Marian Ksawery Rybicki, urodzony 11 lutego 1915 roku w Warszawie, a zmarły 15 lutego 1987 roku w tym samym mieście, był polskim prawnikiem oraz politykiem związanym z komunistycznym systemem władzy. Jego kariera obejmowała wiele istotnych ról, w tym funkcję posła na Sejm PRL przez trzy kadencje (I, II i III), co nadało mu duże znaczenie w ówczesnej politycznej rzeczywistości.
Rybicki pełnił również funkcję sekretarza Rady Państwa w latach 1952–1956, co świadczy o jego bliskiej współpracy z ówczesnym reżimem. W kolejnych latach został prokuratorem generalnym (1956–1957), a później przez wiele lat zajmował stanowisko ministra sprawiedliwości, sprawując tę funkcję od 1957 do 1965 roku, co było kluczowe dla polskiego systemu prawnego tamtej epoki.
Życiorys
Marian Rybicki, syn Franciszka i Marii, był wybitnym polskim prawnikiem i politykiem. Ukończył studia na Uniwersytecie Warszawskim w 1937 roku. W 1967 roku obronił doktorat z nauk prawnych, a od 1965 roku pełnił funkcję profesora nadzwyczajnego. W 1976 roku zdobył tytuł profesora zwyczajnego nauk prawnych, co potwierdziło jego znaczącą rolę w dziedzinie prawa.
Przed wybuchem II wojny światowej, Rybicki pracował w zarządzie miejskim w Łodzi, a w trakcie okupacji niemieckiej aktywnie brał udział w działalności konspiracyjnej. W latach 1944–1945 został zmuszony do pracy przymusowej w Niemczech. Po wojnie, w latach 1945–1947, pracował w Wydziale Prawnym Biura Prezydialnego Krajowej Rady Narodowej. To właśnie wtedy przygotowywał wnioski ułaskawieniowe do podpisu prezydenta RP Bolesława Bieruta. W 1947 roku objął stanowisko dyrektora Biura Prawnego Kancelarii Sejmu.
Rybicki był politykiem związanym z Polską Partią Socjalistyczną, a także uczestniczył w działalności krótko działających Partii Socjalistycznej i Rewolucyjnej Polskiej Partii Socjalistycznej. W latach 1947–1948 zasiadał w Radzie Naczelnej PPS, a od 1948 roku był członkiem Centralnego Komitetu Wykonawczego oraz kierownikiem Wydziału Szkoleniowego CKW PPS, a także zastępcą redaktora naczelnego „Przeglądu Socjalistycznego”. Połączenie PPS z Polską Zjednoczoną Partią Robotniczą w 1948 roku umożliwiło mu kontynuację kariery politycznej, stając się członkiem Komitetu Centralnego w latach 1948–1968 oraz Biura Organizacyjnego KC PZPR w latach 1948–1954.
W 1949 roku krótko kierował Wydziałem Samorządowo-Administracyjnym KC PZPR, a następnie do 1950 roku był I sekretarzem Komitetu Wojewódzkiego PZPR w Krakowie. W okresie tym zaliczany był do grupy byłych członków PPS związanych z „puławianami”, którzy walczyli o wpływy w kierownictwie PZPR w latach pięćdziesiątych. W latach 1950–1952 pełnił funkcję szefa Kancelarii Cywilnej Prezydenta Rzeczypospolitej oraz Kancelarii Rady Państwa, a w latach 1952–1956 jako pierwszy sekretarz Rady Państwa.
W latach 1956–1957 Rybicki był prokuratorem generalnym, a od 1957 do 1965 roku sprawował stanowisko ministra sprawiedliwości. Po zakończeniu kariery politycznej w 1965 roku związał się z Polską Akademią Nauk, gdzie został profesorem w Instytucie Nauk Prawnych, który później zmienił nazwę na Instytut Państwa i Prawa. Rybicki był również zastępcą dyrektora tej instytucji.
W latach 1967–1983 pełnił rolę sekretarza Ogólnopolskiego Komitetu Frontu Jedności Narodu. W przeszłości zasiadał w Sejmie PRL na I, II oraz III kadencji w latach 1952–1965. Angażował się również w działalność Zespołu ds. Pojednawstwa Społecznego, który działał przy Radzie Krajowej Patriotycznego Ruchu Odrodzenia Narodowego.
Marian Rybicki był mężem Zofii z Księżopolskich (1912–1994). Zmarł 20 lutego 1987 roku, a jego pogrzeb odbył się na cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie (kwatera B31-tuje-7). W jego ostatniej drodze udział wzięli m.in. prezes Rady Naczelnej Związku Bojowników o Wolność i Demokrację, prof. Henryk Jabłoński, oraz pierwszy prezes Sądu Najwyższego, prof. Włodzimierz Berutowicz.
Ordery i odznaczenia
Marian Rybicki, wyróżniony licznymi nagrodami i medalami, posiada bogaty dorobek w zakresie odznaczeń państwowych. Oto niektóre z nagród, które uzyskał:
- Order Sztandaru Pracy I klasy, przyznany dwukrotnie, w tym w 1964 roku,
- Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski, nadany 22 lipca 1952 roku,
- Złoty Krzyż Zasługi, przyznany 11 lipca 1946 roku,
- Złota odznaka honorowa „Za Zasługi dla Warszawy”, otrzymana w 1967 roku.
Przypisy
- Wyszukiwarka grobów w Warszawie.
- Dziennik Urzędowy Rady Narodowej m.st. Warszawy, nr 3, 10.03.1967 r., s. 2.
- Wręczenie odznaczeń w Belwederze. „Nowiny”, s. 2, Nr 170 z 20.07.1964 r.
- M.P. z 1952 r. nr 70, poz. 1149 („za zasługi w pracy zawodowej”).
- M.P. z 1946 r. nr 12, poz. 30 („za działalność konspiracyjną w okresie okupacji”).
- Październik i „Mała stabilizacja”. W: Jerzy Eisler: Zarys dziejów politycznych Polski 1944–1989. Warszawa: POW „BGW”, 1992, s. 62. ISBN 83-7066-208-0.
Pozostali ludzie w kategorii "Polityka i administracja":
Halina Wasilewska-Trenkner | Piotr Badmajew | Mikołaj Wild | Leon Chajn | Joanna Tarnawska | Magdalena Rzeczkowska | Jan Kaniewski | Zofia Celińska | Aleksander Henryk de Rosset | Marek Zelent | Józef Konopka (komunista) | Zofia Zaks | Ludwik Mycielski (polityk) | Sebastian Gajewski | Lech Kaczyński | Jan Truszczyński | Krzysztof Piesiewicz | Tomasz Holc | Wiesław Zapędowski | Jerzy KnotheOceń: Marian Rybicki