Hjalmar Uggla

---

Wykształcenie i działalność naukowa

Hjalmar Uggla zdobył swoje wykształcenie na Wydziale Leśnym Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie, gdzie ukończył studia w 1933 roku. Już podczas nauki, od roku 1929, rozpoczął pracę jako asystent w Katedrze Gleboznawstwa tej uczelni. W okresie międzywojennym jego działalność koncentrowała się na gleboznawstwie, gdzie pełnił rolę klasyfikatora gruntów, pracując głównie na terenie Polesia i Kujaw.

W latach 1940–1945 Uggla był zatrudniony w gospodarstwie rolnym Centralnej Doświadczalnej Stacji Jedwabniczej w Milanówku. Po zakończeniu II wojny światowej, powrócił do działalności naukowej. Najpierw podjął pracę w SGGW w Warszawie, a po obronie swojej pracy doktorskiej w 1950 roku, objął stanowisko kierownika i organizatora Katedry Gleboznawstwa w nowo powstałej Wyższej Szkole Rolniczej w Olsztynie.

W swojej pracy badawczej koncentrował się głównie na glebach hydrogenicznych oraz siedliskach leśnych, prowadząc badania dotyczące kartografii i klasyfikacji gleb, a także erozji i ochrony gleby.

Działalność w okresie wojennym

Od momentu wybuchu II wojny światowej, Hjalmar Uggla zaangażował się w działalność ruchu oporu. Początkowo współpracował z Związkiem Walki Zbrojnej, a później przeszedł do Armii Krajowej. Jako sanitariusz w stopniu starszego strzelca, należał do 32. plutonu ośrodka „Mielizna”, posługując się pseudonimem „Sowa”. Brał aktywny udział w różnorodnych akcjach sabotażowych oraz w przechwytywaniu zrzutów lotniczych.

Wykorzystując swoje szwedzkie pochodzenie oraz doskonałą znajomość języka niemieckiego, niejednokrotnie interweniował w imieniu zatrzymanych członków ruchu oporu i innych więźniów. Z tego względu, podejmował ryzykowne działania, odwiedzając nawet siedzibę Gestapo przy al. Szucha.

Sprawiedliwy wśród Narodów Świata

Po upadku Powstania Warszawskiego, w swoim rodzinnym domu w Milanówku, Uggla ukrywał uciekinierów z zniszczonej Warszawy. Wśród schronionych osób byli cywile, powstańcy, Żydzi oraz siostry zakonne. Pod koniec 1944 roku w willi „Sówka” rodziny Ugglów przebywało jednocześnie około 50 osób, co narażało ich na wysokie ryzyko, w tym na karę śmierci.

W gronie uratowanych znajdował się Kazimierz Lewartowicz wraz z matką Zofią, znaną pianistką koncertową, którzy byli przetrzymywani w specjalnie przygotowanej skrytce. Na podstawie prośby Kazimierza Lewartowicza, Żyda, który później osiedlił się w USA, 6 maja 2007 roku Instytut Pamięci Jad Waszem w Jerozolimie pośmiertnie przyznał Hjalmarowi Uggla i jego żonie Ludwice tytuł Sprawiedliwy wśród Narodów Świata.

W 2008 roku, dzięki swojej odwadze i poświeceniu, Hjalmar Uggla został pośmiertnie odznaczony Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski (publikacja z 2009 roku, nr 27, poz. 371).

Wybrane publikacje

Hjalmar Uggla to znany ekspert w dziedzinie gleboznawstwa, który przyczynił się do rozwoju tej nauki poprzez swoje znaczące publikacje. Wśród jego wybitnych dzieł wymienia się:

• gleboznawstwo leśne szczegółowe (1965),
• morfologia i systematyka gleb (1974),
• gleboznawstwo leśne (1979),
• gleboznawstwo rolnicze (1976).

---

Oceń: Hjalmar Uggla

---