Juliusz Kalinowski to postać, która znacząco wpisała się w historię polskiego teatru i kina. Urodził się 7 listopada 1888 roku w Warszawie, gdzie również spędził większość swojego życia, aż do swojej śmierci 27 czerwca 1983 roku.
Znany z wyjątkowego talentu aktorskiego, Kalinowski zasłynął zarówno na scenie teatralnej, jak i w produkcjach filmowych, co czyni go jedną z ważniejszych postaci w polskiej sztuce aktorskiej.
Życiorys
Juliusz Kalinowski był wybitnym polskim aktorem oraz zaangażowanym członkiem Polskiej Partii Socjalistycznej, do której przystąpił w 1905 roku. Swoje artystyczne umiejętności rozwijał podczas nauki w warszawskiej Szkole Aplikacyjnej, gdzie rozpoczął studia w 1908 roku. Ukończenie studiów w Klasie Dykcji i Deklamacji przy Warszawskim Towarzystwie Muzycznym miało miejsce w 1912 roku, co otworzyło mu drzwi do kariery na scenach teatralnych.
Przed wybuchem II wojny światowej, Kalinowski występował na prestiżowych scenach w Polsce, takich jak Teatr Polski w Łodzi w okresie 1912–1913 oraz Teatr Miejski w Kaliszu, gdzie grał od 1913 do 1914 roku. Jego talent dostrzegano również w Wilnie, gdzie występował w Teatrze Letnim w 1915 roku. Po przeniesieniu się do Warszawy, grał na deskach takich teatrów jak Teatr Praski od 1915 do 1916 roku, a następnie w Teatrze Rozmaitości (1917–1924) oraz Teatrze Polskim (zarówno w latach 1924–1926 jak i 1935–1939), jak również w Teatrze Narodowym w latach 1926–1935.
Po 1937 roku, zaczął występować w filmach, w większości grając w rolach epizodycznych. Podczas niemieckiej okupacji Polski, Juliusz Kalinowski służył w Armii Krajowej, co świadczy o jego patriotycznej postawie i zaangażowaniu w walkę o wolność kraju.
Po zakończeniu II wojny światowej, artysta powrócił do aktywności na warszawskich scenach, gdzie występował w Miejskich Teatrach Dramatycznych (1945–1948), Teatrze Letnim (1948–1949), w Ludowym Teatrze Muzycznym (1949–1952), Teatrze Ludowym (1952–1961) oraz Praskim Teatrze Ludowym (1961–1965). Poza działalnością artystyczną, Juliusz Kalinowski angażował się również w życie polityczne i społeczne. W 1921 roku powierzono mu zadanie zorganizowania biblioteki przy Zarządzie Głównym ZASP, co było jednym z jego wielu wkładów w rozwój kultury.
Juliusz Kalinowski brał udział w spektaklach Teatru Telewizji, występując w takich produkcjach jak Profesor Skutarewski Leonida Leonowa w reżyserii Konstantego Ciciszwili (w roli taksatora, 1971), Maskarada Michaiła Lermontowa w tej samej reżyserii (jako gracz, 1973), oraz Eryk XIV Augusta Strindberga w reżyserii Jerzego Gruzy (jako złotnik Nigels, 1979).
Zmarł w Warszawie, a jego ostatnie miejsce spoczynku znajduje się na cmentarzu Powązkowskim (kwatera 79-5-30,31).
Filmografia
Filmografia Juliusza Kalinowskiego to bogaty zbiór ról aktorskich, które odzwierciedlają jego talent oraz wszechstronność. Wśród jego znaczących występów znajdują się:
- Ułan księcia Józefa (1937) – pisarz sądowy w procesie porucznika Zadory,
- Profesor Wilczur (1938) – chory robotnik,
- Serce matki (1938) – pracownik w biurze podróży „Orbis”,
- O czym się nie mówi… (1939) – kasjer w banku,
- Zakazane piosenki (1946) – śpiewak na moście,
- Skarb (1948),
- Szkice węglem (1956),
- Kalosze szczęścia (1958) – oglądający kalosze w Muzeum Cudownych Przedmiotów,
- Mąż swojej żony (1960) – sąsiad oglądający telewizję w mieszkaniu Karczów,
- Dwaj panowie „N” (1961) – portier w hipotece,
- Dziewczyna z dobrego domu (1962) – Marcin, służący hrabiego,
- Głos z tamtego świata (1962) – pacjent Aksamitowskiego,
- Mistrz (1966) – staruszek,
- Mocne uderzenie (1966) – fotograf,
- Pieczone gołąbki (1966) – Kończak, gospodarz Leopolda,
- Piekło i niebo (1966) – staruszek, kandydat do roli Kostusia,
- Poradnik matrymonialny (1967) – staruszek gratulujący Roksanie,
- Jeszcze słychać śpiew. I rżenie koni… (1971) – stary pacjent,
- Nie lubię poniedziałku (1971) – dziadek, woźny szkolny,
- Poszukiwany, poszukiwana (1972) – urbanista,
- Stawiam na Tolka Banana (serial telewizyjny) (1973) – starszy pan w Parku Skaryszewskim (odc. 3. Julek),
- Wielka miłość Balzaka (serial telewizyjny) (1973) – uczestnik wigilii u Hańskich (odc. 3. Contessa),
- Ile jest życia (serial telewizyjny) (1974) – staruszek w pociągu jadącym na Ziemie Odzyskane (odc. 1. Już wolni),
- Koniec babiego lata (1974) – Klimek Bania,
- Potop (1974) – kanclerz Oxenstierna,
- Bezkresne łąki (1976) – staruszek,
- Brunet wieczorową porą (1976) – dziadek,
- Polskie drogi (serial telewizyjny) (1976):
- odc. 1. Misja specjalna – starzec w dworku,
- odc. 3. Najspokojniejsze miejsce na świecie – staruszek z pieskiem u fotografa,
- Noce i dnie (serial telewizyjny) (1977) – chłop w Serbinowie,
- odc. 4. Wieczne zmartwienia,
- odc. 7. Wiatr w oczy,
- Młyn Lewina (Levins Muhle) (1980) – Jan Marcin.
W późniejszych latach jego dorobek filmowy obejmuje również występy w takich produkcjach jak:
- Wojna światów – następne stulecie (1981) – starzec odprowadzany na pobranie krwi,
- Krzyk (1982) – pensjonariusz.
Wszystkie te role ukazują różnorodność postaci, które Kalinowski z powodzeniem sportretował podczas swojej długiej kariery aktorskiej.
Ordery i odznaczenia
Juliusz Kalinowski, wybitny przedstawiciel wielu dziedzin, został uhonorowany w ciągu swojej kariery wieloma medalami i odznaczeniami, które podkreślają jego zasługi. Poniżej przedstawiamy listę wyróżnień, które zdobył:
- Order Krzyża Grunwaldu III klasy,
- Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (1962),
- Złoty Krzyż Zasługi,
- Krzyż Partyzancki,
- Srebrny Krzyż Zasługi (19 marca 1931),
- Medal Zwycięstwa i Wolności 1945,
- Medal 10-lecia Polski Ludowej (19 stycznia 1955).
Przypisy
- Cmentarz Stare Powązki: JULIUSZ KALINOWSKI, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 07.11.2019 r.]
- M.P. z 1955 r. nr 101, poz. 1400 - Uchwała Rady Państwa z dnia 19.01.1955 r. nr 0/196 - na wniosek Ministra Kultury i Sztuki.
- M.P. z 1931 r. nr 64, poz. 104 „za zasługi na polu przysposobienia wojskowego”.
Pozostali ludzie w kategorii "Kultura i sztuka":
Adam Wietrzyński | Małgorzata Grabowska-Kozera | Jacek Kleyff | Marek Janowski | Piotr Mularuk | Jan Szkaradek | Olga Sarzyńska | Wanda Landowska | Stanisław Marszałkiewicz | Ewa Szawłowska | Jacek Sas-Uhrynowski | Flint (raper) | Ludwik Kasendra | Andrzej Serdiukow | Maciej Nehring | Marta Madejska | Sławomir Holland | Edmund Biernacki (aktor) | Stefan Leopold Kulikowski | Piotr Kozłowski (aktor)Oceń: Juliusz Kalinowski