Wacław Jankowski, urodzony 17 marca 1904 roku w Warszawie, to postać, która na trwałe wpisała się w kartach polskiego teatru i kina.
Jego życie zakończyło się 10 lutego 1968 roku w tym samym mieście, gdzie rozpoczęła się jego artystyczna przygoda.
Był on wybitnym aktorem teatralnym i filmowym, a jego dorobek artystyczny pozostawia niezatarte ślady w polskiej kulturze.
Życiorys
Wacław Jankowski przyszedł na świat w rodzinie Stanisława i Zofii Jankowskich. W latach 1922–1924 związał się z objazdowym zespołem operetkowym Tadeusza Pilarskiego (1866–1940), który miał swoje siedziby w Krakowie. Następnie w sezonie 1924/25 występował w zespole teatru w Grudziądzu, a sezon 1925/26 spędził w zespole Teatru Miejskiego w Toruniu. Po tym okresie, aż do 1929 roku, odbył służbę wojskową, podczas której występował w teatrze garnizonowym w Mińsku Mazowieckim.
Przed wybuchem II wojny światowej kontynuował karierę aktorską, występując w licznych zespołach rewiowych i kabaretowych w Warszawie oraz na prowincji. Wśród warszawskich teatrzyków, w których grał, można wymienić Mignon (1930), Hollywood (1933) oraz Wesoły Ul (1936).
Podczas niemieckiej okupacji Wacław Jankowski występował w warszawskich teatrach jawnych takich jak Złoty Ul, Miraż, Kometa, Bohema i Jar, a w 1944 roku grał w krakowskim Teatrze Powszechnym. Po zakończeniu wojny, od sezonu 1945/1946, dołączył do zespołu łódzkiego Teatru Miniatur Syrena, który w sezonie 1946/47 przyjął nazwę Teatr Syrena. Jankowski związany był z tym teatrem aż do końca sezonu 1966/1967, a jego talent oraz charyzma uczyniły go jednym z najpopularniejszych aktorów tej sceny.
Był cenionym odtwórcą warszawskich typów, a jego rola w Wodewilu Warszawskim jako Majster przyciągała uwagę widzów. Oprócz dużych ról, z sukcesem odnajdywał się również w małych formach kabaretowych. Jankowski występował również w filmach oraz współpracował z Teatrem Polskiego Radia, co przyczyniło się do jego znakomitej kariery.
W życiu prywatnym był mężem Anny z Dzierków (zm. 1987). W warszawskim mieście zakończył swoje dni, a jego pamięć żyje nadal, gdyż zmarł 15 lutego 1968 roku i został pochowany na cmentarzu Bródnowskim w kwaterze 66D-3-31.
Filmografia
Wacław Jankowski, ceniony polski aktor, zrealizował liczne projekty filmowe w swojej karierze. Jego dorobek artystyczny obejmuje wiele charakterystycznych ról, które zapisały się w historii polskiego kina. Poniżej przedstawiamy listę wybranych filmów, w których wystąpił:
- – Wojna domowa odc. 15 (1966), reż. J. Gruza – Klient w pralni,
- – Dzień ostatni – dzień pierwszy odc. pt. Bigos (1965), reż. S. Szyszko,
- – Gangsterzy i filantropi (1962), reż. J. Hoffman oraz E. Skórzewski – Kelner,
- – Walet pikowy (1960), reż. T. Chmielewski – Ludwik Czerwinka, portier,
- – Cafe pod Minogą (1959), reż. B. Brok – Wojtuś Piskorszczak, „Starszy”,
- – Zadzwońcie do mojej żony (1958), reż. J. Mach – Rybiński,
- – Ewa chce spać (1957), reż. T. Chmielewski – Dyżurny policjant w 8. komisariacie,
- – Warszawa syrena (1956), reż. T. Makarczyński – Sławeusz, ojciec Sławy, mąż Kobylichy,
- – Sprawa do załatwienia (1953), reż. J. Rybkowski oraz J. Fethke – Uprzejmy kelner,
- – Przygoda na Mariensztacie (1953), reż. L. Buczkowski – Warszawiak,
- – Skarb (1948), reż. L. Buczkowski – „referent” Cyrjan,
- – Ślepy tor (1947), reż. B. Zeman.
Dzięki tym rolom, Wacław Jankowski zyskał uznanie i trwałe miejsce w sercach kinomanów.
Ordery i odznaczenia
Wacław Jankowski został odznaczony wieloma prestiżowymi odznaczeniami, które świadczą o jego wkładzie w rozwój kraju oraz zasługach na rzecz społeczeństwa. Poniżej przedstawiono listę jego najważniejszych nagród:
- krzyż kawalerski Orderu Odrodzenia Polski, przyznany w 1965 roku,
- medal 10-lecia Polski Ludowej, który otrzymał 19 stycznia 1955 roku,
- odznaka 1000-lecia Państwa Polskiego, przyznana w 1967 roku.
Przypisy
- a b c Wacław Jankowski, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (osoby) [dostęp 19.12.2023 r.]
- Nagrobek na cmentarzu Bródnowskim [dostęp 19.12.2023 r.]
- Cmentarze Bródzieńskie [online], brodnowski.grobonet.com [dostęp 18.12.2023 r.]
- M.P. z 1955 r. nr 101, poz. 1400 – Uchwała Rady Państwa z dnia 19.01.1955 r. nr 0/196 – na wniosek Ministra Kultury i Sztuki.
Pozostali ludzie w kategorii "Kultura i sztuka":
Stefan Małecki | Gustawa Mitelberg | Wanda Miłaszewska | Bożena Mrowińska | Grzegorz Otrębski | Szczur (producent muzyczny) | Piotr Kowalski (rysownik) | Wanda Herse | Wanda Żółkiewska | Witold Lutosławski | Jan Józef Szczepański | Michał Derlicki | Zofia Fijałkowska | Ludwik Kurella | Paweł Karpiński | Irena Landau | Juliusz Wiktor Gomulicki | Hanna Muszyńska-Hoffmannowa | Anna Gebert | Jarosław SzodaOceń: Wacław Jankowski