Stanisław Pogórski, znany również jako Stanisław Ogórek, to postać o znaczącym wkładzie w polską architekturę. Urodził się 20 kwietnia 1908 roku i przez swoją karierę zawodową zdobył uznanie jako utalentowany architekt. Jego twórczość jest ceniona w kraju, gdzie pozostawił po sobie trwały ślad.
Niestety, zmarł 1 marca 1958 roku, co zakończyło jego wpływ na rozwój architektury w Polsce. Jego życie i praca wciąż inspirują wielu współczesnych architektów.
Życiorys
Stanisław Pogórski, wcześniej znany jako Ogórek, przyszedł na świat w Warszawie. Jego rodzicami byli Władysław Ogórek, który był mistrzem zduńskim, oraz Julia z domu Wyględowska. W 1938 roku podjął decyzję o zmianie nazwiska na Pogórski. W Warszawie w 1926 roku ukończył Państwową Szkołę Średnią Techniczną Kolejową. Po edukacji zdobył praktyczne umiejętności w zawodzie murarza, co zaowocowało później pracą przy kolejowych robotach drogowych.
W 1929 roku Stanisław zdał egzamin maturalny, a także przeszedł egzamin konkursowy na Wydział Architektury Politechniki Warszawskiej, gdzie od 1931 do 1932 roku pełnił funkcję młodszego asystenta na Katedrze Geometrii Wykreślnej. Jako kierownik robót kontraktowych pracował nad różnymi projektami budowlanymi, a w 1934 roku ukończył studia. W następnym roku związał się z Inspekcją Budowlaną w Łodzi, pracując tam dla Zarządu Miejskiego.
Pomimo trudnych warunków okupacyjnych w latach 1936-1939, wykładał architekturę na Wydziale Inżynierii Politechniki Warszawskiej, równocześnie angażując się w pracę w różnych prywatnych biurach architektonicznych. W Związku Miast Polskich objął stanowisko zastępcy kierownika referatu urbanistycznego, a w 1937 roku zdobył uprawnienia do kierowania robotami budowlanymi.
W okresie niemieckiej okupacji Stanisław Pogórski pracował dla branży budowlanej, przemysłowej oraz handlowej. W latach 1943-1944 uczył geometrii wykreślnej i fizyki w Miejskim Liceum Budownictwa w Warszawie. Po wojnie, od 1945 roku, związał swoje życie zawodowe z Biurem Odbudowy Stolicy. W Poznaniu, gdzie osiedlił się w czerwcu 1945 roku, zajął stanowisko architekta urbanisty w Zarządzie Miejskim, gdzie pracował do 1947 roku.
W poznańskiej Szkole Inżynierskiej Stanisław rozpoczął pracę dydaktyczną w 1946 roku. W tym czasie powołał do życia Zakład Projektowania Budynków Mieszkalnych, którym kierował oraz prowadził wykłady do 1951 roku. W 1948 roku stworzył Oddział Poznańskiego Centralnego Biura Studiów Architektonicznych i Budowlanych, który później przekształcony został w Miastoprojekt. W tej instytucji przez wiele lat pełnił funkcje kierownicze, aż do generalnego projektanta oraz głównego architekta.
Stanisław Pogórski był także wykładowcą na Wydziale Rzeźby Państwowej Wyższej Szkoły Sztuk Plastycznych w latach 1956-1958. Uczestniczył w wielu konkursach architektonicznych związanych z Poznaniem, takich jak Targi Poznańskie, projekt Hotelu Orbis, Dworca Głównego, a także zabudowy Starego Rynku oraz pomnika Adama Mickiewicza, za który zdobył pierwszą nagrodę.
W Stowarzyszeniu Architektów RP aktywnie działał w różnych funkcjach społecznych. Jego dorobek zawiera liczne projekty architektoniczne; za szczególne osiągnięcia w działalności stowarzyszeniowej przyznano mu pośmiertnie wyróżnienie I stopnia. Stanisław Pogórski zmarł 1 marca 1958 roku i został pochowany na cmentarzu Jeżyckim w Poznaniu.
Od 1935 roku był żonaty z Ewgenią Piotrowską, z którą doczekał się córki Alicji. Wśród jego projektów w Poznaniu wyróżnić można:
- Pomnik Braterstwa Broni na Cytadeli (1945, z Bazylim Wojtowiczem i Tadeuszem Płończakiem),
- Collegium Anatomicum przy ul. Śniadeckich (1946, z Tadeuszem Płończakiem),
- Gmach Sądu Wojewódzkiego przy Alejach Marcinkowskiego (1949),
- Wieżowiec Miastoprojektu przy ul. Marchlewskiego (1947, z Tadeuszem Płończakiem),
- Dom Technika,
- Centralny Urząd Skarbowy przy ul. Libelta (1948, z L. Tomaszewskim i Tadeuszem Płończakiem),
- Gmach Wydziału Budownictwa Politechniki Poznańskiej przy ul. Piotrowo 5 (1949).
Przypisy
- Pogórski Stanisław – miejsce pochówku [dostęp 10.02.2019 r.]
- a b c d Internetowy Polski Słownik Biograficzny [dostęp 08.07.2017 r.]
- a b c d e Gąsiorowski i Topolski (red.) 1981 ↓, s. 579.
Pozostali ludzie w kategorii "Inżynieria i technologie":
Tomasz Pryliński | Henryk Czopowski | Stanisław Kaczanowski | Longin Majdecki | Izrael Abraham Staffel | Tadeusz Brudziński | Kazimierz Kleczkowski | Bronisław Colonna-Czosnowski | Andrzej Neimitz | Jadwiga Habela | Andrzej Wierciak | Krzysztof Pujdak | Adam Woźniak (inżynier) | Stefan Sienicki (1897–1970) | Robert Szajer | Gustaw Budzyński | Narcyz Szwedziński | Michał Przyrembel | Czesław Przybylski | Stanisław Jaskólski (informatyk)Oceń: Stanisław Pogórski