Tomasz Pryliński

Inżynieria i technologie

Tomasz Pryliński, urodzony 24 sierpnia 1847 roku w Warszawie, był wybitnym polskim architektem i konserwatorem zabytków. Jego działalność artystyczna i zawodowa koncentrowała się w Krakowie, gdzie zostawił znaczący ślad w dziedzinie architektury.

Jego życie zakończyło się 15 listopada 1895 roku w Thalkirchen, ale jego dzieła i kompleksowa praca przy zachowaniu polskiego dziedzictwa architektonicznego pozostają inspiracją dla wielu pokoleń.

Życiorys

Wykształcenie Tomasza Prylińskiego rozpoczęło się w Bawarskiej Szkole Politechnicznej w Monachium, gdzie spędził lata 1862–1866. Następnie kontynuował naukę w Zurichu, gdzie w 1869 roku uzyskał dyplom politechniki. Po krótkim pobycie w Belgii, zdecydował się osiedlić w Krakowie w 1872 roku. Rok później, w 1873, brał udział w pracach nad parcelacją gruntów dla Banku Galicyjskiego. Wkrótce potem skupił swoje wysiłki na architekturze oraz budownictwie.

Był pasjonatem renesansowych form architektonicznych i ich kontynuatorem. Warto podkreślić, że był autorem projektu berła, które miasto Kraków ofiarowało Janowi Matejce w 1878 roku. Dodatkowo, wykonał przełomową jak na tamte czasy dokumentację fotograficzną restauracji Zamku Królewskiego na Wawelu.

W latach 1881-1884 prowadził prace konserwatorskie w kościele Wizytek oraz Pałacu Biskupim. Jego wkład w architekturę obejmował również zaprojektowanie sarkofagu Józefa Ignacego Kraszewskiego na Skałce oraz tablicy pamiątkowej ku czci Lucjana Rydla w kościele św. Anny.

Nie tylko działalność zawodowa była dla Prylińskiego istotna – w 1879 roku zawarł związek małżeński z Heleną Kieszkowską, córką Henryka, która, podobnie jak jej bracia: Czesław, Bogusław i Jacek, odegrała ważną rolę w jego życiu. Po jego śmierci, spoczął w grobowcu rodzinnym Kieszkowskich i Prylińskich, znajdującym się na cmentarzu Rakowickim w Krakowie. Projekt grobowca opracował Zygmunt Langman w kwaterze IX południe.

Ważniejsze prace

Ważniejsze prace Tomasza Prylińskiego obejmują szereg znaczących projektów architektonicznych.

  • Restauracja i nadbudowa piętra domu rodzinnego Jana Matejki znajdującego się w Krakowie przy ul. Floriańskiej 41,
  • Restauracja krakowskich Sukiennic z lat 1875-1879,
  • Projekt gmachu Towarzystwa Ubezpieczeń, znanego jako „Florianka”, zrealizowany przy ulicy Basztowej w Krakowie (1879),
  • Dom Ubogich im. Helclów, ul. Helclów 2 w Krakowie (1884),
  • Projekt kasyna wojskowego w Krakowie,
  • Restauracja katedry w Przemyślu, w tym ołtarza głównego,
  • Projekt pawilonu browaru okocimskiego na wystawie lwowskiej (1894),
  • Restauracja fasady kościoła Ofiarowania NMP w Wadowicach w stylu neobarokowym, datowana na koniec XIX wieku,
  • Dom rodziny Janikowskich przy ul. Basztowej 4 w Krakowie (1878),
  • Willa Domańskich znajdująca się w Rudawie przy ul. A. Domańskiej 19 (1896).

Oceń: Tomasz Pryliński

★★★★★
Średnia ocena:5 Liczba ocen:25