Rezerwat przyrody Jeziorko Czerniakowskie to zapierający dech w piersiach wodny obszar chroniony, usytuowany w sercu warszawskiego Mokotowa. Jego lokalizacja czyni go doskonałym miejscem dla miłośników przyrody oraz spacerów w otoczeniu świeżego powietrza i pięknych krajobrazów.
Jako rezerwat przyrody, Jeziorko Czerniakowskie pełni ważną funkcję ekologiczną, zapewniając siedlisko dla licznych gatunków roślin i zwierząt. To nie tylko przykłład ochrony przyrody, ale także zachęta do aktywnego spędzania czasu na łonie natury.
Warto zaznaczyć, że rezerwat jest usytuowany w dzielnicy Mokotów, co sprawia, że ma łatwy dostęp zarówno dla mieszkańców, jak i turystów pragnących odkrywać uroki Warszawy.
Opis
Rezerwat przyrody Jeziorko Czerniakowskie został ustanowiony na mocy Zarządzenia Ministra Ochrony Środowiska i Zasobów Naturalnych z dnia 18 lutego 1987 roku (M.P. z 1987 r. nr 7, poz. 54), zajmując obszar o powierzchni 46,83 ha. Aktualnie według ostatnich informacji, powierzchnia rezerwatu wynosi 47,6767 ha. Cały teren objęty jest otuliną o wielkości 185,48 ha. W roku 2012 przyjęto plan ochrony, który określa zasady funkcjonowania tego obszaru. W oparciu o ten plan, rezerwat podlega ochronie zarówno czynnej, jak i krajobrazowej.
Przedmiotem ochrony tego miejsca jest fragment starorzecza Wisły oraz otaczające je tereny. Istotną częścią rezerwatu jest Jeziorko Czerniakowskie, od którego pochodzi jego nazwa. Głównym celem utworzenia rezerwatu było zachowanie starorzecza Wisły oraz jego okoli w sposób, który chroni ich unikalne walory ekologiczne i społeczne. Obszar ten cechuje się również niezwykłym krajobrazem oraz bogatą florą i fauną, stanowiąc cenny element ekosystemu Warszawy. W rezerwacie szczególną ochroną objęty jest grążel żółty (Nuphar luteum L.).
Jeziorko Czerniakowskie to największy naturalny zbiornik wodny w Warszawie, zajmujący powierznię około 19,5 ha. Ma długość wynoszącą około 1780 m oraz szerokość od 100 do 180 m. Średnia głębokość jeziora to 2,5 m, podczas gdy maksymalna sięga 3,75 m. Odpływ wód z jeziora odbywa się poprzez kryty kanał, regulowany zastawą znajdującą się na ulicy Wolickiej.
Warto zwrócić uwagę, że Jeziorko stanowi część Warszawskiego Obszaru Chronionego Krajobrazu (Dz. Urz. Woj. Maz. Nr 42/14.02.2007 r., poz. 870). W 2017 roku na jego brzegach zaobserwowano 60 gatunków ptaków, z czego aż 49 było objętych całkowitą ochroną. Przykładami takich ptaków są bączek zwyczajny oraz wąsatka, które figuroują w czerwonej księdze gatunków zagrożonych. Z kolei w wodach zbiornika stwierdzono obecność 67 gatunków bezkręgowców, takich jak skójki i szczeżuje.
Od dłuższego czasu jednym z poważnych problemów jest obniżający się poziom wody w jeziorze. Na ten stan rzeczy wpływ mają różne czynniki, w tym obniżenie terenu oraz cofnięcie koryta Wisły, a także budowa wałów przeciwpowodziowych wzdłuż Łuku Siekierkowskiego. Dodatkowo, naruszenie naturalnego kierunku spływu wód gruntowych przez system kanalizacyjny osiedla przy ul. Bernardyńskiej oraz utwardzenie terenów otaczających jezioro zaburza proces zasilania wodami opadowymi. Swoje piętno na ekosystemie wpływa także sąsiedztwo Elektrociepłowni Siekierki. Z badań przeprowadzonych przez naukowców ze Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego wynika, iż od lat 60. XX wieku poziom wody w Jeziorku Czerniakowskim spadł o około 1 metr.
Kąpielisko
Na południowo-zachodnim brzegu Jeziorka Czerniakowskiego znajduje się około 3-metrowa piaszczysta skarpa, będąca częścią tarasu zalewowego. W rejonie ulicy Jeziornej, pod numerem 4, urządzono nowoczesną plażę oraz kąpielisko. Miejsce to uzyskało status kąpieliska zgodnego z wymaganiami dyrektywy kąpieliskowej w 2019 roku i jest jedynym takim obiektem w Warszawie. W latach 2015-2018 pełniło ono rolę miejsca okazjonalnie wykorzystywanego do kąpieli, gdzie w ostatnim roku można było korzystać z trzech takich lokalizacji nad jeziorem.
Zarządzanie kąpieliskiem spoczywa w rękach Ośrodka Sportu i Rekreacji m.st. Warszawy, działającego w Dzielnicy Mokotów. W przeszłości, w czasie gdy miejsce to miało status okazjonalny, zdarzały się sytuacje, gdy woda nie nadawała się do kąpieli z powodu zakwitu sinicowego. Warto jednak dodać, że zimą kąpielisko przyciąga wielu entuzjastów morsowania.
Co więcej, w dniu 19 stycznia, prawosławna parafia św. Sofii Mądrości Bożej organizuje tam tradycyjne uroczystości związane z obchodami święta Jordanu.
Kontrowersje
W dniu 24 września 2009 roku władze miejskie Warszawy podjęły decyzję o umożliwieniu realizacji inwestycji polegającej na budowie sześciopiętrowego budynku w bezpośredniej bliskości otuliny rezerwatu. Ta decyzja wywołała falę sprzeciwu wśród mieszkańców oraz przedstawicieli Komisji Planowania Przestrzennego i Ochrony Środowiska na terenie Dzielnicy Mokotów, którzy obawiają się, że taka budowla przyczyni się do poważnej degradacji wartości ekologicznych Jeziorka Czerniakowskiego.
Zarówno lokalna społeczność, jak i eksperci zwracają uwagę na możliwe negatywne konsekwencje tej inwestycji. Wskazują, że utworzenie sztucznego jeziora przez dewelopera mogłoby znacząco wpłynąć na naturalne stosunki wodne w regionie, co w dłuższej perspektywie mogłoby prowadzić do osuszania chronionego terenu rezerwatu. Tego typu zmiany w hydrologii mogą zaszkodzić lokalnej faunie i florze, co jest nie do zaakceptowania dla wielu osób dbających o środowisko.
Pozostałe obiekty w kategorii "Rezerwaty przyrody i parki narodowe":
Zielony Ług | Las Lindego | Las Milowy | Bagno Jacka | Las Matki Mojej | Las Młociński | Lasek na Kole | Rezerwat im. Króla Jana Sobieskiego | Rezerwat przyrody Kawęczyn | Las Białołęka Dworska | Rezerwat przyrody Skarpa Ursynowska | Maria (jawor) | Macierowe Bagno | Rezerwat przyrody Las Natoliński | Las Bródnowski | Zespół przyrodniczo-krajobrazowy Olszyna | Dęby Młocińskie | Rezerwat przyrody Olszynka Grochowska | Rezerwat przyrody Las Bielański | Las Bielański (obszar MSI)Oceń: Rezerwat przyrody Jeziorko Czerniakowskie