Hanna Żuławska, a właściwie Anna Klementyna Żuławska, to postać niezwykle ważna w polskiej sztuce. Urodziła się 23 listopada 1908 roku w Warszawie, a swoje życie zakończyła 26 grudnia 1988 roku w tym samym mieście.
Była nie tylko malarką, ale również ceramikiem i pedagogiem, co czyni ją wielostronnie uzdolnioną artystką. Jej dokonania w dziedzinie sztuk plastycznych oraz pracy dydaktycznej są nadal inspiracją dla wielu współczesnych artystów.
Życiorys
Hanna Żuławska przyszła na świat w rodzinie rzeźbiarza Józefa Jasińskiego oraz Wandy z domu Punch. Po ukończeniu gimnazjum humanistycznego przy ul. Konopnickiej w Warszawie w 1928 roku, w 1929 rozpoczęła naukę w warszawskiej Szkole Sztuk Pięknych. Tam studiowała na Wydziale Malarstwa, korzystając z doświadczenia takich artystów jak Tadeusz Pruszkowski i Felicjan Kowarski.
W latach 1935–1938, dzięki stypendium, doskonaliła swoje umiejętności w Paryżu, gdzie uczyła się pod okiem Józefa Pankiewicza. Po powrocie do Polski zamieszkała z mężem w Gdyni i podjęła pracę jako nauczycielka rysunku w gimnazjum krawieckim.
Podczas niemieckiej okupacji mieszkała w Warszawie. W listopadzie 1944 roku udała się do Łańcuchowa pod Lublinem, gdzie zamieszkała w domu pracy twórczej, współdzieląc przestrzeń z m.in. Józefą Wnukową oraz Stanisławem Teisseyre.
Po zakończeniu II wojny światowej aktywnie uczestniczyła w zakładaniu Państwowej Wyższej Szkoły Sztuk Plastycznych w Gdańsku, znanej obecnie jako Akademia Sztuk Pięknych w Gdańsku, gdzie pracowała do 1978 roku. Na początku swojej kariery pełniła rolę starszego asystenta, a następnie adiunkta, najpierw w pracowni rysunku ogólnego, a później w pracowni malarstwa prof. Janusza Strzałeckiego. W dniu 18 października 1947 roku Rada Wydziału Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie uhonorowała artystkę dyplomem ze specjalnością „malarstwo”, który obroniła w pracowni prof. F. Kowarskiego.
W latach 1956–1957 przewodniczyła grupie ceramików „Kadyny”, z którą współpracowali m.in. Edward Roguszczak, Swietlana Zerling, Maria Kuczyńska, Jacek Krenz oraz Hanna Główczewska. Następnie, w latach 1964-1971, zasiadała na czołowej pozycji w Katedrze Ceramiki Artystycznej na Wydziale Rzeźby, a w latach 1964–1966 pełniła funkcję dziekana tego wydziału. Od 1971 roku przez sześć lat kierowała pracownią ceramiki artystycznej. W dniu 30 września 1978 roku przeszła na emeryturę.
W 1952 roku otrzymała Nagrodę Państwową III stopnia (w kategorii zespołowej) za obraz „Pierwszomajowa manifestacja w roku 1905”, który był częścią Ogólnopolskiej Wystawy Plastyki. W roku 1955 została odznaczona Medalem 10-lecia Polski Ludowej.
Artystka była autorką wielu dzieł w dziedzinie malarstwa monumentalnego oraz ceramiki dekoracyjnej, w tym mozaiki w podcieniach budynków na placu Konstytucji w Warszawie, w dworcu kolejowym w Gdyni, mozaiki na hali Torwar w Warszawie, jak również polichromii, sgraffitów i fresków. Przyczyniła się także do dekoracji wielu kamienic na Głównym Mieście w Gdańsku oraz w Starym i Nowym Mieście w Warszawie.
Od 28 czerwca 1938 roku mężem artystki był plastyk Jacek Żuławski. Zmarła w Warszawie, a jej ostatnim miejscem spoczynku, obok męża, jest cmentarz Wojskowy na Powązkach (kwatera B32-4-29).
Przypisy
- a b c Hanna Żuławska [online], Zbrojownia Sztuki [dostęp 02.08.2024 r.]
- a b c Aleksandra Juszczyk. Wczesny okres twórczości Hanny Żuławskiej. Warszawa-Paryż-Gdynia. „Porta Aurea”. Tom 20, s. 148–173, 2021. Gdańsk: Instytut Historii Sztuki Uniwersytetu Gdańskiego. ISSN 1234-1533. [dostęp 02.08.2024 r.]
- Wyszukiwarka cmentarna --- Warszawskie cmentarze [online], www.cmentarzekomunalne.com.pl [dostęp 02.08.2024 r.]
- M.P. z 1955 r. nr 104, poz. 1411 - Uchwała Rady Państwa z dnia 25.03.1955 r. nr 0/431 - na wniosek Ministra Kultury i Sztuki.
- Uchwała Prezydium Rządu w sprawie przyznania nagród za osiągnięcia w dziedzinie nauki, postępu technicznego, literatury i sztuki za rok 1952. „Trybuna Ludu”. Rok V, Nr 203 (1265), s. 6, 23.07.1952 r. Warszawa: KC PZPR. [dostęp 02.08.2024 r.]
Pozostali ludzie w kategorii "Kultura i sztuka":
Maja Kleszcz | Karolina Jupowicz | Jan Koecher | Józef Galewski (scenograf) | Zofia Mirska (aktorka) | Robert Majewski (aktor) | Wojciech Turowski (aktor) | Zbigniew Kaszkur | Irena Burke | Wincenty Trojanowski | Marek Raczkowski | Barbara Bargiełowska | Dora Bianka | Jerzy Dobrowolski (aktor) | Henryk Drzewiecki | Małgorzata Rejmer | Ryszard Zatorski | Dorota Buczkowska | Wiktor Zborowski | Wojciech SawilskiOceń: Hanna Żuławska