Wanda Miłaszewska (1894-1944) to postać niezwykle ważna w polskiej literaturze, która przez wiele lat aktywnie tworzyła i wpływała na kulturalne życie Warszawy. Urodziła się 1 czerwca 1894 roku w stolicy Polski, gdzie spędziła większość swojego życia.
Wanda swoją edukację rozpoczęła w Gimnazjum Jadwigi Kowalczykówny, znanym również jako 'Szkoła na Wiejskiej'. Następnie kontynuowała naukę w Wyższych Kursach Żeńskich w Krakowie oraz na Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie, gdzie rozwijała swoje artystyczne umiejętności.
W 1914 roku, podjęła decyzję o zawarciu związku małżeńskiego z Stanisławem Miłaszewskim, utalentowanym dramaturgiem, publicystą i tłumaczem. W latach 1921-1928 pełniła funkcję redaktorki działu teatralnego w popularnym tygodniku dla kobiet „Bluszcz”, co pozwoliło jej na aktywne uczestnictwo w ówczesnym życiu literackim i teatralnym. Dodatkowo, lansowała swoje pasje pedagogiczne, ucząc rysunku w szkołach średnich.
Tragiczne losy Wandy Miłaszewskiej są ściśle związane z dramatycznymi wydarzeniami II wojny światowej. Zginęła w 1944 roku, podczas powstania warszawskiego, kiedy to budynek, w którym przebywała z mężem, zawalił się. Oboje zostali pochowani na cmentarzu Wojskowym na Powązkach, w kwaterze A25-13-15, upamiętniając ich tragiczne życie i twórczość.
Wanda często spędzała lato w dworze Tomaszewskich pod Grodnem. Przyjeżdżając do Bobry Wielkiej, gdzie łączyły ją więzy pokrewieństwa z rodziną Tomaszewskich, znajdowała inspiracje do swojej twórczości. W tzw. Tracewskim Borku, zafascynowały ją wiekowe drzewa, a szczególnie stary wiąz, utrwalony w fotografii Jana Bułhaka. Historia tego drzewa oraz legenda jemu towarzysząca zainspirowały ją do napisania powieści „Święty wiąz”, wydanej w 1937 roku.
Pisząc swoje powieści, Wanda Miłaszewska obywała się z nadbiebrzańskim pejzażem, tworząc opowieści, które oddają atmosferę staropolskich dworów. W swoich utworach przedstawiała nie tylko lokalne obyczaje, ale także kreśliła barwne portrety ludzi związanych z dworem. Jej powieść pt. „Ogrodniczka” przedstawia postać Jadwigi Tomaszewskiej z Bobry Wielkiej, która z oddaniem uprawiała ogrodnictwo.
Wszystkie dzieła Wandy Miłaszewskiej zostały objęte cenzurą w Polsce w 1951 roku. W ramach tej cenzury, utwory te natychmiastowo wycofano z bibliotek, co niestety spowodowało, że jej twórczość stała się mniej znana i doceniana przez kolejne pokolenia.
Wydała
Wanda Miłaszewska, znakomita polska pisarka, pozostawiła po sobie bogaty dorobek literacki, który obejmuje zarówno powieści, jak i wiersze. Oto niektóre z jej najważniejszych dzieł:
- Cmentarz i sad (1924) – powieść,
- Księżniczka Dagny (1925) – powieść,
- Zatrzymany zegar (1926) – powieść,
- Rok Boży (1927) – wiersze,
- Kaczęta (1928) – powieść,
- Stare kąty (1929) – powieść,
- Młyn w Bożej Woli (1930) – powieść,
- Czarna Hańcza (1931) – powieść,
- Na cztery wiatry (1932) – powieść,
- Święty wiąz (1937) – powieść,
- Bogactwo (1938) – powieść,
- Wspominamy (współautor: Stanisław Miłaszewski) (1939) – wspomnienia.
Jej twórczość wciąż inspiruje kolejne pokolenia czytelników i badaczy literatury.
Przypisy
- LeonardL. Drożdżewicz, Profesor Władysław Zajewski – historyk znad Wilii w poszukiwaniu prawdy, „Znad Wilii”, 80, 2019 r., s. 69.
- Cenzura PRL, posłowie Zbigniew Żmigrodzki, Wrocław 2002 r., s. 28.
- Jej nowela "Niebieskie oczy Ewuni" została nagrodzona w konkursie "Bluszcza" i wydana w 1924 r. Wersję cyfrową pierwodruku utworu można zobaczyć w Bibliotece Cyfrowej Polona.pl.
- Wyszukiwarka cmentarna - Warszawskie cmentarze.
Pozostali ludzie w kategorii "Kultura i sztuka":
Bożena Mrowińska | Grzegorz Otrębski | Szczur (producent muzyczny) | Piotr Kowalski (rysownik) | Wanda Herse | Wanda Żółkiewska | Witold Lutosławski | Stanisław Byrski | Maciej Rayzacher | Natalia Kalita | Gustawa Mitelberg | Stefan Małecki | Wacław Jankowski | Jan Józef Szczepański | Michał Derlicki | Zofia Fijałkowska | Ludwik Kurella | Paweł Karpiński | Irena Landau | Juliusz Wiktor GomulickiOceń: Wanda Miłaszewska