Jerzy Dobrowolski, urodzony 15 marca 1930 roku w Warszawie, to postać, która zapisała się w historii polskiej kultury jako utalentowany satyryk, dramaturg, aktor oraz reżyser. Jego bogate życie zawodowe pozostawiło znaczący ślad w polskim teatrze i filmie.
Dobrowolski zmarł 17 lipca 1987 roku, również w Warszawie, a jego dorobek artystyczny nadal inspiruje wielu twórców.
Twórczość
Teatralna
W 1954 roku Jerzy Dobrowolski zakończył swoje studia na PWST w Warszawie. Następnie jego kariera aktorska rozpoczyna się od występów w Teatrze Młodego Widza we Wrocławiu w latach 1948–1950. Po tym okresie, przez długie dekady, czyli od 1954 do 1984 roku, był aktorem w różnych teatrach warszawskich, takich jak Teatr Ludowy, Narodowy, Współczesny, Dramatyczny oraz Rozmaitości, w którym występował najdłużej. Jerzy Dobrowolski nie ograniczał się jedynie do gry aktorskiej, jego działalność obejmowała także reżyserowanie spektakli teatralnych, m.in. w Teatrze im. J. Szaniawskiego w Płocku (1982–1983) oraz programów radiowych (Polskie Radio, 1984–1987).
Kabaretowa
Warto zaznaczyć, że Dobrowolski zdobył popularność przede wszystkim dzięki swoim osiągnięciom w obszarze satyry i kabaretu. Był jednym z twórców pionierskich powojennych kabaretów, takich jak Kabaret Koń oraz Kabaret Owca. W kolejnych latach występował zarówno jako solista, jak i w współpracy z innymi kabaretami, takimi jak Elita, co przyczyniło się do jego rozwoju na tej scenie artystycznej.
Radiowa
Jerzy Dobrowolski w swojej karierze zyskał również uznanie jako aktor radiowy. Zrealizował niezliczone słuchowiska radiowe, które były emitowane głównie na antenie Radiowej Trójki. Do szczególnie istotnych z jego dorobku należały m.in. Ilustrowany Tygodnik Rozrywkowy oraz kabaret „Decybel”. Był jednym z najważniejszych głosów w słuchowiskach napisanych przez Marii Czubaszek, w których występował m.in. z Ireną Kwiatkowską, Barbarą Wrzesińską, Bohdanem Łazuką, Wojciechem Pokorą, Marianem Kociniakiem oraz Piotrem Fronczewskim; wielu z tych słuchowisk był również reżyserem.
Filmowa i telewizyjna
W dorobku Jerzego Dobrowolskiego znajduje się także udział w kilkunastu filmach, w których najczęściej występował w drugoplanowych rolach. Chociaż swoim stylem artystycznym koncentrował się głównie na komediach, w spektaklu telewizyjnym pt. Kłopoty to moja specjalność (1977), reżyserowanym przez Marka Piwowskiego, miał okazję zagrać rolę o poważniejszym charakterze, wcielając się w detektywa Philipa Marlowe’a.
Wybrana filmografia
Jerzy Dobrowolski to znany polski aktor, który wystąpił w wielu filmach, pozostawiając trwały ślad w polskiej kinematografii. Poniżej znajduje się wybór jego filmografii, z imponującą listą ról, które zagrał w ciągu swojej kariery.
- Piątka z ulicy Barskiej (1953) jako student,
- Awantura o Basię (1959) jako fotograf,
- Zezowate szczęście (1960) jako protokolant w więzieniu,
- Rozwodów nie będzie (1964) jako fotograf (nowela I),
- Paryż – Warszawa bez wizy (1967),
- Stawka większa niż życie (1968) jako rykszarz (odc. 3),
- Nowy (1969) jako naciągacz pod biurem zatrudnienia,
- Jak zdobyć pieniądze, kobietę i sławę (1969) jako reporter,
- Hydrozagadka (1970) jako tłumacz „żon maharadży”,
- Dziura w ziemi (1970) jako Józef Gibasiewicz, zastępca przewodniczącego Powiatowej Rady Narodowej,
- Rejs (1970) jako pasażer bez biletu,
- Kłopotliwy gość (1971) jako kierownik wydziału lokalowego Powiatowej Rady Narodowej,
- Motodrama (1971) jako prezes klubu motorowego,
- Poszukiwany, poszukiwana (1972) jako wieczny dyrektor,
- Nie ma róży bez ognia (1974) jako Jerzy Dąbczak, były mąż Wandy,
- Czterdziestolatek (1974) jako fotoreporter „Życia Warszawy” (odc. 4),
- Kłopoty to moja specjalność (1977) jako Philip Marlowe.
Wszystkie te role świadczą o jego wszechstronności jako aktora i są dowodem jego znaczącego wkładu w polskie kino.
Życie prywatne
Jerzy Dobrowolski był synem Władysława Dobrowolskiego, który zasłynął jako major Wojska Polskiego, a także jako utalentowany szermierz. Warto podkreślić, że zdobył brązowy medal olimpijski w szermierce drużynowo w trakcie igrzysk w Los Angeles w 1932 roku.
Dobrowolski miał dwukrotne doświadczenie małżeńskie. Z pierwszą żoną doczekał się córki, Dominiki, jednak ich związek zakończył się rozwodem. Jego drugą małżonką była Jolanta Zykun, również aktorka. Z niniejszym połączeniem, Jerzy miał jeszcze jedną córkę, Aleksandrę.
W trakcie swojego życia zmagał się z poważnym problemem, jakim była choroba alkoholowa. Ostatecznie, Dobrowolski zmarł na skutki uchyłkowego zapalenia jelit. Po jego śmierci miejsce wiecznego spoczynku znalazło się na Starych Powązkach w Warszawie, w kwaterze 170-3-6.
Przypisy
- Sonia Miniewicz: Polacy go uwielbiali, żona chciała zabić. "20 lat przepłakałam". onet.pl, 12.06.2023 r. [dostęp 12.06.2023 r.]
- Jerzy Dobrowolski | Życie i twórczość | Artysta [online], Culture.pl [dostęp 28.12.2023 r.]
- Cmentarz Stare Powązki: JERZY DOBROWOLSKI, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 02.11.2019 r.]
- AgnieszkaA. Fitkau-Perepeczko, S jak serial. Na plan nie wpuszczać, Świat Książki, 2005 r., s. 104, ISBN 83-7391-944-9.
Pozostali ludzie w kategorii "Kultura i sztuka":
Dora Bianka | Barbara Bargiełowska | Marek Raczkowski | Hanna Żuławska | Maja Kleszcz | Karolina Jupowicz | Jan Koecher | Józef Galewski (scenograf) | Zofia Mirska (aktorka) | Robert Majewski (aktor) | Henryk Drzewiecki | Małgorzata Rejmer | Ryszard Zatorski | Dorota Buczkowska | Wiktor Zborowski | Wojciech Sawilski | Jerzy Słomiński (muzyk) | Halina Chrostowska | Stanisław Popławski (rzeźbiarz) | Wanda ChwiałkowskaOceń: Jerzy Dobrowolski (aktor)