Lucjan Jóźko

W marcu 1919 roku przystąpił do Komunistycznej Partii Robotniczej Polski (KPRP). Służył w Wojsku Polskim od października 1919 do listopada 1922 w jednostce samochodowej. Po zakończeniu służby wojskowej, zatrudnił się jako ślusarz w fabryce „Parowóz”, gdzie aktywnie uczestniczył w działalności Klubu Robotniczego. Od 1923 roku był także członkiem Związku Robotników Przemysłu Metalowego w Polsce, co podkreśla jego zaangażowanie w obrónę praw pracowników.

Jóźko opowiadał się po stronie ultralewicowej „mniejszości” podczas walk frakcyjnych w Komunistycznej Partii Polski (KPP). W październiku 1928 roku został członkiem Komitetu Dzielnicowego KPP Ochota. Współpraca z partią wiązała się z aresztowaniami, w 1928 roku był aresztowany na kilka dni, a w grudniu 1930 roku w związku z protestami w fabryce, pozbawiony pracy. Następnie aktywnie uczestniczył w działalności KD KPP Wola, a także jego egzekutywy.

W 1932 roku Jóźko wyjechał na roczny kurs do komunistycznej szkoły partyjnej w Moskwie. Po powrocie sytuacja ponownie okazała się niebezpieczna, ponieważ we wrześniu 1933 roku został zatrzymany podczas nielegalnego przekraczania granicy polsko-sowieckiej, za co spędził trzy miesiące w areszcie w Mołodecznie. Po zwolnieniu wrócił do Warszawy, kontynuując działalność w KPP.

Jako sekretarz KD KPP Praga i KD Ochota w 1934 roku, Jóźko był intensywnie zaangażowany w życie społeczne i polityczne. Po krótkim aresztowaniu w lutym 1935 roku, pełnił również funkcję członka egzekutywy KD KPP Marymont w latach 1935-1936. Działał na rzecz podwyżki płac dla pracowników, co doprowadziło do jego aresztowania na pięć dni przed negatywną konferencją z dyrekcją fabryki.

W obliczu II wojny światowej, 1 września 1939 roku został zmobilizowany do Wojska Polskiego, w którym brał udział w wojnie obronnej. Po przekroczeniu granicy z Rumunią w połowie września 1939 roku, został internowany, a w czerwcu 1940 roku wrócił do Warszawy. Od początku 1941 roku pracował w zakładach hutniczych w Stalowej Woli.

Po wybuchu powstania warszawskiego, przebywał przez cztery tygodnie w obozie przejściowym w Pruszkowie. W 1945 roku wstąpił do Polskiej Partii Robotniczej (PPR) i przyjął funkcję ślusarza w Zarządzie Miejskim. Pełnił również obowiązki sekretarza KD PPR na Pradze Centralnej oraz w Bródnie. Działał na rzecz organizacji partii, biorąc udział w zjazdach PPR oraz PZPR.

Jego zasługi zostały docenione, otrzymał m.in. Order Sztandaru Pracy I i II klasy oraz Krzyż Partyzancki. Po zakończeniu kariery zawodowej, przeszedł na rentę dla zasłużonych, ale nadal angażował się w działalność terenowej organizacji PZPR w dzielnicy Praga-Północ. Lucjan Jóźko został pochowany na wojskowych Powązkach (kwatera B2-10-27), co stanowi symbol jego życia oraz działalności, które miały znaczący wpływ na polską historię i życie społeczne.