Stanisław Leopold Kronenberg

---

Życiorys

Urodziny Stanisława Leopolda Kronenberga miały miejsce jako wydarzenie ważne w dziejach jego rodziny, gdyż był on najstarszym synem bankiera Leopolda Stanisława Kronenberga (1812-1878) oraz Ernestyny Rozalii Leo (1827-1893), córki Leopolda Augusta Leo. Stanisław miał za sobą pięcioro rodzeństwa: Władysława Edwarda, Leopolda Juliana, Teklę Julię, Marię Różę oraz Różę Marię Karolinę. Ich rodzina wyznawała religię ewangelicko-reformowaną.

Zrealizował swoje wykształcenie w Szkole Głównej w Warszawie, a następnie zdobył tytuł doktora prawa na Uniwersytecie w Heidelbergu. Jego życie jednak nie ograniczało się tylko do studiów; brał również czynny udział w wojnie francusko-pruskiej w 1870 roku, stając w obronie Paryża. Za swoje zasługi otrzymał tytuł Kawalera Orderu Legii Honorowej.

W październiku 1876 roku w Sankt-Petersburgu miał miejsce głośny proces, w którym Stanisław Leopold Kronenberg był oskarżony o znęcanie się nad swoją ośmioletnią córką, Marią. Incydent ten polegał na tym, że ojciec ukarał ją chłostą za kradzież suszonych śliwek. Sprawa wzbudziła duże zainteresowanie wśród opinii publicznej, w tym pisarzy takich jak Fiodor Dostojewski oraz Michaił Sałtykow-Szczedrin. Jego obrony podjął się adwokat Włodzimierz Spasowicz, który zapewnił uniewinnienie oskarżonego, co jednak zostało uznane przez media za niesprawiedliwe i doprowadziło do krytyki stanu moralnego rosyjskiej adwokatury.

Po odejściu ojca w 1878 roku Kronenberg odziedziczył znaczną fortunę oraz wszystkie jego funkcje. Do 1887 roku zarządzał wszystkimi interesami rodziny Kronenbergów. W marcu 1879 roku, pod wpływem Aleksandra Kraushara, objął opiekę nad wydawnictwem Biblioteka Umiejętności Prawnych, które finansował do 1887 roku. Ponadto, pełnił funkcję prezesa Kolei Warszawsko-Wiedeńskiej oraz Kolei Warszawsko-Terespolskiej, a także zaangażował się w przemysł cukrowniczy. Był prezesem zarządu Banku Handlowego i przez lata 1879–1882 zasiadał w komitecie giełdy warszawskiej.

W jego majątku znajdowały się nieruchomości w Wieniec, Wolica oraz Gustorzyn. W 1887 roku, po odwołaniu się od spraw wszystkich gospodarczych rodziny, zarząd nad nimi przeszedł na jego brata Leopolda Juliana, który objął dowodzenie w wielu instytucjach związanych z gospodarką Królestwa Polskiego. Stanisław był mężem Elżbiety Półtorackiej, z którą miał jedną córkę – Marię Annę, uznaną prawnie przedślubnie. Jej mężem był Marie Jehan Philibert Marc Bourrée, hrabia de Corberon.

Po jego śmierci został pochowany w kaplicy rodzinnej na cmentarzu ewangelicko-reformowanym w Warszawie, gdzie spoczywa w kwaterze E-2-3, pozostawiając po sobie bogate dziedzictwo rodzinne oraz znaczący ślad w historii regionu.

---

Oceń: Stanisław Leopold Kronenberg

---