Władysław Daniłowski, znany również jako Władysław Dan-Daniłowski, to postać, która pozostawiła znaczący ślad w polskiej muzyce.
Urodził się 26 kwietnia 1902 roku w Warszawie, a jego życie artystyczne rozwijało się w trudnym okresie historycznym.
Po przeprowadzce do Stanów Zjednoczonych przyjął pseudonim Walter Dana, pod którym zyskał tam popularność jako pianistę, kompozytora oraz wokalistę.
Długowieczność jego twórczości oddaje jego wpływ na scenę muzyczną, która miała okazję cieszyć się jego talentem nawet do 4 marca 2000 roku, kiedy to zmarł w Miami Beach w USA.
Życiorys
Władysław Daniłowski, syn uznanego pisarza Gustawa Daniłowskiego, człowiek o niezwykłej karierze, zasłynął nie tylko jako kompozytor, ale także jako osoba aktywna w działalności wojennej, biorąc udział w polsko-bolszewickiej wojnie oraz III powstaniu śląskim. Jego edukacja muzyczna odbyła się w Konserwatorium Warszawskim, gdzie zwrócił się w kierunku gry na fortepianie, ucząc się pod okiem Henryka Melcera-Szczawińskiego, a także w zakresie teorii muzyki, w klasie Piotra Rytla. Daniłowski dodał do swojego wykształcenia wiedzę prawną na Wydziale Prawniczym Uniwersytetu Warszawskiego, który ukończył w 1926 roku.
Wiele aspektów jego kariery było związanych z jego czasem w Paryżu, gdzie odbył praktykę konsularną w polskiej ambasadzie. W stolicy Francji zafascynował się jazzem oraz występami amerykańskiego kwintetu The Revelers. W 1928 roku postanowił wrócić do Polski, co zainicjowało nowy etap jego życia zawodowego.
W swojej karierze kompozytorskiej zadebiutował pisząc utwory dla popularnej grupy Qui Pro Quo, gdzie niepowtarzalnie śpiewała Hanka Ordonówna. Równolegle pełnił funkcję urzędnika w Ministerstwie Spraw Zagranicznych, co podkreśla jego różnorodność w działaniu. W 1928 roku założył Chór Dana, wzorowany na The Revelers, którym kierował do 1939 roku. Jego praca w Polskim Radiu również przyniosła mu zaszczyty jako kierownika Działu Muzyki Lekkiej. Swoje umiejętności kompozytorskie wykorzystał, pisząc piosenki dla wielu artystów, jak Adam Aston, Chór Dana, Mieczysław Fogg, Zofia Terné oraz Mira Zimińska-Sygietyńska. Jego twórczość obejmowała również muzykę filmową, potwierdzając jego wszechstronność.
Po wybuchu II wojny światowej Daniłowski przeniósł się do Włoch, a następnie, w 1940 roku, wyjechał do Stanów Zjednoczonych. W tym nowym dla siebie kraju zdołał reaktywować Chór Dana, który pod inną nazwą funkcjonował jako Dana Ensemble. Sam przyjął pseudonim Walter Dana, przyczyniając się do polonijnej kultury poprzez działalność w rozgłośniach radiowych. Związał się z takimi wytwórniami płytowymi jak Harmonia i RCA Victor, a także założył swoją własną wytwórnię, Dana Record oraz wydawnictwo nutowe.
W Stanach Zjednoczonych miał okazję napisać wiele znanych piosenek, w tym popularną polkę Who Stole the Kishka?, która zyskała uznanie dzięki Frankiemu Yankovicowi. Jego inną kompozycją, Longing for You, z powodzeniem interpretowali Vic Damone, Sammy Kaye oraz Teresa Brewer. W 1958 roku Daniłowski osiedlił się w Miami Beach na Florydzie, gdzie po zakończeniu kariery zawodowej zajął się kompozycją muzyki klasycznej. W 1970 roku miała miejsce premiera jego sygnowanej utworu Florida Sketches w Miami Beach Symphony.
Władysław Daniłowski, który przeszedł przez trzy zawały serca oraz na krótko przed śmiercią doświadczył wylewu, mimo trudności zdrowotnych, przeżył swoją małżonkę Bronisławę oraz syna Gustawa. W 1996 roku opublikował swoje wspomnienia pod tytułem Oj, dana, dana!… cztery pokolenia. Ostatnie lata jego życia były także naznaczone obchody jego 95. urodzin, które zostały zorganizowane przez Kongres Polonii Amerykańskiej. Zmarł w 2000 roku w wieku 97 lat, a jego doczesne szczątki spoczęły w Mauzoleum Southern Memorial Park w Miami na Florydzie.
Najważniejsze piosenki
W skład najważniejszych utworów skomponowanych przez Władysława Daniłowskiego wchodzą:
- Barbara (sł. Emanuel Szlechter),
- Blade usta (sł. Mieczysław Fogg),
- Błękitne oczy (instr.),
- Bo szczęściu melodii nie trzeba (sł. Marian Hemar),
- Bo szkoda żyć (sł. Julian Tuwim),
- Chodź, kolego, na jednego (1936, sł. Julian Tuwim),
- Co nam zostało z tych lat (1930, sł. Julian Tuwim),
- Czerwony kapturek (sł. Julian Tuwim),
- Dlaczego właśnie ja (Fredzio; 1937, sł. Aleksander Jellin),
- Flisacy (sł. Tadeusz Stach),
- Gdy tańczysz ze mną (sł. Mieczysław Fogg),
- Jeśli zostać, to na zawsze (Jeśli kochać, to na zawsze; sł. Marian Hemar),
- Już się prześnił sen (sł. Konrad Tom),
- Kochana (sł. Mieczysław Fogg),
- Kuplety warszawskie (sł. Aleksander Jellin),
- Miłość stęskniona (sł. Mieczysław Fogg),
- Może kiedyś innym razem (sł. Marian Hemar),
- Murzynek Jim (1937, sł. Aleksander Jellin),
- Nie igraj, Signorito (sł. Julian Tuwim),
- Nie umiem zapomnieć (sł. Tadeusz Stach),
- Oj, dana (sł. Jerzy Jurandot),
- Piłem,
- Pokoik na Hożej (sł. Julian Tuwim),
- Przebrzmiała pieśń (sł. Julian Tuwim),
- Sukienka (sł. Mieczysław Fogg),
- Telefony (sł. Julian Tuwim),
- W niedzielę (sł. Julian Tuwim),
- Wesoły marynarz (sł. Julian Tuwim),
- Who Stole the Kishka? (sł. Walter Solek),
- Longing for You (sł. Bernard Jansen).
Filmografia (wybór)
W ramach przeglądu twórczości Władysława Daniłowskiego, przybliżającego jego wkład w polski przemysł filmowy, przedstawiamy znaczące tytuły, które znalazły się w jego filmografii. Poniżej znajduje się selekcja jego prac, które ukazują różnorodność tworzonych przez niego dzieł w latach 1931-1939.
- Dziesięciu z Pawiaka (1931),
- Sto metrów miłości (1932),
- Ułani, ułani, chłopcy malowani (1932),
- Dwanaście krzeseł (1933),
- Dzieje grzechu (1933),
- Prokurator Alicja Horn (1933),
- Parada rezerwistów (1934),
- Wacuś (1935),
- Dodek na froncie (1936),
- Ja tu rządzę (1939).
Przypisy
- a b Walter Dana, Polka Promoter, Dies at 96" The New York Times, 13.03.2008 r. [dostęp 24.12.2008 r.]
Pozostali ludzie w kategorii "Kultura i sztuka":
Marta Sosińska-Janczewska | Ina Adrian | Andrzej Szypulski (scenarzysta) | Henryk Tomaszewski (grafik) | Wojciech Jagielski (poeta) | Hanna Małkowska | Marcin Walewski | Jacek Knap | Mateusz Gliński | Lech Zielaskowski | Sławomir Koper | Marek Sobczyk | Anna Trojanowska-Kaczmarska | Edward Wolff | Kazimierz Tarnas | Pono | Allan Starski | Natalia Janotha | Feliks Zwierzchowski | Antoni ŁazarkiewiczOceń: Władysław Daniłowski (kompozytor)