Maciej Geller


Maciej Mikołaj Geller, urodzony 6 grudnia 1941 roku w Warszawie, był wybitną postacią w dziedzinie nauk fizycznych. Zmarł 20 stycznia 2014 roku, pozostawiając po sobie znaczący dorobek zarówno w edukacji, jak i działalności społecznej.

Geller był nie tylko doktorem habilitowanym nauk fizycznych, ale również nauczycielem akademickim, który przez wiele lat inspirował studentów, przekazując im wiedzę i pasję do fizyki.

W czasach PRL, Maciej Geller wykazywał się również działalnością opozycyjną, aktywnie angażując się w walkę o wolność i prawa człowieka. Jego działania na rzecz demokratyzacji kraju przyczyniły się do zwrócenia uwagi na importancję nauki i edukacji w społeczeństwie.

Co więcej, był popularyzatorem nauki, który starał się przybliżyć skomplikowane zagadnienia fizyczne szerszej publiczności. Geller miał również zasługi w organizacji Warszawskiego Festiwalu Nauki, na czołowej pozycji jako dyrektor tego wydarzenia, które skupiało pasjonatów nauki i edukacji.

Życiorys

W 1964 roku Maciej Geller zakończył studia na Wydziale Fizyki Uniwersytetu Warszawskiego, co było pierwszym krokiem na jego drodze naukowej. Dwa lata później, w 1969 roku, uzyskał stopień doktora, jednak z powodu uwarunkowań politycznych udało mu się obronić doktorat dopiero w 1978. Praca jego, zatytułowana Dynamiczne właściwości strukturalne centrum aktywnego enzymu elastazy badane metodą dynamiki molekularnej, pozwoliła mu zdobyć w 1995 roku tytuł doktora habilitowanego w dziedzinie biofizyki.

Karierę zawodową rozpoczął w połowie lat 60. w nowo powstałej Katedrze Biofizyki na swoim uniwersytecie. W marcu 1968 roku brał aktywny udział w protestach studenckich, co doprowadziło do jego tymczasowego aresztowania w 1969 roku; na szczęście uzyskał wolność dzięki amnestii. Niestety, został zwolniony z pracy i przez kilka lat pozostawał bez stałego zatrudnienia. W 1977 roku rozpoczął współpracę z Komitetem Obrony Robotników, a następnie z Komitetem Samoobrony Społecznej „KOR”. Jego zaangażowanie polityczne doprowadziło do współpracy z Polskim Porozumieniem Niepodległościowym od 1979 roku.

W 1980 roku Geller wstąpił do „Solidarności”, gdzie przewodniczył komisji zakładowej na Uniwersytecie Warszawskim. Krótko kierował w 1981 roku Ogólnopolskim Komitetem Porozumiewawczym Nauki. Po ogłoszeniu stanu wojennego przystąpił do kierowania potajemnymi strukturami związku na uczelni, a jego działalność obejmowała również dystrybucję wydawnictw drugiego obiegu na uniwersytecie.

Po przerwie w zatrudnieniu, od 1973 roku ponownie związał się z Uniwersytetem Warszawskim, a od 1983 roku pracował jako naukowiec na Wydziale Fizyki. W końcu lat 80. był stypendystą na Texas A&M University w College Station. W 1996 roku objął stanowisko dyrektora Warszawskiego Festiwalu Nauki.

Maciej Geller był również współtwórcą oraz w latach 2002–2004 prezesem Stowarzyszenia przeciw Antysemityzmowi i Ksenofobii „Otwarta Rzeczpospolita”. Po zakończeniu swojego bogatego życia, został pochowany na cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie, w kwaterze FIV/tuje/8.

Odznaczenia i wyróżnienia

W 2012 roku prezydent Bronisław Komorowski, za wielkie osiągnięcia w zakresie badań naukowych oraz działalności dydaktycznej, a także za zasługi na rzecz nauki zarówno w Polsce, jak i na całym świecie, a także za wspieranie międzynarodowej współpracy naukowej, odznaczył Macieja Gellera Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski. Natomiast w 2009 roku prezydent Lech Kaczyński, uhonorował go Krzyżem Oficerskim tego samego orderu, doceniając jego wyjątkowe zasługi w zakresie działalności na rzecz przemian demokratycznych w kraju oraz znaczące osiągnięcia w pracy zawodowej i społecznej.

Dodatkowo, w 1998 roku Geller został wyróżniony Nagrodą im. Profesora Hugona Steinhausa, a w 2005 roku otrzymał Nagrodę PTF im. Krzysztofa Ernsta za Popularyzację Fizyki.

Przypisy

  1. Nagroda PTF za Popularyzację Fizyki. ptf.net.pl. [dostęp 21.10.2021 r.]
  2. Wyszukiwarka cmentarna – Warszawskie cmentarze. cmentarzekomunalne.com.pl. [dostęp 18.11.2019 r.]
  3. Magdalena Fikus: Wspomnienie o Macieju Gellerze. pan.pl. [dostęp 16.02.2014 r.]
  4. Zmarł profesor Maciej Geller, dyrektor Warszawskiego Festiwalu Nauki. polskieradio.pl, 20.01.2014 r. [dostęp 20.01.2014 r.]
  5. Dotychczasowi laureaci nagrody im. Hugona Steinhausa. pan.pl. [dostęp 04.10.2012 r.]
  6. Odznaczenia i nominacje profesorskie. prezydent.pl, 03.10.2012 r. [dostęp 03.10.2012 r.]
  7. M.P. z 2012 r. poz. 815.
  8. M.P. z 2009 r. nr 39, poz. 613.

Oceń: Maciej Geller

Średnia ocena:4.65 Liczba ocen:7