Kościół Zmartwychwstania Pańskiego to wyjątkowa świątynia, której historia jest ściśle związana z Warszawą, a konkretnie z dzielnicą Targówek. Usytuowany przy ul. Księcia Ziemowita 39, ten urokliwy budynek przyciąga uwagę zarówno mieszkańców, jak i turystów.
Wzniesiony w okresie międzywojennym, kościół wyróżnia się charakterystycznym stylem zakopiańskim, który odzwierciedla unikalne połączenie tradycji góralskiej z architekturą sakralną. Drewno użyte do budowy zostało dostarczone przez kolejarzy, co dodaje temu miejscu historycznego kontekstu oraz podkreśla współpracę między różnymi grupami w tamtym okresie.
Historia
Historia Kościoła Zmartwychwstania Pańskiego w Warszawie sięga roku 1919, kiedy to powstał z inicjatywy kolejarzy jako wyraz wdzięczności za odzyskanie przez Polskę niepodległości. Budowla ta wykorzystała materiały z rozbiórki Dworca Wileńskiego, który został zniszczony podczas I wojny światowej. Jej projektantem był Stefan Szyller, który nadał świątyni cechy stylu zakopiańskiego. W otoczeniu przemysłowego krajobrazu warszawskiego Targówka, ten kościół stał się oryginalnym przedsięwzięciem, wprowadzającym świeże, rodzime motywy ludowe do miejskiego budownictwa.
Parafia została erygowana 25 października 1919 roku, a poświęcenia dokonał nuncjusz apostolski w Polsce, Achilles Ratti, który później został papieżem Piusem XI, 8 września tego samego roku. Początkowo kościół miał charakter tymczasowy, z planami późniejszego wzniesienia murowanej świątyni, jednak zgromadzone na ten cel fundusze i materiały przepadły w wyniku II wojny światowej.
Po zakończeniu wojny, kościół przeszedł gruntowną renowację, w ramach której dobudowano nową kaplicę oraz trzy ołtarze. Budowla ma charakter jednonawowy, z podcieniami i prostokątnymi oknami, pokryta jest wysokim dachem, na którym znajduje się ażurowa sygnaturka z spiczastym hełmem. Obok świątyni wzniesiono plebanię w stylu dworkowym, najprawdopodobniej z materiałów pochodzących z rozbiórki prawosławnego soboru św. Aleksandra Newskiego usytuowanego na placu Saskim. Dodatkowo, do kościoła przyłączono drewnianą dzwonnicę skonstruowaną z torów kolei petersburskiej.
Teren wokół świątyni został ogrodzony z wykorzystaniem elementów podkładów kolejowych, z których kilka przetrwało do dzisiaj. W otoczeniu kościoła obecne są takie elementy jak: krzyż misyjny, rzeźba św. Marii Magdaleny, figura Zmartwychwstałego Chrystusa, figura Pana Jezusa Dobrego Pasterza oraz kapliczka Bożego Miłosierdzia, gdzie umieszczono wizerunki Chrystusa oraz św. Faustyny, Apostołki Miłosierdzia.
Świątynia, choć minimalistyczna we wnętrzu, posiada trzy drewniane ołtarze stworzone przez Stanisława Witkiewicza. Do 1975 roku w ołtarzu głównym eksponowano stary obraz Zmartwychwstania Pańskiego autorstwa Romana Cichacza, który w 2003 roku został zastąpiony repliką dzieła Zmartwychwstanie Jana Matejki. W dwóch pozostałych ołtarzach znajdują się obrazy Matki Boskiej Częstochowskiej oraz św. Antoniego. Organy o siedmiu głosach, z trakturą pneumatyczną, zostały wykonane przez firmę Adolfa Homana w 1920 roku.
W 1999 roku świątynia, wraz z dzwonnicą, plebanią oraz ogrodem, została wpisana do rejestru zabytków. W latach 2011–2012 przeprowadzono generalny remont kościoła i jego otoczenia, w 85% sfinansowany ze środków Unii Europejskiej. Główna rzeźba umieszczona nad ołtarzem, na której przedstawiono Zmartwychwstałego Chrystusa, została wykonana przez artystę Piotra Grzegorka. Natomiast w ołtarzu Bożego Miłosierdzia obok Pana Jezusa Miłosiernego znaleziono wizerunki św. Faustyny oraz bł. ks. Michała Sopoćki namalowane przez Małgorzatę Wrochnę.
Ważnym i tragicznym wydarzeniem w historii kościoła jest łapanka, która miała miejsce 25 sierpnia 1944 roku, kiedy to w Targówku Niemcy zatrzymali około 4000 mężczyzn. To smutne wydarzenie jest corocznie upamiętniane podczas mszy świętej w intencji ofiar.
Przypisy
- a b Wykaz zabytków nieruchomych wpisanych do rejestru zabytków (księga A) - stan na 30.06.2024 r. Woj. mazowieckie (Warszawa). [dostęp 27.07.2024 r.]
- Dom parafialny. [w:] Parafia Zmartwychwstania Pańskiego w Warszawie [on-line]. parafiazmartwychwstaniapanskiego.pl. [dostęp 02.09.2017 r.]
- Kościoły Warszawy. Warszawa: Wydawnictwa Rady Prymasowskiej Budowy Kościołów Warszawy, 1982, s. 179.
- a b c d Władysław Jan Grabski: Kościoły Warszawy w odbudowie. Warszawa: Rada Archidiecezjalna Odbudowy Kościołów Warszawy, 1956, s. 38.
Pozostałe obiekty w kategorii "Kościoły":
Parafia Miłosierdzia Bożego i św. Faustyny w Warszawie | Parafia św. Barnaby Apostoła w Warszawie | Parafia św. Szczepana w Warszawie | Parafia Świętej Trójcy w Warszawie (Solec) | Parafia Zesłania Ducha Świętego w Warszawie | Sanktuarium św. Faustyny w Warszawie | Bazylika katedralna św. Michała Archanioła i św. Floriana Męczennika w Warszawie | Parafia św. Ignacego Loyoli w Warszawie | Kościół Matki Bożej Częstochowskiej w Warszawie (Targówek) | Klasztor karmelitów bosych w Warszawie | Kościół Wizytek w Warszawie | Kościół Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Warszawie (Śródmieście) | Kościół św. Stanisława Kostki w Warszawie | Kościół św. Michała Archanioła w Warszawie (Mokotów) | Kościół św. Marii Magdaleny w Warszawie | Kościół św. Kazimierza w Warszawie (Mokotów) | Kościół św. Jacka w Warszawie | Kościół św. Antoniego Padewskiego w Warszawie (Stara Miłosna) | Kościół Najświętszej Maryi Panny Królowej Polski w Warszawie | Kościół Najświętszego Zbawiciela w WarszawieOceń: Kościół Zmartwychwstania Pańskiego w Warszawie