Lutka Pink


Lutka Pink, rzeczywista Ludwika Pinkusiewicz, to postać o ogromnym znaczeniu w polskiej sztuce, która urodziła się w 1906 roku w Warszawie. W 1937 roku artystka przeniosła się do Francji, gdzie rozpoczęła nowy rozdział w swoim twórczym życiu.

Reszta jej kariery, która zakończyła się w Nowym Jorku w 1998 roku, kształtowała się pod wpływem różnych stylów i nurtów artystycznych, co czyni ją niezwykle interesującą osobą w kontekście sztuki XX wieku.

Życiorys

Młodość w Polsce

Lutka Pink, znana jako Sznajdla Łaja Pinkusewicz, przyszła na świat w rodzinie ortodoksyjnej, silnie związanej z tradycjami żydowskimi. Choć w późniejszym czasie twierdziła, że urodziła się w 1916 roku, datę tę wpisywała we wszelkich formalnych dokumentach. W młodości uczęszczała do pięcioletniego żydowskiego gimnazjum żeńskiego, na które chodziła jako uczennica, ucząc się z pasją. Następnie, w 1928 roku, rozpoczęła studia w warszawskiej Szkole Sztuk Pięknych, co było niezwykle rzadkie w jej środowisku, gdzie dziewczęta z ortodoksyjnych rodzin zazwyczaj nie kształciły się dalej. W jej edukacji znaczną rolę odegrali tacy wykładowcy jak Mieczysław Kotarbiński, Władysław Skoczylas, Felicjan Szczęsny Kowarski oraz Michał Walicki. Uczestniczyła również w wykładach prowadzonych przez Karola Stryjeńskiego, a także brała udział w organizowanych przez niego ośrodkach sportowo-artystycznych. W trakcie swojej edukacji miała okazję prezentować swoje dzieła na zbiorowych wystawach organizowanych przez Instytut Propagandy Sztuki.

Ostatecznie dyplom ukończenia studiów otrzymała w 1934 roku, a jej pasja do sztuki stała się jeszcze bardziej wyrazista. W tym czasie powstawały jej pejzaże, martwe natury oraz portrety, charakterystyczne dla lekkiego stylu, przywiązującego dużą wagę do światła oraz materiału. Niestety, większość jej prac z tego okresu zaginęła w trakcie II wojny światowej.

Pobyt we Francji

Podczas studiów w Warszawie nawiązała bliską relację z Kazimierzem Zielenkiewiczem, co zaowocowało zaręczynami w 1938 roku. Również w tym samym roku, Zielenkiewicz otrzymał stypendium artystyczne, które pozwoliło im obojgu na wyjazd do Paryża. Dzięki Tadeuszowi Natansonowi, który odegrał kluczową rolę w ich artystycznym życiu, zapoznali się z twórczością Édouarda Vuillarda, od której byli bardzo zafascynowani. Krótką podróżą do Włoch wzbogacili swoje doświadczenia artystyczne, a po powrocie do Francji Lutka zainspirowała się dziełami Pierre’a Bonnarda, znanymi z harmonijności koloru i światła.

W 1940 roku, poślubiła Kazimierza Zielenkiewicza, jednak z powodu ich żydowskiego pochodzenia, po ofensywie hitlerowskiej, musieli się ukrywać. Na zaproszenie Jana Wacława Zawadowskiego znaleźli schronienie w jego majątku w Orcel, w pobliżu Aix-en-Provence, gdzie ich sztuka była pod silnym wpływem Paula Cézanne’a. W tym czasie, ich stylistykę charakteryzowały mocne, kolorowe plamy malarskie do tworzenia pejzaży i martwych natur. Po wojnie, powrócili do Paryża w 1946 roku, a po tragicznych wydarzeniach związanych z Holokaustem, Lutka postanowiła na stałe osiedlić się we Francji. W 1952 roku zakończyła związek z Kazimierzem, co doprowadziło do separacji oraz rozwodu w 1956 roku.

W tym okresie intensywnie tworzyła i zdobywała popularność dzięki swojemu ekstrawaganckiemu stylowi życia oraz niezwykłemu temperamentowi. Odrzucając sztukę figuratywną, skupiła się na taszyzmie oraz abstrakcji. Jej oryginalność i jakość twórczości wzbudzały zainteresowanie krytyków, a prace brały udział w licznych wystawach, takich jak Salony Majowe, Biennale na Lazurowym Wybrzeżu, czy Salony Młodych Malarzy. Zyskała uznanie w oczach renomowanego krytyka sztuki Pierre’a Restany’ego, który określił ją jako jedną z najlepszych artystek Paryża. Lutka podkreślała, że jej twórczość opiera się na „radości życia”, co niezwykle eksponuje w jej dziełach. Artyzm jej prac oscylował wokół wibrowania kolorów, oddając harmonię oraz rytmiczność, gdzie forma uległa rozproszeniu, zachowując jednak zwartą konstrukcję.

W późniejszych latach swojego życia coraz częściej wyrażała pragnienie przeprowadzki do Izraela, który wielokrotnie odwiedzała. Lutka Pink zmarła podczas pobytu w Nowym Jorku, ale zgodnie z jej życzeniem, spoczęła w Jerozolimie, na Górze Oliwnej, 30 marca 1998 roku.

Przypisy

  1. Marta Chrzanowska-Foltzer. Czy tylko Paryż? Kilka uwag na temat polskich artystek na południu Francji. „Archiwum Emigracji. Studia – Szkice – Dokumenty”. Zeszyt 1-2 (16-17), 2012. DOI: 10.12775/AE.2012.011. [dostęp 29.01.2015 r.]

Oceń: Lutka Pink

Średnia ocena:4.47 Liczba ocen:22