacji, stwierdzając, że stacja Grochów będzie wystarczająca do ich potrzeb obsługowych. Przedsiębiorstwo SKM Warszawa wykazało zainteresowanie dzierżawą terenu, która finalnie miała miejsce 1 czerwca 2012, co oznaczało koniec eksploatacji obiektu przez PKP IC.
SKM Warszawa
Szybka Kolej Miejska w Warszawie została założona w 2005 roku, jednak na początku swojego funkcjonowania nie miała dostępu do własnej bazy. W 2011 roku zainicjowano rozmowy z PKP Intercity dotyczące przejęcia części obiektów stacji Szczęśliwice.
1 czerwca 2012 roku nastąpiło formalne przejęcie ponad 20 ha terenu przez SKM, co stanowiło większość obszaru stacji. Przedsiębiorstwo rozpoczęło eksploatację już we wrześniu 2011 z zachowaniem taboru 27WE Elf. W lipcu 2012, na skutek incydentów wandalizmu, SKM podjęła decyzję o wprowadzeniu ochrony na terenie obiektu.
Po adaptacji zespołów 14WE, które wcześniej obsługiwały Koleje Mazowieckie, firma umocniła swoją pozycję na stacji. Działania techniczne także obejmowały prace konserwacyjne dla taboru SKM oraz sporadycznie dla PKP Intercity, co potwierdza ich współzawodnictwo na tym terenie. W 2013 roku ogłoszono plany modernizacji obiektu, których koszt szacowano na przeszło 33 mln zł, a realizacja miała trwać do 2016 roku.
Podpisanie umowy z inwestorem miało miejsce we wrześniu 2013 roku, a z końcem grudnia 2014 roku SKM Warszawa podpisała kontrakt z Trakcją PRKiI na dalsze prace budowlane. Łączny czas wykonania projektu wynosił 24 miesiące, a całkowity koszt szacowano na 45 mln zł netto. Chociaż zakończenie prac przewidziano na koniec 2016 roku, ostatecznie wszystkie działania zakończono 27 marca 2017, co potwierdza efektywność oraz zaangażowanie w rozwój infrastruktury kolejowej na terenie Warszawy.
Pozostałe obiekty w kategorii "Stacje i przystanki":
Warszawa Targówek | Warszawa Ursus-Niedźwiadek | Warszawa Włochy (przystanek kolejowy) | Ulrychów (stacja metra) | Żoliborz (zajezdnia tramwajowa) | Warszawa Okęcie | Annopol (zajezdnia tramwajowa) | Warszawa Śródmieście WKD | Warszawa Służewiec | Warszawa Dawidy | Warszawa Stadion | Warszawa Rakowiec | Warszawa Powązki | Warszawa Lotnisko Chopina | Warszawa Główna Towarowa | Warszawa Anin | Rondo Daszyńskiego (stacja metra) | Politechnika (stacja metra) | Młynów (stacja metra) | Młociny (stacja metra)Oceń: Warszawa Szczęśliwice (stacja postojowa)