Halina Górska, urodzona 4 maja 1898 roku w Warszawie, to postać, która mocno wpisała się w historię polskiej literatury i polityki. Jej działalność obejmowała nie tylko twórczość literacką, ale także aktywne uczestnictwo w lewicowych ruchach politycznych oraz społecznych.
Niestety, jej życie zakończyło się tragicznie 4 czerwca 1942 roku we Lwowie, co stanowi smutny epizod w historii Polski i jej intelektualistów. Górska pozostawiła po sobie ślad, który wciąż jest analizowany i doceniany przez współczesnych badaczy.
Życiorys
Halina Górska pochodziła z zasymilowanej rodziny żydowskiej, będąc córką ginekologa Zygmunta Endelmana oraz Czesławy Endelman z domu Braude, która sama była literatką, znaną pod pseudonimem Czesław Halicz. Swoje nauki zakończyła w warszawskiej pensji prowadzonej przez panią Werecką.
W 1924 roku nawiązała bliskie relacje z lwowskim środowiskiem literackim, a jej debiut miał miejsce we Lwowie w 1925 roku, kiedy to opublikowała humoreskę zatytułowaną „Mam mieszkanie” w „Kurierze Lwowskim”. Kolejnym ważnym dziełem, które stworzyła, była baśń „O księciu Gotfrydzie, rycerzu Gwiazdy Wigilijnej”, wydana w 1930 roku.
Przez długie lata była aktywna w lwowskiej rozgłośni radiowej, gdzie prowadziła audycje skierowane do młodzieży. W 1931 roku, dzięki jej inicjatywie, powstał „Związek Błękitnych”, który skupiał się na działalności filantropijnej. Również w 1933 roku, współpracując z T. Hollendrem oraz K. Kurylukiem, założyła lwowski miesięcznik społeczno-kulturalny pod nazwą „Sygnały”. Halina angażowała się w wiele inicjatyw społecznych, które były związane z ruchem socjalistycznym.
W latach 1935–1936 aktywnie uczestniczyła w walkach o „jednolity front”. Brała udział w manifestacyjnym pogrzebie robotnika Władysława Kozaka, a także znajdowała się w gronie delegacji Ligi Obrony Praw Człowieka i Obywatela, a nawet była jedną z współorganizatorek Zjazdu Pracowników Kultury, który odbył się w maju 1936 roku we Lwowie.
Po zajęciu Lwowa przez ZSRR we wrześniu 1939 roku, Halina podjęła współpracę z władzami sowieckimi. 19 listopada 1939 roku była jedyną osobą, która wstrzymała się od głosu podczas głosowania nad oświadczeniem pisarzy polskich, które przyjmowało przyłączenie Zachodniej Ukrainy do Ukrainy Radzieckiej. Współpracowała z „Nowymi Widnokręgami”, w których publikowane były fragmenty jej powieści; oprócz tego tłumaczyła na język polski powieść „Matka” autorstwa Maksima Gorkiego.
17 września 1940 roku przystąpiła do Związku Radzieckich Pisarzy Ukrainy. W czerwcu 1941 roku, z powodu choroby męża, nie ewakuowała się z władzami sowieckimi. Niestety, 19 września 1941 roku, została aresztowana przez Niemców we Lwowie i tragicznie zginęła przez rozstrzelanie na Piaskach Łyczakowskich 4 czerwca 1942 roku.
Twórczość
Halina Górska to autorka, której twórczość obejmuje szereg interesujących dzieł, które zyskały uznanie wśród czytelników różnych pokoleń.
- O księciu Gotfrydzie, rycerzu Gwiazdy Wigilijnej (1930),
- Nad czarną wodą (1931),
- Chłopcy z ulic miasta (1934; lektura szkolna do 7 klasy w czasach PRL-u),
- Druga brama (1935),
- Ślepe tory (1937),
- Barak płonie (część 1. pt. Ślepy tor w 1937, część 2. pt. Ucieczki w 1939).
Pozostali ludzie w kategorii "Polityka i administracja":
Wojciech Tyciński | Jerzy Wiechecki | Julian Sadłowski | Ludwika Jahołkowska-Koszutska | Benedykt Hirszowicz | Magdalena Biejat | Małgorzata Galińska-Tomaszewska | Tomasz Aleksander Potocki | Patryk Wild | Krzysztof Boczarski | Wacław Olak | Władysław Czartoryski | Jerzy Hertel | Saturnin Osiński | Tadeusz Ropelewski | Stefan Janusz Bratkowski | Mieczysław Kazimierczuk | Jerzy Baumritter | Bogdan Krysiewicz | Jerzy BayerOceń: Halina Górska