Mikołaj Korenfeld


Mikołaj Korenfeld to wybitna postać polskiego prawa, znana przede wszystkim jako adwokat i aktywny działacz społeczny. Urodził się w 1856 roku w Warszawie, gdzie spędził większość swojego życia.

Jego zaangażowanie w działalność Towarzystwa Opieki nad Więźniami Patronat, ukazuje jego nieustanne dążenie do poprawy sytuacji osadzonych oraz wspierania ich rodzin. Korenfeld pozostawił po sobie znaczący ślad w historii polskiej praworządności oraz pomocy społecznej.

Zmarł 6 lutego 1931 roku w tym samym mieście, w którym się urodził, co podkreśla jego silne związki z Warszawą i poświęcenie dla tej społeczności.

Życiorys

Mikołaj Korenfeld urodził się w zamożnej rodzinie żydowskiej z Warszawy, będąc synem lekarza Bernarda oraz Pauliny. Po ukończeniu jednego z warszawskich gimnazjów, podjął studia na Cesarskim Uniwersytecie Warszawskim, które ukończył w 1882 roku. Następnie uzupełniał swoją wiedzę na prestiżowych uczelniach w Heidelbergu oraz Paryżu. Po powrocie do stolicy uzyskał wpis na listę adwokatów przysięgłych.

Choć sam nie angażował się bezpośrednio w małą politykę, jego działalność wskazywała na bliskie związki z Polską Partią Socjalistyczną. Jako adwokat wielokrotnie stawał w obronie działaczy tej partii oraz członków Socjaldemokracji Królestwa Polskiego i Litwy. W latach 1905-1914 aktywnie uczestniczył w działaniach Warszawskiego Koła Obrońców Politycznych, które było zorganizowane wokół postaci Stanisława Patka.

Wielką wagę przykładał do kwestii opieki nad więźniami oraz ich rodzinami. W 1909 roku był jednym z założycieli Towarzystwa Opieki nad Więźniami Patronat, pełniąc rolę członka władz tej organizacji. Ponadto, w gronie założycieli Towarzystwa Opieki nad Dziećmi Więźniów, gdzie piastował stanowisko prezesa oraz został honorowym członkiem. Korenfeld był także członkiem Towarzystwa Przyjaciół Dzieci oraz aktywnie działał w różnych organizacjach społecznych i charytatywnych, w tym jako sekretarz w Towarzystwie Higieny Praktycznej. W 1918 roku, dzięki nominacji ministra sprawiedliwości, objął przewodnictwo w Koło Kuratorów Więziennych.

W okresie międzywojennym, wciąż będąc związany z Polską Partią Socjalistyczną, Korenfeld zaangażował się w Robotnicze Towarzystwo Służby Społecznej oraz do końca życia sprawował funkcję prezesa Patronatu nad Więźniami Politycznymi. Bardzo istotne było również jego zaangażowanie w pomoc prawną osobom nieletnim. W latach poprzedzających odzyskanie niepodległości zdołał zorganizować grupę adwokatów, którzy specjalizowali się w obronie dzieci i młodzieży. Swoje działania na rzecz nieletnich rozpoczął w 1904 roku, kiedy to na łamach „Gazety Sądowej Warszawskiej” opublikował artykuł „Koło obrony nieletnich podsądnych”.

Postulował, by system penitencjarny umożliwiał odizolowanie nieletnich skazanych, by odbywali karę w odrębnych instytucjach. Pomoc, jaką świadczył nieletnim, była całkowicie bezpłatna. Miał również rolę przedstawiciela powodów w znanym procesie Grochala i innych pracowników Domu Poprawczego w Studzieńcu, oskarżonych o nadużycia oraz zaniedbania (1928).

Korenfeld aktywnie uczestniczył w życiu społeczności żydowskiej na ziemiach polskich. Był orędownikiem asymilacji, a swoje poglądy na ten temat konfrontował z żydowskim adwokatem Noachem Pryłuckim, który opowiadał się za autonomią kulturową Żydów, opartą na języku jidysz. Swoje argumenty na rzecz asymilacji przedstawił w broszurze pt. „Ghettowcy” (1916). Jako prezes organizacji Legion imienia Berka Joselewicza działał na rzecz integracji społecznej Żydów w Polsce.

Korenfeld był również płodnym pisarzem i publicystą, związanym z redakcjami „Gazety Sądowej Warszawskiej” oraz „Kuriera Warszawskiego”. Jego artykuły dotyczyły społecznej obrony nieletnich oraz zagadnień prawa karnego, w tym tekstów jak „Nowy kodeks karny” (1903-1904) czy „Bezbronni” (1903, dotyczący obrony z urzędu). W 1927 roku zabrał głos na forum Towarzystwa Ustawodawstwa Kryminalnego, prezentując referat przeciwko karze śmierci, który ogłosił drukiem jako „Nie zabijaj”. Przetłumaczył także dzieło włoskiego prawnika i kryminologa Enrico Ferriego „Szkoła pozytywna prawa karnego”. Na łamach „Gazety Sądowej Warszawskiej” relacjonował ogólnopolskie zjazdy prawników oraz ekonomistów (Lwów 1889, Kraków 1906).

Nie zdołał założyć rodziny. Zmarł nagle 6 lutego 1931 roku, doznając ataku serca podczas wystąpienia na sali sądowej, gdzie zeznawał jako świadek obrony w sprawie Justyny Budzińskiej-Tylickiej oraz innych oskarżonych o zorganizowanie manifestacji Centrolewu we wrześniu 1930 roku. Po jego śmierci, pochowano go na cmentarzu żydowskim przy ulicy Okopowej w Warszawie, a jego pogrzeb przybrał formę demonstracji dla opozycji antysanacyjnej. Jego nagrobek prawdopodobnie nie przetrwał do naszych czasów.

Przypisy

  1. a b J. Bołdyrew, Korenfeld Mikołaj (1856-1931), [w:] Działaczki i działacze oświatowi w Królestwie Polskim u progu niepodległości. Słownik biograficzny, red. A. Bołdyrew, A. Wałęga, Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego 2023, t. 1: A-K, s. 400-402, ISBN 978-83-8331-334-4 [dostęp 16.09.2024 r.]
  2. Nie odnotowuje go baza nagrobków osób pochowanych na tym cmentarzu

Oceń: Mikołaj Korenfeld

Średnia ocena:4.97 Liczba ocen:10