Julia Wieleżyńska

---

Życiorys

Julia Wieleżyńska była córką wybitnego matematyka Samuela Dicksteina oraz Pauliny z Natansonów, która miała zaszczyt być uczennicą znanego pianisty i polityka Ignacego Paderewskiego. Swoją edukację rozpoczęła w warszawskiej pensji Zuzanny Morawskiej, a następnie podjęła naukę na wydziale filozoficznym uniwersytetu w Berlinie, gdzie dokonała znaczących postępów. Po zdobyciu doktoratu z filozofii w Rzymie, rozwinęła swoje zainteresowania, które obejmowały szeroki wachlarz dziedzin, od literatury, przez filozofię, po naukę języków obcych.

Jej talent lingwistyczny pozwolił jej na tłumaczenie literatury oraz poezji aż z dwunastu języków, w tym m.in. włoskiego, angielskiego, niemieckiego, czeskiego, serbołużyckiego oraz hiszpańskiego. Wśród jej przedsięwzięć tłumaczeniowych znalazł się również ważny projekt na zlecenie Raffaela Pettazzoniego, gdzie z polskiego przetłumaczyła oraz wzbogaciła o cenne komentarze włoskie wydanie „Mitologii słowiańskiej” Aleksandra Brücknera. Julia Wieleżyńska była autorką wielu wierszy, licznych artykułów oraz rozpraw naukowych, w tym znaczących studiów literaturoznawczych, które w znacznym stopniu przyczyniły się do rozwoju tej dziedziny. W okresie swojego życia do 1926 roku podpisywała swoje teksty jako „Dicksteinówna”.

W latach 1906–1913 aktywnie uczestniczyła w działalności Towarzystwa Kultury Polskiej. Po 1915 roku zaczęła wykładać literaturę polską oraz włoską w 3-letnich Kursach Pedagogicznych dla Kobiet, a następnie pełniła rolę wykładowcy na Wszechnicy Polskiej. W 1927 roku na Uniwersytecie Jana Kazimierza we Lwowie uzyskała stopień doktora na podstawie rozprawy pt. „Konopnicka. Dzieje natchnień i myśli”.

Julia Wieleżyńska angażowała się również w ruch emancypacyjny, co zaowocowało licznymi publikacjami na temat równouprawnienia kobiet. Jej felietony oraz artykuły ukazywały się w wielu polskich i zagranicznych czasopismach, takich jak: „Bluszcz”, „Epoka”, „Nowa Gazeta”, „Przegląd Warszawski”, „Kobieta Współczesna”, „L’Europa Orientale”, „I Nostri Quaderni”.

W 1936 roku została wiceprezesem Towarzystwa Przyjaciół Narodu Serbsko-Łużyckiego, działającego przy Uniwersytecie Warszawskim, gdzie była jedną z współzałożycielek. Julia Wieleżyńska była również aktywna w Polskim Stowarzyszeniu Równouprawnienia Kobiet.

W czasie II wojny światowej Julia została aresztowana i uwięziona na Pawiaku, gdzie przebywała przez ponad rok. Uwolniono ją w 1942 roku z uwagi na zły stan zdrowia. Niestety, zmarła 20 września 1943 roku w zakładzie opiekuńczym na Solcu, gdzie przyjęła przybrane nazwisko „Julia Mianowska”. Została pochowana na cmentarzu Bródnowskim (kwatera 28N-V-27).

---

Oceń: Julia Wieleżyńska

---