Stefan Janusz Bratkowski


Stefan Janusz Bratkowski to postać, która niezwykle mocno wpisała się w historię Polski. Urodził się 25 lipca 1890 roku w Warszawie, a swoje życie zakończył 25 listopada 1941 roku w Wilnie. Jego kariery zawodowa obejmowała różnorodne obszary.

Był oficerem Wojska Polskiego, a także dyplomatą oraz urzędnikiem konsularnym, co świadczy o jego zaangażowaniu w sprawy państwowe. Jako członek Związku Walki Zbrojnej, odgrywał istotną rolę w dążeniu do niepodległości Polski.

Życiorys

Stefan Janusz Bratkowski był absolwentem Gimnazjum gen. Pawła Chrzanowskiego w Warszawie, a także Politechniki Praskiej (Pražská polytechnica). Jego losy wkrótce po rozpoczęciu I wojny światowej przybrały militarne oblicze, gdy w lipcu 1914 roku wstąpił do oddziałów strzeleckich. Już na koniec tego miesiąca został przydzielony do 1. kompanii III baonu 1 Pułku Piechoty Legionów Polskich. Niestety, 20 września 1914 roku doznał rany w okolicy Nowego Korczyna. W grudniu 1914 roku przebywał w szpitalu w Wiedniu, a na froncie służył aż do połowy maja 1915 roku.

Po zakończeniu służby na linii frontowej, Bratkowski dołączył do oddziałów intendentury I Brygady Legionów Polskich. Jesienią 1915 roku wrócił z powrotem do walki, zostając podoficerem w Parku Amunicyjnym 1 Pułku Artylerii. W lipcu 1917 roku zakończył swoją służbę w Legionach Polskich, aby wstąpić do polskiej służby zagranicznej, gdzie pełnił szereg odpowiedzialnych funkcji.

W latach 1919–1921 Bratkowski pracował jako urzędnik w Ministerstwie Spraw Zagranicznych (MSZ). Jego kariera obejmowała również posadę konsula w Ostrawie oraz szereg ról w MSZ do 1927 roku. W 1926 roku był tymczasowym kierownikiem konsulatu generalnego w Monachium. Dodatkowo, w latach 1927–1929 zasiadał w Górnośląskiej Komisji Mieszanej w Katowicach. Po tym okresie pełnił funkcję radcy MSZ (1929–1931) oraz delegata w rozmowach polsko-niemieckich, a także był urzędnikiem w Komisariacie Generalnym RP w Gdańsku między 1931 a 1932 rokiem.

Jego działalność dyplomatyczna wymagała ogromnej odwagi, szczególnie w czasie, gdy pełnił funkcję konsula we Wrocławiu, gdzie uratował 150 rodzin niemieckich Żydów o polskich nazwiskach przed hitlerowskimi represjami, umożliwiając im ucieczkę z Niemiec do Polski, z której udali się dalej na Zachód. Informacje o planowanych pogromach uzyskał, będąc również oficerem wywiadu RP.

8 stycznia 1924 roku Stefan Bratkowski został zatwierdzony w stopniu podporucznika, z numerem starszeństwa 1 czerwca 1919. Posiadał przydział w rezerwie do 2 Dywizjonu Taborów w Lublinie i w 1934 roku był przypisany do Powiatowej Komendy Uzupełnień w Starogardzie. Był również wpisany na liście Oficerskiej Kadry Okręgowej Nr VIII.

Bratkowski zmarł, pozostawiając po sobie znaczną spuściznę zarówno w sferze życia publicznego, jak i rodzinnego. Pochowany został na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie, dokładnie w kwaterze 105-3-28. Był ojcem dziennikarza Stefana Bratkowskiego i ekonomisty Andrzeja Bratkowskiego, co podkreśla jego trwały ślad w polskiej historii.

Ordery i odznaczenia

Stefan Janusz Bratkowski, wybitny przedstawiciel swojej epoki, otrzymał szereg prestiżowych odznaczeń. Poniżej przedstawiamy listę jego najważniejszych nagród:

  • krzyż niepodległości, (6 czerwca 1931),
  • złoty krzyż zasługi, (11 listopada 1934),
  • medal dziesięciolecia odzyskanej niepodległości.

Przypisy

  1. Stefan Bratkowski [online], Archiwum Historii Mówionej [dostęp 19.04.2021 r.]
  2. Cmentarz Stare Powązki: Bratkowscy, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 31.10.2019 r.]
  3. Paweł Ceranka, Krzysztof Szczepanik (opr.): Urzędy konsularne Rzeczypospolitej Polskiej 1918-1945 : informator archiwalny, Ministerstwo Spraw Zagranicznych/Naczelna Dyrekcja Archiwów Państwowych Warszawa 2020 r.
  4. M.P. z 1934 r. nr 259, poz. 338 „za zasługi na polu pracy państwowej w dziale służby zagranicznej”.
  5. M.P. z 1931 r. nr 132, poz. 199 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.
  6. Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 187, 1004.
  7. Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 939.
  8. Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 956.
  9. Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 1029.
  10. Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 1046.
  11. Spis oficerów rezerwy 1922 ↓, s. 26.
  12. Rzeczpospolita z 13 stycznia 2001 r.
  13. a b Rocznik służby zagranicznej Rzeczypospolitej Polskiej według stanu na 1 kwietnia 1933 r. Klub Urzędników Polskiej Służby Zagranicznej, Warszawa – 1933 r.
  14. a b Żołnierze Niepodległości ↓.

Oceń: Stefan Janusz Bratkowski

Średnia ocena:4.91 Liczba ocen:13