Bolesław Mierzejewski, znany również pod swoim pseudonimem Szeliga, to postać, która na trwałe wpisała się w historię polskiej kultury. Urodził się 7 października 1887 roku w Warszawie, a swoje życie zakończył w dniu 7 października 1980 roku w Katowicach.
Był on niezwykle utalentowanym aktorem filmowym i teatralnym, który zdobył uznanie zarówno na scenach krajowych, jak i międzynarodowych. Jego wszechstronność objawiała się także w roli śpiewaka operetkowego, co czyniło go artystą multifunkcjonalnym. Ponadto, Mierzejewski był również reżyserem, co pokazuje jego głęboką pasję do sztuki teatralnej.
Życiorys
Bolesław Mierzejewski był wybitną postacią polskiego teatru i filmu. Pochodził z rodziny szlacheckiej, którą zubożyły wydarzenia po 1863 roku. Jego rodzicami byli Stanisław oraz Joanna z domu Charlee. W młodości uczęszczał do warszawskiego Liceum im. Konopczyńskiego, jednak jego edukacja zakończyła się na skutek wydalenia za udział w strajku szkolnym w 1905 roku.
Odkrycie talentu artystycznego Mierzejewskiego miało miejsce w grudniu 1905 roku, kiedy to zadebiutował w Warszawskiej Drużynie Dramatycznej. W latach 1908–1909, będąc uczniem Szkoły Aplikacyjnej przy WTR, występował w przedstawieniach rozmaitych teatrów, takich jak: Rozmaitości, Mały i Letni. Po ukończeniu edukacji, jego kariera teatralna nabrała tempa, gdy został zaangażowany do Teatru Małego.
W kolejnych latach Mierzejewski grał w Teatrach Miejskich w Grodnie (1934–35), Teatrze Ziemi Pomorskiej w Toruniu (1935–37), Teatrze Nowym w Poznaniu (1936), Teatrach Miejskich we Lwowie (1937–38), Teatrze Miejskim w Bydgoszczy (1938–39) oraz Operetce Poznańskiej (1939). Przed II wojną światową jego talent mógł być podziwiany również w teatrach operetkowych oraz kabaretach warszawskich, takich jak „Morskie Oko”, „Cyrulik Warszawski”, „Banda”, czy „Znicz”.
Z roku 1916 związał swoją karierę z kinem, zdobywając popularność jako pierwszy amant polskiego kina przedwojennego. Jego najbardziej pamiętną rolą była postać Ordynata Michorowskiego w filmie „Trędowata” z 1926 roku. W czasie II wojny światowej pracował jako kelner w kawiarni „Znachor”, gdzie spotkał Władysławę Korol (z domu Lazar), wdowę po poległym w sierpniu 1940 r. Józefie Korolu, pierwszym komendancie Okręgu Śląskiego ZWZ. Mierzejewski aktywnie uczestniczył w życiu podziemnym jako członek Armii Krajowej i brał udział w powstaniu warszawskim.
W 1946 roku, poślubiając Władysławę Korol, osiedlił się na stałe w Katowicach, gdzie urodził się ich syn Ksawery. Do końca życia, aż do 1980 roku, mieszkał przy ul. Gliwickiej 9. Mimo upływu lat, Mierzejewski występował w Teatrze Śląskim aż do 1976 roku i był uważany za członka zespołu. Był również obecny w mediach radiowych oraz telewizyjnych, szczególnie jako śpiewak operetkowy.
W uznaniu jego talentu oraz wkładu w polską kulturę, 21 lipca 1972 roku Mierzejewski został odznaczony Orderem Sztandaru Pracy I klasy. Jego wspomnienia, opublikowane w książce „Maraton z Melpomeną” (Wydawnictwo: Śląsk, Katowice 1980), dają wgląd w jego życie artystyczne oraz osobiste. Po jego śmierci, Bolesław Mierzejewski spoczął na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kwatera 198-4-13/14).
Przedstawienia teatralne (wybór)
Bolesław Mierzejewski był jednym z prominentnych twórców teatralnych, których dorobek artystyczny obejmuje wiele pamiętnych przedstawień. Oto wybór jego sztuk teatralnych z różnych lat:
- 1918 – Krysia Leśniczanka w teatrze „Nowości”,
- 1919 – Orfeusz w piekle w Teatrze Stołecznym,
- 1920 – Gri-gri,
- 1920 – Księżniczka Czardasza,
- 1920 – Choć na świecie dziewcząt roje,
- 1920 – Sybilla,
- 1923 – Wróg kobiet,
- 1923 – Bajadera,
- 1923 – Frasquita,
- 1925 – Księżniczka w masce,
- 1926 – Wieszczka wód w teatrze „Nowości”,
- 1926 – Manewry jesienne,
- 1926 – Cnotliwa Zuzanna,
- 1926 – Halo. Nowości w teatrze „Nowości”,
- 1926 – Królowa,
- 1928 – Najpiękniejsza z kobiet,
- 1929 – Jasnowłosy Cygan w teatrze „Znicz”,
- 1931 – Damski raj w teatrze „Kometa”,
- 1932 – Hip, hip, hura w „Morskim Oku”.
Przedstawienia te ukazują różnorodność twórczości Mierzejewskiego oraz jego zdolność do przyciągania widzów poprzez ciekawe i zróżnicowane tematy, które poruszał na scenie.
Filmografia
Bolesław Mierzejewski zyskał uznanie jako aktor filmowy, w swojej karierze występując w wielu znaczących produkcjach. Poniżej znajduje się przegląd jego osiągnięć filmowych, które pokazują bogatą historię jego pracy w polskim kinie.
- 1973 – Sanatorium pod klepsydrą jako Franciszek Józef, postać w panoptikum,
- 1951 – Gromada jako Szwagier młynarza, sekretarz sądu,
- 1951 – Młodość Chopina jako Profesor Linde,
- 1935 – Manewry miłosne,
- 1935 – Wacuś,
- 1933 – Romeo i Julcia jako Komisarz policji,
- 1932 – Księżna Łowicka,
- 1930 – Dusze w niewoli jako Jerzy Sielski,
- 1929 – Mocny człowiek jako Dyrektor teatru Ateneum,
- 1929 – Tajemnica skrzynki pocztowej,
- 1928 – Przedwiośnie jako Hipolit Wielosławski,
- 1926 – Trędowata jako Waldemar Michorowski,
- 1923 – Od kobiety do kobiety jako Tenor operowy Henryk Arto,
- 1922 – Chłopi jako Syn organiściny,
- 1922 – Kizia – Mizia jako Fonsio,
- 1919 – Kobieta, która widziała śmierć,
- 1919 – Przestępcy jako Zdzisław Ruszczyc,
- 1916 – Pod jarzmem tyranów jako Henryk, narzeczony Marii.
Wspomniane tytuły to tylko niektóre z ról, które odegrał Mierzejewski, ukazujące jego wszechstronność oraz zaangażowanie w rozwój polskiej kinematografii.
Przypisy
- Bolesław Mierzejewski, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (osoby) [dostęp 10.04.2021 r.]
- Cmentarz Stare Powązki: STASIO MIERZEJEWSKI, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 17.02.2020 r.]
- Powstańcze biogramy [dostęp 05.12.2012 r.]
- Henryk Szczepański: Legenda ulicy Gliwickiej [w:] "Śląsk" R. XIII, nr 12 (146), grudzień 2007, s. 42-46
- Cmentarz Powązkowski w Warszawie. (red.). Krajowa Agencja Wydawnicza, 1984, ISBN 83-03-00758-0. Brak numerów stron w książce
- Lista odznaczonych w Belwederze. „Nowiny”, s. 2, Nr 201 z 22.07.1972 r.
Pozostali ludzie w kategorii "Kultura i sztuka":
Irena Skwierczyńska | Grzegorz Zgliński | Tadeusz Markowski (pisarz) | Ewa Konstancja Bułhak | Władysław Grabowski (aktor) | Dobiesław Królikowski | Witold Rychter (aktor) | Kazimierz Romuald Dąbrowski | Józef Gaczyński | Mateusz Damięcki | Piotr Lipka | Jadwiga Smosarska | Michał Kwieciński | Ludwik Tatarski | Bogna Sokorska | Tomasz Lew Leśniak | Jadwiga Kotnowska | Marcin Zdunik | Stanisław Brzozowski (fotograf) | Maciej Marcin TomaszewskiOceń: Bolesław Mierzejewski