Halina Cieszkowska


W historii polskiej sztuki scenicznej i filmowej Halina Cieszkowska zajmuje szczególne miejsce jako utalentowana aktorka, której kariera obejmowała zarówno teatr, jak i kino.

Urodziła się 2 lutego 1901 roku w Warszawie, a swoje życie zakończyła 11 lutego 1968 roku w Katowicach.

Jej droga zawodowa była znacząca nie tylko ze względu na umiejętności aktorskie, ale także na wpływ, jaki wywarła na rozwój polskiej kultury.

Życiorys

Halina Cieszkowska przyszła na świat 2 lutego 1901 roku w Warszawie, jako dziecko Stanisława Cieszkowskiego oraz Heleny Rodziewicz. Jej droga artystyczna rozpoczęła się w 1918 roku. Wówczas debiutowała z objazdowym zespołem Kazimierza Junoszy-Stępowskiego, co zapoczątkowało jej działalność scenicznej.

W sezonie 1918/19 związała się z Teatrem Polskim w Łodzi. W marcu 1919 zadebiutowała na warszawskiej scenie Teatru Letniego, a w czerwcu tegoż roku miała kolejny występ w Teatrze Praskim. W czasie sezonu 1919/20 grała w Teatrze Miejskim w Lublinie oraz w warszawskim Teatrze Dramatycznym. W lecie 1920, razem z zespołem Teatru Lotnego Ministerstwa Spraw Wojskowych pod kierownictwem Bronisława Oranowskiego, odbyła tournée po miastach Kresów Wschodnich.

W kolejnych latach, jej kariera nabrała tempa. W sezonie 1920/21 występowała w Teatrze Miejskim w Bydgoszczy, a także dała się poznać w kabarecie Miraż w Warszawie. Od stycznia 1922 roku jej rolą w teatrze Maska była Julia w Ogrodzie młodości, którą ta aktorka uznawała za swój debiut. Grała również w warszawskich teatrach takich jak Stańczyk oraz Komedia.

W 1924 roku Cieszkowska zadebiutowała w filmie. We wcześniejszych sezonach, 1922/23 oraz 1923/24, miała wiele ról w Teatrze Rozmaitości w Warszawie. W marcu 1925 roku występowała gościnnie, zyskując uznanie za dwanaście dużych ról w Teatrze Miejskim w Toruniu. Od sezonu 1925/26 związała się z Zjednoczonymi Teatrami Pomorskimi w Bydgoszczy i Toruniu.

W październiku 1926 Halina wystąpiła w lwowskim Teatrze Małym i wyjątkowo przypadła do gustu tamtejszej publiczności, co zaowocowało dwuletnim kontraktem. Od maja 1928 roku zaczęła grać w Teatrze Nowym w Poznaniu, początkowo gościnnie, a w kolejnych sezonach stała się istotnym członkiem zespołu aż do sezonu 1932/33.

W pierwszej części sezonu 1933/34 występowała w Teatrze Narodowym w Warszawie, a w sezonie 1934/35 zagrała w Teatrze Miejskim w Łodzi. W kolejnych miesiącach 1935 roku była związana z Teatrem Aktora w Warszawie, a następnie występowała w Teatrze Nowym w Kaliszu oraz w teatrze Wielka Rewia i Teatrze Malickiej, z którym współpracowała minimum do 1938 roku.

Na sezon 1939/40 podpisała kontrakt z Teatrem im. Wyspiańskiego w Katowicach. Czas II wojny światowej dziewczyna spędziła w Warszawie, gdzie recytowała i występowała w jawnych teatrzykach, takich jak Figaro, Maska, Niebieski Motyl, Komedia, Nowości. Jej związek z Armii Krajowej również zasługuje na uwagę, a po upadku powstania warszawskiego znalazła się w obozie jenieckim w Zeithain.

Później, po ucieczce z obozu, występowała w wojskowych teatrach, takich jak teatr XXX Korpusu 8 Armii Angielskiej oraz Teatr Polowy 2 Korpusu Polskiego, gdzie jej prowadzącym był Kazimierz Krukowski, a potem przeniosła się do Wielkiej Brytanii.

Po zakończeniu wojny, w 1947 roku, Cieszkowska wróciła do kraju. W sezonach 1947/48–1948/49 była aktorką w Teatrze Śląskim w Katowicach, a w latach 1949–1952 dołączyła do Teatru Narodowego w Warszawie. Od 1953 do 1956 roku występowała w Teatrze Wybrzeże w Gdańsku, a od końca 1956 roku aż do swojej śmierci ponownie związała się z Teatrem Śląskim w Katowicach, gdzie 30 stycznia 1960 roku miała okazję obchodzić swoje trzydziestopięciolecie pracy artystycznej.

Przypisy

  1. Halina Cieszkowska w bazie filmpolski.pl
  2. a b c d e f g Halina Cieszkowska (Przyłuska), [w:] Encyklopedia teatru polskiego (osoby) [dostęp 09.02.2021 r.]

Oceń: Halina Cieszkowska

Średnia ocena:4.76 Liczba ocen:6