August Jan Suzin, znany również jako Gustaw Chorian, to postać, która pozostawiła trwały ślad w polskiej kulturze muzycznej. Urodził się 27 grudnia 1899 roku w Warszawie, gdzie spędził większość swojego życia, a jego kariera artystyczna miała swoje dobre i złe chwile.
Ogromne wydarzenia historyczne oraz osobiste zmagania wpłynęły na jego działalność. Suzin był nie tylko utalentowanym śpiewakiem operowym w roli tenora, ale również aktywnym uczestnikiem wojny polsko-bolszewickiej. Jego odwaga w obliczu zagrożenia została uhonorowana Krzyżem Walecznych, co świadczy o jego determinacji oraz patriotyzmie.
Życiorys
August Suzin przyszedł na świat 27 grudnia 1899 roku w Warszawie, jako syn Stanisława Kazimierza, architekta i amatora śpiewu, oraz Janiny z Troetzerów, pianistki oraz śpiewaczki. Miał czworo rodzeństwa: trzech braci – Bronisława, który był mężem Walerii z Gnatowskich, Adama Ewarysta oraz Leona Marka, a także siostrę, Józefę. Po śmierci ojca w 1902 roku, rodzicielskie obowiązki spoczęły na matce, pod której kierunkiem August i jego rodzeństwo rozpoczęli swoją muzyczną edukację w domowym chórze, który zorganizowała ich matka.
Edukując się w życiu akademickim, uczęszczał do Gimnazjum im. Tadeusza Czackiego w Warszawie, gdzie ukończył naukę w 1918 roku. Po maturze rozpoczął studia w Państwowej Szkole Budowy Maszyn i Elektrotechniki im. H. Wawelberga i S. Rotwanda. Dnia 18 listopada 1918 roku, ochotniczo zaciągnął się do 1. Pułku Legionów. W latach 1919–1920 kształcił się w Szkole Podchorążych Piechoty w Warszawie, a 20 listopada 1920 roku zakończył naukę w Oficerskiej Szkole Aeronautycznej w Poznaniu, gdzie uzyskał specjalizację obserwatora-aeronauty.
Po zaledwie czterech dniach uczestnictwa w walkach na froncie południowo-wschodnim, wyróżnił się 3 sierpnia pod Litewnikami oraz 5 sierpnia pod Lipnem. Wkrótce jego służba przeniesiona została w rejon Modlina, gdzie 5 grudnia odznaczył się Krzyżem Walecznych, a niedługo potem awansował na podporucznika z datą starszeństwa 1 stycznia 1921 roku.
Jego kariera jako śpiewaka rozpoczęła się w styczniu 1923 roku, kiedy to przyjął pseudonim „Gustaw Chorian” i zadebiutował rolą główną w „Fauście” Charlesa Gounoda, grając w Teatrze Polskim w Katowicach. W latach 1923–1932 jego występy miały miejsce w operach oraz operetkach w Warszawie (Teatr Nowości, Opera warszawska, Operetka Reprezentacyjna), Krakowie, Lwowie (Teatr Wielki) oraz Katowicach. W międzyczasie wielokrotnie śpiewał także na europejskich scenach operowych, m.in. w Austrii, Czechosłowacji, Jugosławii oraz Republiki Weimarskiej.
Do najważniejszych ról, w jakich występował Gustaw Chorian, należały m.in.: San-Chong-Chwang w operetce „Żółty kaftan” Franza Lehára, tytułowy bohater w „Lohengrinie” Richarda Wagnera, Mario Cavaradossi w „Tosce” Giacomo Pucciniego, Canio w „Pajacach” Ruggera Leoncavalla, Jontka w „Halce” Stanisława Moniuszki, Don José w „Carmen” Georges’a Bizeta, oraz Renato w „Balu maskowym” Giuseppe Verdiego. W latach 1930–1931 występował także w Stanach Zjednoczonych.
Pod koniec lat 20. zaangażował się w nagrania dla wytwórni fonograficznej „Syrena Record”, gdzie utrwalił swoje wykonania arii z „Toski” i „Paganiniego”. Równocześnie, dla wytwórni „Odeon” zarejestrowana została jego pieśń patriotyczna „Nasi żołnierze” oraz amerykańska piosenka „Sunny boy”. We wrześniu 1931 roku przeprowadził koncert radiowy, prezentując arie z operetek Imre Kálmána. Jego talent wokalny cechował się lirycznym tenorem i metalicznym brzmieniem.
Był członkiem Związku Artystów Scen Polskich, a jego życie osobiste było związane z Katarzyną Terké, z którą nie miał dzieci. August Suzin zmarł 19 stycznia 1932 roku w Warszawie, wskutek powikłań po zabiegu stomatologicznym. Spoczął w rodzinnym grobowcu na cmentarzu Powązkowskim (kwatera 66-1-5).
Przypisy
- Cmentarz Stare Powązki: STANISŁAW KAZIMIERZ SUZIN, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 28.04.2020 r.]
- a b c d e Joanna Daranowska-Łukaszewska: August Suzin. ipsb.nina.gov.pl. [dostęp 21.12.2018 r.]
Pozostali ludzie w kategorii "Kultura i sztuka":
Tadeusz Woźniak (muzyk) | Jacek Sobieszczański | Paweł Kwaśniewski | Stefan Orzechowski (aktor) | Kazimierz Błaszczyński (aktor) | Krzysztof Hulboj | Bohdan Gorbaczyński | Olga Didur-Wiktorowa | Irena Molga | Iwona de Pétry | Marcin Masecki | Maksymilian Centnerszwer | Witold Zandfos | Klara Mirska | Ludwik Urstein | Dorota Kwiatkowska | Natalia Mateo | Bonawentura Dąbrowski | Marcin Sławiński | Marek Lewandowski (muzyk)Oceń: August Suzin