Zdzisław Żmigryder-Konopka

---

Życiorys

Zdzisław Żmigryder-Konopka to postać historyczna, której życie i działalność mają znaczący wpływ na polską kulturę i historię. Ukończył gimnazjum w Warszawie, co było początkiem jego edukacyjnej i zawodowej drogi. W roku 1915 przystąpił do Związku Młodzieży Postępowo-Niepodległościowej, a następnie do Polskiej Organizacji Wojskowej (POW). W latach 1915–1918 walczył w Legionach Polskich, a po zakończeniu I wojny światowej, od listopada 1918, wstąpił do Wojska Polskiego.

Jako członek Warszawskiej Legii Akademickiej brał udział w obronie Lwowa. Po przekształceniu zaciągnął się do 8 pułku piechoty Legionów, gdzie walczył na froncie pod Rawą Ruską, gdzie odniósł ciężkie rany. Mimo odniesionych obrażeń, wykazał się niezwykłą odwagą, ratując rannego dowódcę kompanii. W uznaniu za swoje heroiczne czyny został odznaczony Orderem Virtuti Militari, a 17 października 1919 roku mianowano go podporucznikiem piechoty z datą 1 października 1919 roku.

17 lipca 1921 roku uzyskał zezwolenie Naczelnego Wodza na zmianę nazwiska rodowego „Żmigryder” na „Konopka”, które używał podczas służby w POW. Po zakończeniu kariery wojskowej, w 1925 roku ukończył studia z zakresu historii i filologii klasycznej na Uniwersytecie Warszawskim i poświęcił się pracy naukowej.

Kształcenie kontynuował w Berlinie oraz Rzymie w latach 1928–1931, gdzie był uczniem znanego prof. Gustawa Przychockiego. Jego droga naukowa obejmowała doktorat uzyskany w 1925 roku oraz habilitację w 1933 roku na Uniwersytecie Warszawskim. Specjalizował się w ewolucji ustroju rzymskiego oraz historii starożytnej wojskowości w kontekście dziejów społecznych.

Jako docent historii starożytnej, Żmigryder-Konopka prowadził również zajęcia z łaciny i greki w Państwowym Gimnazjum im. Tadeusza Reytana w Warszawie. W późniejszym okresie został profesorem na Uniwersytecie Warszawskim, a także na Wolnej Wszechnicy Polskiej oraz Uniwersytecie Jana Kazimierza we Lwowie. Był aktywnym członkiem Związku Żydów Uczestników Walk o Niepodległość Polski (ZŻUWoNP), pełniąc funkcję wiceprezesa tej organizacji.

W roku 1938 został mianowany senatorem RP przez prezydenta Mościckiego. Po wybuchu II wojny światowej rozpoczął pracę dydaktyczną na Uniwersytecie Lwowskim, jednak jego vida zakończyła się tragicznie – zmarł na atak serca podczas prowadzenia zajęć.

Od 24 grudnia 1920 roku był mężem Leokadii z Zająców. Z ich małżeństwa narodził się syn Jerzy, znany pod pseudonimem Poręba, który niestety zginął w powstaniu warszawskim w 1944 roku.

Wybrane prace

Oto wybór prac Zdzisława Żmigrydera-Konopki, które ukazują jego znaczący wkład w różne dyscypliny naukowe.

• Alle fonti della procedura penale romana, Firenze 1937,
• Bibliografia historii starożytnej, cz.3: Za lata 1936–1937, zest. przez komitet warszawski pod red. Zdzisława Zmigrydera-Konopki, Lwów: z zasiłku Min. WRiOP 1938,
• Człowiek z głową osła na bucchero w Palermo, Wrocław: Polskie Towarzystwo Archeologiczne 1948,
• Dyktatura i cezaryzm, Lwów: Polskie Towarzystwo Historyczne 1935,
• Le guerrier de Capestrano: une nouvelle documentation de l’impérialisme etrusque, Leopoli 1938,
• Humanizm jako czynnik wychowania moralnego, Warszawa 1934,
• III-ci Walny Zjazd Delegatów Związku Żydów Uczestników Walk o Niepodległość Polski w Krakowie dnia 5. XII 1937 r., referat ideowy Związku wygłoszony przez Zdzisława Zmigryder-Konopkę, 1937,
• Kampański urząd t. zw. Meddices, Pragae 1931,
• Studja nad dziejami ustroju rzymskiego = Sur la génèse des quelques institutions politiques romaines, Warszawa: Societas Scientiarum Varsaviensis 1932,
• Studja nad historią ustroju rzymskiego, Cz. 1, Warszawa: Tow. Naukowe Warszawskie 1936,
• Ustrój starożytnego Rzymu, Warszawa 1938.

Ordery i odznaczenia

W obszernym zbiorze odznaczeń Zdzisława Żmigrydera-Konopki znajdują się cenne wyróżnienia, które odzwierciedlają jego znaczący wkład w historię. Oto lista przyznanych mu orderów i medalów:

• Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari nr 5810,
• Krzyż Niepodległości (przyznany 17 września 1932 roku),
• Krzyż Walecznych (dwukrotnie), w tym jeden za zasługi podczas działalności w Polskiej Organizacji Wojskowej w 1922 roku,
• Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921,
• Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości,
• Krzyż Polskiej Organizacji Wojskowej.

---

Oceń: Zdzisław Żmigryder-Konopka

---