Waleria Suzin


Waleria Suzin, znana również z nazwiska rodowego Gnatowska, urodziła się 14 kwietnia 1883 roku w Warszawie, gdzie również spędziła swoje ostatnie lata życia, zmarła 17 lutego 1974 roku. Była to postać, która zapisała się w pamięci jako polska tancerka.

Jej dorobek artystyczny oraz wpływ na rozwój sztuki tanecznej w Polsce zostaną przybliżone w dalszej części artykułu.

Życiorys

Waleria Suzin dorastała w rodzinie Stanisława i Agnieszki z Kowalskich. Miała troje rodzeństwa, byli to Mieczysław, który pełnił funkcję oficera w Wojsku Polskim, Anna oraz Stanisława, obie zmarły w roku 1944. Już w młodym wieku, w 1892 roku, rozpoczęła naukę w szkole baletowej przy Teatrze Wielkim w Warszawie. Szlifowanie umiejętności baletowych odbywało się pod okiem takich nauczycieli, jak Jan Walczak oraz Rafael Grassi.

Jej debiut sceniczny miał miejsce 25 maja 1894 roku na deskach warszawskiego Teatru Wielkiego, gdzie wystąpiła w spektaklu baletowym „Zabawa dziecięca”. Wtedy to publiczność mogła podziwiać jej wykonanie polki. Po ukończeniu nauki w 1899 roku, Waleria przyjęła propozycję dołączenia do zespołu baletowego Teatru Wielkiego. W lutym 1901 została awansowana na koryfejkę, a późniejsze lata przyniosły jej takie role jak Lalka Hiszpanka w „Wieszczce lalek”, której prawdopodobnie zawdzięcza awans na drugą solistkę.

Kreacje, jak Aurora w „Przebudzeniu się Flory” oraz Aktea w premierze „Eunice”, umocniły jej pozycję w świecie baletowym. W 1909 roku pełniła godność primabaleriny. W Teatrze Narodowym zadebiutowała już w roli aktorki w sztuce Stanisława Dobrzańskiego „Żołnierz królowej Madagaskaru”, choć tancerka Kamilla nie przyniosła jej szerokiego uznania.

Rok później, w 1911, została jedną z pierwszych w Warszawie tancerek, które miały zaszczyt współpracować z prestiżowym zespołem baletowym Ballets Russes Siergieja Diagilewa. Z baletem tym wystąpiła na scenach Monte Carlo, Paryża, Londynu oraz Rzymu. Równocześnie w 1912 podjęła działalność w Teatrze Nowości, gdzie angażowała się w różne produkcje muzyczne.

Jej zaangażowanie w sztukę roku 1913 było zauważalne podczas polskiej prapremiery „Szeherezady”, w której wcieliła się w postać Zobeidy. Krytycy nie szczędzili słów pochwały dla jej występu. Już w 1915 roku sprawdziła się także na srebrnym ekranie, występując w filmie „Żona” obok znanych aktorów, takich jak Pola Negri, Władysław Szczawiński oraz Wojciech Brydziński.

W kolejnych latach Waleria występowała na deskach kabaretów oraz w różnych widowiskach w Niemczech, Francji i Anglii. W 1920 oraz 1921 roku pojawiła się w poznańskim Teatrze Wielkim, gdzie zagrała w „Żarcie Amora” oraz „Coppelii”.

24 lipca 1922 roku zawarła związek małżeński z Bronisławem Suzin, bratem Adama Ewarysta, Augusta oraz Leona Marka. Po ślubie wycofała się z kariery baletowej, choć jej nazwisko jeszcze w 1923 roku figurowało na liście Związku Artystów Scen Polskich, a Teatr Wielki uznawał ją za solistkę do 1927 roku.

Po zakończeniu II wojny światowej Waleria kontynuowała działalność artystyczną poprzez prowadzenie lekcji tańca scenicznego. Była czynnym członkiem ZASP, Stowarzyszenia Polskich Artystów Teatralnych i Filmowych oraz Związku Zawodowego Pracowników Sztuki i Kultury. Spoczywa w grobowcu rodziny Gnatowskich na Starych Powązkach.

Jej syn Stanisław Piotrowski-Corvin, urodzony w 1916 roku, pochodził z wcześniejszego związku przedmałżeńskiego. Związek Walerii i Bronisława Suzina był bezdzietny.

Przypisy

  1. a b c d e Sibilska–Siudym 2009, s. 113.

Oceń: Waleria Suzin

Średnia ocena:4.47 Liczba ocen:13