Bożena Brun-Barańska, urodzona 3 marca 1919 roku w Warszawie, to niezwykle utalentowana polska śpiewaczka operowa oraz aktorka, która przez wiele lat zasilała sceny artystyczne swoimi występami.
W ciągu swojego życia, które zakończyło się 7 września 1993 roku w tym samym mieście, odniosła liczne sukcesy, które zyskały jej uznanie wśród publiczności oraz krytyków.
Życiorys
Bożena Brun-Barańska, córka Władysława, była utalentowaną artystką, która swoje umiejętności wokalne szlifowała pod okiem Wiktora Brégy’ego oraz Franciszki Platówny. Jej debiut miał miejsce 26 kwietnia 1947 roku, kiedy to zadebiutowała w roli Pani Reich w operetce „Wesołe kumoszki z Windsoru” autorstwa Otto Nicolaia, występując na Scenie Muzyczno-Operowej Miejskich Teatrów Dramatycznych w Warszawie.
W 1948 roku związała się z Operą Wrocławską, gdzie spędziła dwa lata swojego artystycznego życia. Od 1951 do 1954 roku jej kariera rozwijała się w Operze Poznańskiej. Po powrocie do Warszawy, związała się jako solistka z Teatrem Wielkim, gdzie występowała nieprzerwanie od 1954 do 1980 roku. Po przejściu na emeryturę, występowała gościnnie na różnych scenach warszawskich teatrów.
Karierę artystyczną zakończyła w Teatrze Rampie na Targówku, a jej działalność nie ograniczała się jedynie do występów operowych i teatralnych; Bożena występowała również w filmach oraz w Teatrze Telewizji.
Była pierwszą żoną znanego aktora Tadeusza Plucińskiego. Artystka zmarła 7 września 1993 roku w Warszawie i została pochowana 13 września 1993 roku na cmentarzu Bródnowskim (kwatera 16R-4-2).
Role
Teatralne
Bożena Brun-Barańska przez wiele lat angażowała się w działalność teatralną, prezentując swoje umiejętności na scenie w różnorodnych rolach. W 1947 roku zadebiutowała jako pani Page w przedstawieniu „Wesołe kumoszki z Windsoru”. W kolejnych latach występowała w takich produkcjach jak:
- 1948 – Straszny dwór – Jadwiga,
- 1949 – Carmen – Carmen,
- 1949 – Cyrulik sewilski – Berta,
- 1949 – Rycerskość wieśniacza – Lola,
- 1950 – Złoty kogucik – Klucznica Amelfa,
- 1951 – Carmen – Carmen,
- 1953 – Carmen – Carmen,
- 1954 – Czterech gburów – Małgorzata,
- 1955 – Jolanta – Marta,
- 1955 – Wieczór prządek – sąsiadka,
- 1955 – Dama pikowa – hrabina,
- 1956 – Faust – Marta Schwertlein,
- 1957 – Cyrulik sewilski – Berta,
- 1957 – Madame Butterfly – Suzuki,
- 1957 – Carmen – Carmen,
- 1960 – Borys Godunow – karczmarka,
- 1961 – Andre Chenier – Mulatka Bersi,
- 1962 – Opowieści Hoffmanna – głos Matki,
- 1963 – Rozkwit i upadek miasta… – Leokadia Begbick,
- 1965 – Straszny dwór – Cześnikowa,
- 1966 – Faust – Marta,
- 1967 – Bunt żaków – Katarzyna,
- 1967 – Eugeniusz Oniegin – Łarina; Filipiewna,
- 1968 – Eugeniusz Oniegin (wznowienie) – Łarina,
- 1969 – Otello – Emilia,
- 1970 – Wesele Figara – Marcelina,
- 1971 – Cyrulik sewilski – Berta,
- 1971 – Konsul – Wera Boronel,
- 1974 – Chłopi – Dominikowa,
- 1974 – Bardzo śpiąca królewna – Królowa,
- 1979 – Awantura w Recco – Dowódca Barbaresków,
- 1982 – Romek i Julka – Florianowa,
- 1984 – Romek i Julka – Florianowa.
Jej talent oraz zdolności aktorskie zostały docenione przez publiczność i krytyków, co sprawiło, że zdobyła uznanie w świecie teatru.
Telewizyjne
Oprócz działalności teatralnej, Bożena Brun-Barańska również skoncentrowała się na aktorstwie telewizyjnym. Jej osiągnięcia w tej dziedzinie obejmują wiele niezapomnianych ról. W 1963 roku wystąpiła w produkcji pt. „Miłość Don Perlimplina do Belisy w jego ogrodzie”, gdzie zagrała postać matki Belisy. W kolejnych latach była widoczna w różnych programach telewizyjnych:
- 1970 – Pan generał – Lodzia,
- 1970 – Pierwszy interesant,
- 1976 – Bardzo straszny dwór – film telewizyjny.
Jej występy w telewizji przyczyniły się do dalszego wzrostu jej popularności i renomy w polskim świecie sztuki.
Ordery i odznaczenia
W ciągu swojej kariery, Bożena Brun-Barańska zdobyła liczne odznaczenia i wyróżnienia, które świadczą o jej zasługach i wkładzie w rozwój polskiej kultury.
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski, przyznany w 1964 roku,
- Złoty Krzyż Zasługi, nadany 31 stycznia 1953 roku,
- Srebrny Krzyż Zasługi, otrzymany 22 lipca 1952 roku,
- Medal 10-lecia Polski Ludowej, wręczony 22 lipca 1955 roku,
- Odznaka „Zasłużony Działacz Kultury”,
Przypisy
- Cmentarze Bródzieńskie [online], brodnowski.grobonet.com [dostęp 07.09.2023 r.]
- Bożena Brun-Barańska, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (osoby) [dostęp 09.04.2021 r.] .
- Bożena Brun-Barańska, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (osoby) [dostęp 14.05.2012 r.] .
- Bogusław B. Kaczyński, Wielka sława to żart, 1992, ISBN 83-7066-452-0.
- M.P. z 1956 r. nr 3, poz. 27 - Uchwałą Rady Państwa z dnia 22.07.1955 r. nr 0/1400 - na wniosek Ministra Kultury i Sztuki.
- M.P. z 1953 r. nr 15, poz. 206 „za zasługi w dziedzinie kultury i sztuki”.
- M.P. z 1952 r. nr 70, poz. 1078 „za zasługi w dziedzinie kultury i sztuki”.
- Bożena Brun-Barańska w bazie filmpolski.pl
Pozostali ludzie w kategorii "Kultura i sztuka":
Waleria Suzin | Mieczysław Berman | Lech Żurkowski | Ryszard Stryjecki | Tadeusz Kozłowski (aktor) | Jean Malaquais | Izabela Zwierzyńska | Konstanty Usenko | Jan Hryniak | Julia Kolberger | Antoni Buzuk | Ludwik Gardowski | Magdalena Biedrzycka | Elżbieta Czerwińska-Sofulak | Jan Sejdlitz | Mieczysław Guranowski | Paweł Kleszcz | Wojciech Wójcik (reżyser) | Wacław Kisielewski | Marcin CeckoOceń: Bożena Brun-Barańska