Wacław Kłyszewski, urodzony 7 września 1910 roku w Warszawie, a zmarły 22 listopada 2000 roku w tym samym mieście, był znaczącą postacią w polskiej architekturze.
Jako reprezentant modernizmu, Kłyszewski wniósł istotny wkład w rozwój tej dziedziny w Polsce, łącząc nowoczesne podejście z lokalnymi tradycjami architektonicznymi.
Życiorys
Wacław Kłyszewski był synem Antoniego, który w 1936 roku zakończył edukację na Wydziale Architektury Politechniki Warszawskiej. W tym samym roku podjął współpracę autorską z Eugeniuszem Wierzbickim oraz Jerzym Mokrzyńskim, z którymi stworzył znany zespół projektowy nazywany „Tygrysami”. Warto zaznaczyć, że był również uczestnikiem kampanii wrześniowej. Po wojnie, doświadczył trudności w obozach jenieckich, gdzie przebywał w Spittal an der Drau oraz w Oflag II C Woldenberg.
Po zakończeniu działań wojennych, Wacław Kłyszewski w znaczący sposób wpłynął na krajobraz architektoniczny Polski. Jako współautor brał udział w wielu istotnych projektach, takich jak Dom Partii w Warszawie, którego budowę realizowano w latach 1948−1952, a także Dworca Kolejowego w Katowicach (1959), który niestety został zburzony w 2011 roku. Wśród jego osiągnięć znajduje się również realizacja Domu Marynarza w Szczecinie (1972) oraz Filharmonii Podkarpackiej. Oprócz tego, był odpowiedzialny za Zespół Szkół Muzycznych nr 1 w Rzeszowie (1965−1974) oraz Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Skopje (1969−1970).
Wacław Kłyszewski był członkiem Okręgowego Warszawskiego Stowarzyszenia Architektów Rzeczypospolitej Polskiej od 1936 roku. Pełnił w nim funkcję rzeczoznawcy, a w latach 1975−1978 był również członkiem Głównej Sekcji Kwalifikacyjnej SARP. Zmarł w Warszawie, a jego miejsce wiecznego spoczynku znajduje się na cmentarzu Powązkowskim (kwatera 31 wprost-6-5).
Ordery i odznaczenia
Wacław Kłyszewski zdobył wiele ważnych odznaczeń i wyróżnień w trakcie swojej kariery. Poniżej znajdują się szczegółowe informacje na temat jego nagród:
- Order Sztandaru Pracy II klasy, przyznany w 1969 roku,
- Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski, nadany w 1964 roku,
- Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari,
- Złoty Krzyż Zasługi, odznaczenie uzyskane 15 lipca 1955 roku,
- Krzyż Walecznych,
- Medal 10-lecia Polski Ludowej, otrzymany 22 grudnia 1954 roku,
- Odznaka „Milionera”, przyznana w 1974 roku,
- Złota Odznaka SARP, uzyskana w 1963 roku,
- Srebrna Odznaka SARP, nadana w 1957 roku.
Nagrody
W ciągu swojej kariery Wacław Kłyszewski zdobył wiele prestigowych nagród, które potwierdzają jego osiągnięcia oraz wkład w architekturę. Oto niektóre z najważniejszych wyróżnień:
- Nagroda Państwowa III stopnia (zespołowa) za projekt gmachu KC PZPR w roku 1951,
- Nagroda Państwowa II stopnia (zespołowa) za całość działalności architektonicznej w minionym dziesięcioleciu, przyznana w 1955,
- Honorowa Nagroda SARP, którą otrzymał wspólnie z Jerzym Mokrzyńskim i Eugeniuszem Wierzbickim w 1968,
- Nagroda Ministra Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych I stopnia (zespołowa) w roku 1973,
- Nagroda Państwowa I stopnia (zespołowa) przyznana w 1974 roku.
Przypisy
- a b c d e f In memoriam - Pamięci Architektów Polskich - Wacław Stanisław Kłyszewski [online], www.archimemory.pl [dostęp 16.07.2024 r.]
- Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Skopje dzieło „Tygrysów” [online], Raz w miesiącu zwykle o architekturze, 16.08.2014 r. [dostęp 16.07.2024 r.]
- Kto jest kim w Polsce: informator biograficzny. Lubomir Mackiewicz (red.), Anna Żołna (red.). Warszawa: Wydawnictwo „Interpress”, 1993, s. 301.
- Tadeusz Barucki: Wacław Kłyszewski, Jerzy Mokrzyński, Eugeniusz Wierzbicki. Warszawa: Wydawnictwo „Arkady”, 1987, s. 4.
- Andrzej K. Olszewski: Dzieje sztuki polskiej 1890–1980 w zarysie. Warszawa: Wydawnictwo „Interpress”, 1988, s. 145–146.
- Encyklopedia Warszawy. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1975, s. 122.
- Cmentarz Stare Powązki: KŁYSZEWSCY, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 08.11.2019 r.]
- M.P. z 1956 r. nr 7, poz. 56 „w 10 rocznicę Polski Ludowej za zasługi w pracy zawodowej w dziedzinie budownictwa mieszkaniowego”.
- M.P. z 1955 r. nr 14, poz. 151 - Uchwała Rady Państwa z dnia 22.12.1954 r. nr 0/995 - na wniosek Ministra Budownictwa Miast i Osiedli.
- Nagrody państwowe za 1951 r. za osiągnięcia w dziedzinie nauki, postępu technicznego i sztuki. „Głos Koszaliński”. Rok III, Nr 201 (822), s. 6, 26.07.1951 r. Koszalin: KW PZPR.
- Nagrody Państwowe za osiągnięcia w dziedzinie nauki, postępu technicznego, literatury i sztuki. „Życie Warszawy”. Rok XII, Nr 173 (3656), s. 7, 16.07.2024 r. Warszawa: Instytut Prasy „Czytelnik”.
Pozostali ludzie w kategorii "Inżynieria i technologie":
Jerzy Pustoła | Zbigniew Wacławek | Szczepan Grzeszczyk | Konrad Szabelewski | Piotr Tatjewski | Jakub Heilpern | Zbigniew Wasiutyński | Stanisław Szymborski | Marta Sękulska-Wrońska | Wiktor Mencel | Leszek Kazimierz Klajnert | Henryk Jerzy Marconi | Aleksander Jan Woyde | Marek Malarski | Marek Gromiec | Leonid Kacejko | Kazimierz Mikołaj Gutkowski | Stanisław Janicki (inżynier) | Kazimierz Jackowski (inżynier) | Bolesław Handelsman-TargowskiOceń: Wacław Kłyszewski