Mariusz Orski

---

Życiorys

Mariusz Orski jest absolwentem Akademii Teatralnej im. Aleksandra Zelwerowicza w Warszawie, gdzie specjalizował się w Wiedzy o Teatrze oraz Reżyserii. W trakcie swojej edukacji miał przyjemność asystować Jerzemu Grzegorzewskiemu w Teatrze Studio, a także brać udział w projektach Jerzego Grotowskiego i Teatru Laboratorium, w tym w inicjatywie znanej jako Teatr Źródeł. W latach 1986-1988 odbył staż w Laboratorium Psychoedukacji.

Jako stypendysta Fundacji Fulbrighta przebywał w San Francisco i Nowym Jorku w 1988 roku. Otrzymał także dwukrotne stypendium Ministerstwa Kultury i Rządu Francji; pierwsze w 1983 roku, które umożliwiło mu asystowanie u Giorgio Strehler w teatrze Odeon oraz w Operze Paryskiej, a drugie w 1989 roku.

Od momentu debiutu reżyserskiego w 1984 roku, kiedy to wystawił „Tryptyk” w Teatrze Studio w Warszawie, Orski angażował się w działalność teatralną w wielu miastach w Polsce, takich jak Warszawa, Poznań, Kraków, Łódź, Lublin, Bydgoszcz i Katowice, a także na arenie międzynarodowej – w Europie, Azji (w tym Buriacji, Indiach i Izraelu) oraz w Stanach Zjednoczonych. Regularnie wystawia spektakle i prowadzi różnorodne warsztaty teatralne, staże reżyserskie i kursy aktorskie.

Mariusz Orski reżyserował dwukrotnie w Indiach, gdzie w Nowym Delhi pracował z hinduskimi aktorami nad „Ślubem” Witolda Gombrowicza w 1998 roku oraz nad „Konferencją ptaków” według Fariduddin Attar w 1999 roku. Jego dorobek edukacyjny obejmuje również wykłady w PWSFTviT w Łodzi w latach 1989-1999, gdzie nauczał na Wydziale Reżyserii oraz techniki aktorskiej Michaiła Czechowa. W latach 2016-2018 był wykładowcą w Szkole Aktorskiej Machulskich w Warszawie.

Orski jest autorem oraz reżyserem licznych słuchowisk dla Teatru Polskiego Radia, w tym dzieł poświęconych Josifowi Brodskiemu „Poeta i tortura idiotyzmu” (premiera: 1 Program PR, 2016), „Nie odbierzecie mi…” o Osipie Mandelsztamie (2016), „Rendez-vous” Sándora Márai (2017), „Zaciemnienie” György Spiró (2019) oraz „Kaczo” Bogusława Schaeffera (2020).

W swoich projektach podejmuje eksperymenty z wykorzystaniem teatru jako narzędzia do resocjalizacji i integracji. W ramach Polskiej Wspólnoty Pokoju prowadził działania z więźniami w warszawskim Areszcie Śledczym, gdzie w 2011 roku wystawił spektakl pt. „Bajkowy las”.

Współpracował także z MIGRATOR THEATRE, warszawskim teatrem osadzonym w kontekście emigracyjnym. W 2006 roku wyreżyserował tam spektakl „Rasa pieczątek” autorstwa Simona Mola. Natomiast w 2018 roku zakończył prace nad filmem dokumentalnym o Devim Tuszyńskim, zatytułowanym „Devi, książę miniatury”, którego był współproducentem oraz reżyserem. Film zdobył prestiżową nagrodę za najlepszy film zagraniczny na Festiwalu Filmowym w Punta del Este w Urugwaju w 2020 roku.

Spektakle teatralne

Oto wyjątkowe zestawienie spektakli teatralnych w reżyserii Mariusza Orskiego, które na stałe wpisały się w polski krajobraz artystyczny:

• „Miłość i polityka” Pierre Sauvil, Teatr Korez w Katowicach (2015),
• „Bajkowy las” – spektakl zrealizowany z więźniami w Areszcie Śledczym Warszawa-Mokotów (premiera: 2011 rok),
• „Aoi” (według Aoi-No Ue) Teatr na Woli – Warszawa (data premiery: 2008 rok),
• „Rasa pieczątek” Simon Mol – Teatr Migrator – Warszawa (data premiery: 2006 rok),
• Kwartet – Ronald Harwood – Teatr im Wojciecha Bogusławskiego – Kalisz (data premiery: 2003 rok),
• Popcorn – Ben Elton – Teatr Polski im. Konieczki – Bydgoszcz (data premiery: 2001 rok),
• Mąż i żona – Aleksander Fredro – Teatr Polski – Bielsko-Biała (data premiery: 2000 rok),
• „Conference of the Birds” Farid-Ud-Din Attar Teatr NSD – New Delhi, Indie (data premiery: 1999 rok),
• „Ślub” – Witold Gombrowicz – Teatr NSD – New Delhi, Indie (data premiery: 1998 rok),
• Qqryq – Paul Maar(inne języki) – Teatr Lalka – Warszawa (data premiery: 1997 rok),
• Końcówka – Samuel Beckett – Teatr im. Osterwy – Lublin (data premiery: 1994 rok),
• Próby – Bogusław Schaeffer – Teatr Polski – Warszawa (data premiery: 1993 rok),
• Edyp królem – Sofokles – Teatr Studyjny`83 im. J. Tuwima – Łódź (data premiery: 1990 rok),
• Krótka noc – Władysław Terlecki – Teatr im. Słowackiego – Kraków (data premiery: 1987 rok),
• Audiencja III – Bogusław Schaeffer – Teatr Nowy – Poznań (data premiery: 1985 rok),
• Tryptyk – Zygmunt Konieczny – Teatr Studio – Warszawa (data premiery: 1984 rok).

Te produkcje teatralne nie tylko bawią, ale również skłaniają do refleksji nad ważnymi tematami kulturowymi i społecznymi, ukazując bogactwo polskiej sceny teatralnej.

Publikacje /wybór/

Oto wybrane publikacje Mariusza Orskiego, które ukazują jego szerokie zainteresowania oraz bogactwo twórczości:

• „Psychologiczne aspekty pracy Konrada Swinarskiego z aktorem”, w: Teatr Konrada Swinarskiego. Rekonesans Katowice 1978,
• „Moje Drzewo Ludzi”, Dialog 4/1980,
• „Próba o Teatrze Źródeł”, Dialog 4/1982,
• „Z Giorgio Strehlerem. Rozmowa”, Teatr 2/1985,
• „O Ameryce imigrantów. Rozmowa z Czesławem Miłoszem”, Tygodnik Powszechny 1/1989; przedruk w: Czesław Miłosz, Rozmowy polskie 1979-1998 Kraków 2006,
• „Spotkanie z Josifem Brodskim”, Znak 12/1990, nr 427,
• „Grotowski, czyli głęboka ekologia teatru”, Zeszyty Literackie 31/1990,
• „Kryzys i przemiana czyli wstęp do metody Michaiła Czechowa”, Notatnik Teatralny 1/1991,
• „O Michaile Czechowie”, Teatr 5/1991,
• „Książę miniaturzystów”, Gazeta Wyborcza Magazyn, 24.01.2002,
• „Miłość i technika aktorska. Słuchając ostatnich wykładów Michaiła Czechowa”, Didaskalia 54-56/2003,
• „Peter Brook, nie ma sekretów. Myśli o aktorstwie i teatrze”, Łódź 1997 (wstęp i współautorstwo przekładu),
• „Uta Hagen, Szacunek dla aktorstwa” (2015),
• „Jack Garfein, Żyć i grać” (2016),
• „Aktor, praca nad rolą i praktyka uważności”, Teatr 2016,
• „Abba Ryszard i jego dedykacje”, Magazyn GW (27.08.2016),
• „Księża na księżyc. Kilka uwag o prowokacji”, Więź (wiosna 2018),
• Redaktor wydania dwutomowych „Wierszy zebranych” Czesława Miłosza (Wydawnictwo Krąg, 1980).

Nagrody

W ciągu swojej kariery Mariusz Orski zdobył liczne nagrody, które odzwierciedlają jego talent i uznanie w dziedzinie sztuki teatralnej.

• Szczecin 1985 – XX OPTMF – nagroda Publiczności Polic,
• Szczecin 1985 – XX OPTMF – nagroda Domu Kultury Korab,
• Szczecin 1985 – XX OPTMF – II nagroda jury dla spektaklu,
• Szczecin 1985 – XX OPTMF – nagroda za reżyserię „Audiencji III” Bogusława Schaeffera w Teatrze Nowym w Poznaniu.

---

Oceń: Mariusz Orski

---