Allan Mieczysław Starski, urodzony 1 stycznia 1943 roku w Warszawie, to wybitny polski scenograf znany zarówno w branży filmowej, jak i teatralnej.
W swojej karierze zdobył uznanie oraz prestiżowe nagrody, w tym Oscara, co stanowi dowód na jego niezwykłe umiejętności i talent w dziedzinie sztuki scenograficznej.
Życiorys
Allan Starski jest synem uznanego scenarzysty oraz twórcy tekstów piosenek Ludwika Starskiego, jak również tancerki Marii Bargielskiej. Jego ojciec, zasymilowany Żyd, przyjął chrzest w latach 30. XX wieku, jeszcze przed zawarciem małżeństwa.
Edukację rozpoczął w XIV Liceum Ogólnokształcącym im. Klementa Gottwalda w Warszawie, a w 1969 roku ukończył studia na Wydziale Architektury Wnętrz w Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie. Już w tym samym roku podjął pracę jako scenograf filmowy, dołączając do Zespołów Polskich Producentów Filmowych.
Starski miał zaszczyt współpracować przy wielu znaczących projektach filmowych, kierowanych przez renomowanych reżyserów, w tym Andrzeja Wajdę, Krzysztofa Kieślowskiego, Janusza Zaorskiego, Agnieszkę Holland, Romana Polańskiego oraz Władysława Pasikowskiego.
W 1979 roku, wspólnie z Marią Osiecką-Kuminek, zdobył Brązowe Lwy Gdańskie za sztukę scenograficzną do filmu „Panny z Wilka” w reżyserii Wajdy. Kolejnym znaczącym osiągnięciem była zdobycie Oscara w 1993 roku, który otrzymał wraz ze scenograf Ewą Braun za scenografię do „Listy Schindlera” Stevena Spielberga.
W 2000 roku został uhonorowany Orłem za kreację scenograficzną do „Pana Tadeusza” Wajdy, a tę samą nagrodę otrzymał w 2003 za „Pianistę” Polańskiego oraz w 2013 roku za „Pokłosie” Pasikowskiego. Jego praca przy „Pianiście” została również nagrodzona Cezarem.
Dodatkowo, napisał książkę zatytułowaną „Scenografia” w 2013 roku. Allan Starski jest członkiem Stowarzyszenia Filmowców Polskich, gdzie zasiadał w zarządzie głównym, a także należy do Europejskiej Akademii Filmowej oraz Polskiej Akademii Filmowej.
Odznaczenia i wyróżnienia
W 2013 roku, za swoje wybitne osiągnięcia w sferze kultury zarówno w Polsce, jak i na świecie, Allan Starski został uhonorowany Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski. Prezydent Bronisław Komorowski przyznał mu to odznaczenie w uznaniu za jego działalność twórczą oraz artystyczną.
Rok później, w 2014, artyście przyznano Złoty Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”, co stanowiło kolejne dowód uznania dla jego pracy na polu sztuki.
W 2015 roku, w ramach uznania dla jego twórczości, odsłonił swoją gwiazdę w Łódzkiej Alei Gwiazd, co dodatkowo podkreśliło jego znaczenie w branży filmowej i teatralnej.
Ostatnim ważnym wyróżnieniem w jego karierze było otrzymanie Platynowych Lwów w 2023 roku, które przyznano mu za całokształt twórczości, świadcząc o jego nieustannym wkładzie w kulturę.
Filmografia
Filmografia Allana Starskiego to interesujący przegląd dzieł, w których wziął on udział jako ceniony twórca. Oto lista jego znaczących filmów:
- Strach (1975),
- Smuga cienia (1976),
- Człowiek z marmuru (1976),
- Sprawa Gorgonowej (1977),
- Bez znieczulenia (1978),
- Panny z Wilka (1979),
- Człowiek z żelaza (1981),
- Danton (1982),
- Bez końca (1984),
- Jezioro Bodeńskie (1985),
- Ucieczka z Sobiboru (1987),
- Europa, Europa (1990),
- Lista Schindlera (1993),
- Pan Tadeusz (1999),
- Pianista (2002),
- Eurotrip (2004),
- Oliver Twist (2005),
- Pokłosie (2012),
- Tajemnica Westerplatte (2013).
Przypisy
- Daria Porycka: Allan Starski otrzyma Platynowe Lwy podczas 48. Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdyni. dzieje.pl, 27.06.2023 r. [dostęp 27.06.2023 r.]
- Iwona Flisikowska: Ludwik Starski – skromny autor szlagierów, które śpiewamy do dziś. aleteia.org, 02.06.2021 r. [dostęp 25.11.2023 r.]
- Przemysław Batorski: 29 lutego. Rocznica śmierci Ludwika Starskiego. Żydowski Instytut Historyczny, 2020 r. [dostęp 25.11.2023 r.]
- Nowa gwiazda na Piotrkowskiej dla Allana Starskiego. wyborcza.pl, 11.04.2015 r. [dostęp 12.04.2015 r.]
- Medal Zasłużony Kulturze – Gloria Artis. mkidn.gov.pl. [dostęp 04.04.2022 r.]
- Orły dla Stuhra i Polańskiego. Najlepszym filmem „Obława”. tvn24.pl, 05.03.2013 r. [dostęp 15.03.2015 r.]
- Allan Starski: Scenografia. Warszawa: Wydawnictwo Wojciech Marzec, 2013 r. ISBN 978-83-932657-2-5.
- Znani absolwenci szkoły. liceumgottwalda.pl.tl. [dostęp 13.10.2023 r.]
- 1979: Laureaci. festiwalgdynia.pl. [dostęp 24.09.2018 r.]
- Tomasz Raczek: Karuzela z herosami. Michałów-Grabina: Instytut Wydawniczy Latarnik, 2004 r. ISBN 83-917891-8-7.
- Tomasz Raczek: Karuzela z herosami. Michałów-Grabina: Instytut Wydawniczy Latarnik, 2004 r. ISBN 83-917891-8-7.
- Kto jest kim w Polsce: informator biograficzny. Lubomir Mackiewicz, Anna Żołna (red.). Warszawa: Wydawnictwo Interpress, 1993 r. s. 679.
- M.P. z 2013 r. poz. 467
Pozostali ludzie w kategorii "Kultura i sztuka":
Pono | Kazimierz Tarnas | Edward Wolff | Anna Trojanowska-Kaczmarska | Marek Sobczyk | Sławomir Koper | Władysław Daniłowski (kompozytor) | Marta Sosińska-Janczewska | Ina Adrian | Andrzej Szypulski (scenarzysta) | Natalia Janotha | Feliks Zwierzchowski | Antoni Łazarkiewicz | Radosław Wiśniewski (pisarz) | Andrzej Markowicz | Wojciech Zamecznik | Igor Znyk | Norbert Smoliński | Dorota Nowakowska | Piotr UklańskiOceń: Allan Starski