Witold Ostrowski (anglista)

---

Życiorys

Witold Ostrowski, syn Zygmunta i Walerii Bukowieckiej, swoją edukację rozpoczął w gimnazjach im. Batorego i Lelewela w Warszawie. W latach 1934-38 kontynuował naukę, studiując filologię angielską na Uniwersytecie Warszawskim pod okiem prof. Andrzeja Tretiaka. Po ukończeniu studiów zdobył jedno z pierwszych stypendiów ufundowanych przez British Council, co umożliwiło mu spędzenie roku akademickiego 1938/39 na Uniwersytecie Exeter w Anglii.

W trakcie drugiej wojny światowej pozostał w Warszawie, pełniąc rolę opiekuna dla swojej sparaliżowanej matki oraz trzech młodszych sióstr. Po wysiedleniu do obozu w Pruszkowie, zdołał uciec z matką z pomocą sióstr Czerwonego Krzyża, docierając do Piotrkowa Trybunalskiego. W tym trudnym czasie pracował jako robotnik w branży zabawkarskiej oraz udzielał korepetycji.

Po wojnie rozpoczął pracę w Gimnazjum Kupieckim w Piotrkowie Trybunalskim jako nauczyciel. W grudniu 1945 r. przeniósł się do Łodzi, gdzie objął stanowisko asystenta prof. Tadeusza Grzebieniowskiego. Wspólnie z nim stworzył Katedrę Filologii Angielskiej na Uniwersytecie Łódzkim. W 1949 r. uzyskał doktorat na podstawie dysertacji pt. „Angielskie utopie literackie od More’a do Swifta”.

W roku 1964 został kierownikiem Katedry Filologii Angielskiej UŁ, a w 1969 r. otrzymał tytuł profesora nadzwyczajnego. Ostatecznie w 1977 r. uzyskał tytuł profesora zwyczajnego. W 1970 r. stanął na czoło Instytutu Filologii Obcych, a trzy lata później objął stanowisko dyrektora Instytutu Filologii Angielskiej oraz kierownika Zakładu Anglistyki.

W wyniku licznych podróży naukowych odwiedził wiele ośrodków akademickich w takich krajach jak Wielka Brytania, Stany Zjednoczone, Niemcy oraz Francja. Przez swoją działalność wychował wielu nauczycieli akademickich, którzy zasiliły kadry anglistów w miastach takich jak Łódź, Poznań, Wrocław, Gdańsk, Toruń i Bydgoszcz.

Od 1958 roku aż do swojej śmierci był aktywnym członkiem Łódzkiego Towarzystwa Naukowego. Pełnił również funkcję redaktora naukowego dla czasopism „Zagadnienia Rodzajów Literackich” oraz „Folia Anglica”. Był członkiem Międzynarodowego Stowarzyszenia Profesorów Uniwersyteckich (IAUPE) oraz Polskiego Towarzystwa Neofilologicznego, gdzie przez szereg lat pełnił rolę sekretarza.

Twórczość

W twórczości naukowej Witolda Ostrowskiego można wyróżnić kilka kluczowych obszarów badań, które ukazują jego szerokie zainteresowania. Należą do nich angielska utopia oraz antyutopia, a także przeróżne formy angielskiej powieści, w tym propozycje historyczne, science fiction, fantasy oraz kryminały. Badania jego obejmują również analizę gatunków literackich, dramat renesansowy oraz literaturę porównawczą, ze szczególnym uwzględnieniem relacji między literaturą angielską a polską.

Witold Ostrowski zajmował się także poezją, analizując utwory średniowieczne oraz ludowe, a także prace takich twórców jak William Wordsworth, Alfred Tennyson, Thomas Stearns Eliot czy Gerard Manley Hopkins. Jego dorobek naukowy obejmuje około 180 publikacji, w tym cztery książki.

Oprócz twórczości akademickiej, Ostrowski pisał artykuły oraz publikował książki o tematyce katolicko-wychowawczej, posługując się przy tym pseudonimem „Zygmunt Zygmuntowicz”. W jego dorobku znajdują się też trzy niepublikowane powieści przygodowe oraz zbiory poezji.

W 1957 roku nawiązał związek małżeński z Haliną Polkowską, również anglistką, która była wdową po jego bliskim przyjacielu, Stanisławie Polkowskim. Wspólnie wychowali dwoje jej dzieci z wcześniejszego małżeństwa: Elżbietę Jach-Kowalską, utalentowaną malarkę, oraz Andrzeja Polkowskiego, znanego tłumacza literatury.

Pochowany jest na cmentarzu rzymskokatolickim św. Wincentego na Dołach w Łodzi, co stanowi spokój jego doczesnych szczątków w miejscu znaczącym dla rodziny i bliskich.

Wybrane dzieła

Książki

W obszarze literackim Witolda Ostrowskiego można znaleźć wiele znaczących prac, które mają swoje miejsce w kanonach anglistyki. Jednym z jego najważniejszych dzieł jest niepublikowana rozprawa doktorska zatytułowana Angielskie utopie literackie od More’a do Swifta, dostępna w Bibliotece Narodowej z 1949 roku. W 1954 roku opublikował wspólne opracowanie Utopii Thomasa More’a, oferując czytelnikom wprowadzenie na stronach 7-69.

Inne jego znaczące prace to: Wczesna poezja Alfreda Tennysona, wydana przez Łódzkie Towarzystwo Naukowe w 1957 roku, O literaturze angielskiej z 1958 roku, Romans i dramat z 1970 roku, oraz Historia powieści kryminalnej w Anglii, której maszynopis został złożony do druku w „Zeszytach Naukowych” Łódzkiego Towarzystwa Naukowego w 2006 roku.

Przekłady

Ostrowski przyczynił się także do polskiego obiegu literackiego poprzez swoje tłumaczenia. Wśród nich niezwykle istotne jest dzieło C.S. Lewisa pt. Odrzucony obraz z wprowadzeniem autora, które ukazało się w Warszawie w 1986 roku i Krakowie w 2008 roku. Również w 1958 roku zrealizował przekład Obłoku niewiedzy i innych dzieł, który cieszył się dużym uznaniem.

Artykuły naukowe

Witold Ostrowski jest autorem wielu artykułów naukowych, w których przedstawia analizy i interpretacje dzieł literackich. Jego teksty publikowane w różnorodnych czasopismach, takich jak „Prace Polonistyczne” oraz „Pamiętnik Teatralny”, rzucają światło na ważne zagadnienia dotyczące literatury angielskiej.

W 1953 roku opublikował tekst Locksley Hall – utopijny poemat A. Tennysona w „Pracach Polonistycznych” (t. X, s. 333-343). W tym samym roku ukazał się także artykuł Maska angielska, jej pochodzenie i wpływ na teatr w „Pamiętniku Teatralnym” (nr 3/7, s. 128-151). Kolejne jego prace badały twórczość Dickensa oraz relacje między Wordsworthem a „Balladami lirycznymi”, dostępne w „Pracach Polonistycznych” z lat 1954 i 1955.

Ostrowski podejmował również naukowe dyskusje na temat Josepha Conrada, a także losów polskich i litewskich w kontekście twórczości Waltera Scotta. Jego prace dotyczą także utopii i recepcji literackiej, jak np.: Wyspa mędrców – utopia Franciszka Bacona, czy Guliwer między utopią i antyutopią.

---

Oceń: Witold Ostrowski (anglista)

---